เรื่องราวของหมู่ที่ ๑๓ มีมากมายเนื่องจากมีการเคลื่อนไหวทุกวัน

วันนี้ ๗ ก.พ.๔๙ เข้าไปที่ที่ทำการกองทุนหมู่บ้านสุขสวัสดิ์ หมู่ที่ ๑๓ ยังคึกคักเหมือนเช่นทุกวัน สิ่งนี้คือความแตกต่างของการที่กองทุนมีสำนักงานที่ทำการอยู่ในพื้นที่ เมื่อเดินเข้าไปบรรยากาศเดิมๆคือมีเจ้าหน้าที่ประจำสำนักงานนั่งประจำที่บริเวณรับเอกสาร มีผู้ใหญ่เทพพิทักษ์นั่งอยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์ และมีเจ๊ไล (คุณเจริญสุข  พุฒซ้อน)นั่งหันหลังด้านข้างประตู คือหันหน้าเข้าหาเจ้าบอย(ที่ผู้ใหญ่ในสำนักงานชอบเรียกกัน)เด็กที่จ้างมาประจำสำนักงาน คำพูดที่คุณเทพพิทักษ์พูดเมื่อเห็นหน้าคือ “อาจารย์ผมหล่ะเหนื่อยจริงๆ ไม่รู้จะทำอย่างไรดีกับตำบลในคลองบางปลากดเรา เอกสารวารสารก็เอาไปแจกถึงบ้าน พอถามว่าอ่านแล้วเป็นอย่างไรบ้าง ก็ตอบกันว่า “ก็ดี” ผมเริ่มท้อแล้วนะ ดูซินี่ผมไปหาท่านนายอำเภอทำเรื่องราวเกี่ยวกับเอกสารที่จะฟ้อง ไปทำหนังสือขอถึงผู้ว่าแล้วนัดให้เอาเอกสารมาให้ตั้งแต่วันจันทร์ที่แล้ววันนี้ยังขาดๆหายๆอยู่เลย” สีหน้าเคร่งเครียดพอสมควรแต่ยังยิ้มได้

หลังจากทักทายทุกคนเหมือนปกติ ไม่เห็นว่าคนในสำนักงานจะมีอาการงง หรือตั้งคำถามว่าวันนี้มาทำไมหรือทำไมไม่นัดมาก่อน นั่งคุยสัพเพเหระเซักพัก ท่านอาจารย์นรพล ซึ่งเป็นผู้ทรงคุณวุฒิประจำหมู่บ้านเข้ามาในสำนักงานเนื่องจากนัดคุณเทพพิทักษ์ว่าจะมาเซ็นมติที่ประชุมประชาคมหมู่บ้านที่จัดไปเมื่อวันที่ ๒๙ มกราคม ที่ผ่านมาแต่เนื่องจากเอกสารยังไม่ได้ตรวจทานจึงได้ให้เบียร์นั่งตรวจทานให้ ในเอกสารมีทั้งหมด ๗ วาระ ในส่วนวาระที่ ๕ เป็นเรื่องเกี่ยวข้องกับงานกองทุนหมู่บ้าน มีอยู่ว่า “ การแก้ไขปัญหาปัญหากองทุนหมู่บ้านกับสมาชิกไม่ส่งคืนตามกำหนด” มีมติว่า “มอบหมายให้นายฉลอง  พุฒซ้อน รองประธานกองทุหมู่บ้าน และ นายจำรุญ  พิญญะชิต เหรัญญิกกองทุน และ/หรือ คณะกรรมการกองทุนหฒุ่บ้านขออำนาจจากสำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ในการดำเนินคดีกับสมาชิกที่ผิดสัญญา” ตรวจทานเสร็จก็พิมพ์ไปให้ทางคุณเทพพิทักษ์  จากนั้นก็นั่งรอเพื่อ่ที่จะสัมภาษณ์วันนี้ไม่เจาะจง ลืมบอกไปว่าวันนี้การเข้ามาที่กองทุนเป็นผลพลอยได้เนื่องจากเป้าหมายของวันนี้คือนำกล้องที่พี่ตุ๊กตาลืมไว้ในรถมาคืน แต่เพื่อไม่ให้เสียประโยชน์เมื่อมาแล้ว เลยได้ซื้อของฝากให้ที่บ้าน อีกทั้งยังได้ดูความเคลื่อนไหวของกองทุนและคณะบุคคลต่างๆในชุมชนอีกด้วย

ในขณะที่รออยู่นั้นก็เหลือบไปเห็นเอกสารใหม่ๆที่ติดอยู่บนกระดานประชาสัมพันธ์ของกองทุน แผ่นที่ ๑ วงจรแผนการดำเนินงานของกองทุน ซึ่งมีเนื้อหาดังนี้คือ

คณะกรรมการกองทุน

วางแผน

ประชุมวางแผน

ออกแบบใบสำรวจ

รับข้อเสนอจากสมาชิก

แนะนำบางจุด

ทำ

ออกตรวจสอบรายละเอียดแต่ละบ้าน

แบ่งประเภทงานของสมาชิก

สำรวจรายได้ของสมาชิก

จัดรวบรวมทั้งหมดที่ต้องการตรวจสอบ

ตรวจสอบ

ตรวจบันทึกตัวเลขที่เคลื่อนไหว

เช็คความแตกต่างจากฐานเดิม

คิดเปอร์เซ็นต์ความแตกต่าง

บันทึกข้อเสนอแนะของสมาชิก

ทำต่อเนื่อง

ให้คณะกรรมการที่ใกล้เคียงติดตามผล

รายงานต่อคณะกรรมการกลาง

เข้าพบปะพูดคุยถ้าสมาชิกท่านใดมีปัญหา

แบ่งระดับตัวเลขสมาชิกที่ทำประโยชน์

 

รวมทั้งมีผลการดำเนินงานย้อนหลังของกองทุนหมู่บ้านตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๔๔ ถึง ๑๐ พ.ย. ๔๘ ซึ่งได้ทำเป็นตารางดังนี้คือ

ปีที่	พ.ศ.	อนุมัติเงินกู้ยืม	สมาชิกกู้/ราย	สมาชิกส่ง/ราย	ส่งตามกำหนด	สมาชิกคงค้าง	จำนวนเงินคงค้าง	วิธีการติดตามชำระหนี้
๑	๒๕๔๔	๘๘๕,๐๐๐	๕๒	๕๒	๔๘	๔	๑๓,๖๐๐	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
๒	๒๕๔๕	๑,๖๓๘,๐๐๐	๘๘	๘๗	๘๗	๑	๒๐,๐๐๐	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
๓	๒๕๔๖	๑,๕๖๕,๐๐๐	๘๕	๘๑	๘๑	๔	๕๕,๐๐๐	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
๔	๒๕๔๗	๑,๒๕๐,๐๐๐	๖๑	๖๐	๖๐	๑	๑๕,๐๐๐	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
๕	๒๕๔๘	๓๒๕,๐๐๐	๒๐	๒๐	๒๐	-	-	-

และสุดท้ายผลการดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต

ปีที่	รับฝากประจำเดือน	เงินกู้ยืมหมุนเวียนที่สะสม	สมาชิกกู้ยืมเงิน	จำนวนเงินอนุมัติ	สมาชิกชำระคืน	สมาชิกผ่อนชำระ	สมาชิกค้างผ่อนชำระ	วิธีการติดตามชำระหนี้
๑-๗		๙,๖๕๓,๐๐๐	-	-	-	-	-	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
ม.ค.๔๘	๖๘,๕๐๐	๙,๘๕๖,๐๐๐	๑	๔๐,๐๐๐	๘๒,๐๐๐	-	๕	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
ก.พ. ๔๘	๗๑,๑๕๐	๙,๘๕๖,๐๐๐	๘	๑๖๓,๓๐๐	๑๐๓,๐๐๐	-	๕	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
มี.ค. ๔๘	๗๒,๓๕๐	๙,๙๖๕,๕๐๐	๘	๑๐๙,๕๐๐	๑๑๔,๔๕๐	-
เม.ย. ๔๘	๗๔,๔๐๐	๑๐,๑๖๕,๐๐๐	๑๑	๒๐๐,๐๐๐	๑๒๕,๐๐๐	-	๔	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
พ.ค. ๔๘	๗๒,๕๐๐	๑๐,๓๗๗,๐๐๐	๘	๒๑๒,๐๐๐	๑๑๘,๕๔๐	-	๔	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
มิ.ย. ๔๘	๗๔,๒๐๐	๑๐,๕๘๒,๐๐๐	๙	๒๐๕,๐๐๐	๑๔๓,๔๕๐	-	๔	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
ก.ค. ๔๘	๖๙,๓๕๐	๑๐,๗๖๗,๐๐๐	๔	๑๘๕,๐๐๐	๑๒๐,๔๐๐	-	๔	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
ส.ค. ๔๘	๗๒,๒๕๐	๑๐,๙๐๘,๐๐๐	๕	๑๔๑,๐๐๐	๑๔๐,๐๐๐	-	๔	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
ก.ย. ๔๘	๗๒,๓๐๐	๑๐,๙๘๓,๐๐๐	๓	๗๕,๐๐๐	๑๔๑,๒๕๐	-	๓	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
ต.ค. ๔๘	๗๒๐,๔๕๐	๑๑,๒๙๕,๐๐๐	๖	๓๑๒,๐๐๐	๑๔๓,๕๐๐	-	๓	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน
พ.ย. ๔๘	๗๒๑,๑๕๐	๑๑,๕๒๕,๐๐๐	๔	๒๓๐,๐๐๐	๑๒๘,๓๐๐	-	๓	ประนอมหนี้ผ่อนชำระคืน

ตอนนี้คุณเทพพิทักษ์กำลังยุ่ง เลยหันมายุ่งกับเจ๊ไลและคุณจำรุญที่เข้ามาตอนที่เรายืนจดเกสารประชาสัมพันธ์ด้านบนอยู่ เลยหันมานั่งตรงใกล้ๆทั้ง ๒ ก็เลยได้ถามเกี่ยวกับกลุ่มออมทรัพยเพื่อการผลิตขอตำบลที่ได้ข่าวว่าเกิดขึ้น  ถามน้าไลเกี่ยวกับการมีกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตระดับตำบล (เป็นการตรวจสอบข้อมูลจากที่เคยพูดคุยกับพี่ตุ๊กตาไปแล้ว)ก็ได้ความว่า การเกิดขึ้นของกลุ่มเป็นเพราะทางพัฒนาการระดับอำเภอได้มีหนังสือเชิญ โดยให้คัดเลือกสมาชิกในหมู่บ้านหมู่ละ ๒ คนไปอบรมเรื่อเกี่ยวกับออมทรัพย์ แล้วทางพัฒนาบอกว่าทางหมู่ ๑๓ ไม่ต้องหาสมาชิกเนื่องจากทางหมู่บ้านมีกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตอยู่แล้ว เลยถามต่อถึงเหตุผลในกลุ่มออมทรัพย์ตำบลซึ่งได้ให้ความเห็นว่าการจัดตั้งมีขึ้นเพื่อ ให้มีการออมระดับตำบล แต่ก็มีการแทรกขึ้นมาว่า (จรงๆแล้วต้องทำเพื่อให้เห็นผลงานเพราะข้างบนสั่งมาข้างล่างไม่ทำได้อย่างไร) และได้ถามต่อว่าจากการที่ทาง พัฒนาชุมชนได้อบรมให้นั้นมีเรื่องราวเกี่ยวกับอะไรบ้าง ก็เล่าว่า ๑) แต่ละหมู่ต้องมีออมทรัพย์ขึ้นมาก่อน ๒)ให้ความรู้เรื่องการบริหารจัดการกลุ่มออมทรัพย์ ทั้งการปล่อยกู้ การรับฝาก การรับดอกเบี้ย และ ) เรื่องของการแก้ปัญหาความแตกแยกของกลุ่มออมทรัพย์หมู่บ้านกับกลุ่มออมทรัพย์ตำบล

สิ่งที่น่าจะเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในอนาคตในความเห็นของคุณจำรุญคือ การทำออมทรัพย์เพื่อการผลิตทำซ้ำซ้อนกับขอหมู่บ้าน หมู่ไหนที่ไม่มีกลุ่มก็ได้คนมามาก แต่หมู่ ๑๒ มีแค่ ๒ คนที่สมัครเป็นสมาชิกแทนการรับตำแหน่งเพราะกลัวความยุ่งยากซ้ำซ้อนของงานซึ่งทุกวันนี้มีเต็มมืออยู่แล้ว มี

คนเสริมว่า จริงๆแล้วทำแบบนี้มันก็ไม่ถูกเพราะไม่เริ่มจากหมู่บ้าน เข้ามาถึงก็โดดไปเป็นตำบลเลย (น่าจะเพราะได้รับงบประมาณมาเพื่อจัดเลี้ยงอาหารว่าง จัดอบรมเท่านั้นแหละมั้งที่เหลือก็ไปทำกันเอาเอง)

(วันนี้น้าไลเล่าให้ฟังว่า ไปโรงพยาบาลปากน้ำมาเหนื่อยมาก เป็นลมดีที่พยาบาลพาไปนั่งพักเอายาดมมาให้ เดินขึ้นบันไดชั้นเดียวก็เหนื่อยแล้ว ขากลับลืมร่มไว้ที่โรงพยาบาลจะนั่งรถเมล์ก็เสียเวลาเลยนั่งมอเตอร์ไซด์กลับเข้าไปใหม่ ข้ามเรือมากลัวไม่ทันธนาคารหมู่บ้านเปิดต้องนั่งมอเตอร์ไซด์มาอีก เนี่ยเบิกไม่ได้ซักบาท แต่ทำไงได้มันต้องรับผิดชอบนะ)

มีเรื่องขอเม้าท์ ตอนนี้ชาวบ้านในหมู่บ้านสุขสวัสดิ์เริ่มเป็นก๊ก ตามกระแสการเมือง อีก ๑ ปีข้างหน้าจะมีการเลือกตั้ง ก็เลยมีคนตั้งกลุ่มมากขึ้น เพื่อให้ คนที่ลงสมัครเห็นบ่อยๆตนเองจะได้ทำหน้าที่เป็นหัวคะแนน นี่เป็นตัวแปรที่สำคัญอีกอันหนึ่งสำหรับการดำเนินงานต่างๆในชุมชนแถบนี้ หลังจากการเลือกตั้งผ่ายไปก็มาถึงหน้าที่จะรวมกลุ่มในการพัฒนากันใหม่ เป็นแบบนี้จนชินละ แค่นี้แหละค่ะเรื่องที่จะเล่าให้ฟังในวันนี้