สมุนไพร

ลักษณะของพืช »

กระชายเป็นพืชล้มลุก สูงประมาณ 2 ศอกเศษ
มีลำต้นใต้ดิน เรียกว่าเหง้า รูปทรงกระบอกเนื้อสีเหลือง มีกลิ่นหอมเฉพาะ
เนื้อละเอียด กาบใบสีแดงเรื่อ ใบใหญ่ยาวเรียว ดอกเป็นช่อ

ส่วนที่ใช้เป็นยา »     เหง้าใต้ดิน

การปลูก    »  

ใช้เหง้า หรือหัวกระชายปลูกได้ดีกระชายชอบดินร่วนปนทราย ไม่ชอบดิบแฉะ
เวลาปลูกควรเหลือรากเพียง 2 ราก ปลูกลงหลุมที่มีปุ๋ยเตรียมไว้แล้วคลุมด้วยฟางข้าวเอาไว้ด้วย
รดน้ำให้ชุ่มพอควร

รสและสรรพคุณยาไทย  » รสเผ็ดเล็กน้อย ขมนิดหน่อย
ใช้แก้ปวดมนในท้องไส้ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อใช้บำรุงร่างกาย

ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์  »

ในเหง้ากระชายมีสารสำคัญคือ น้ำมันหอมระเหย
ในการทดลองพบว่า สารจากเหง้ากระชายมีประสิทธิภาพยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย
เชื้อแบคทีเรียที่ได้ผลคือ Bacillus subtilis แบคทีเรียในลำไส้และแบคทีเรีย
ที่ทำให้เกิดหนองน้ำมันหอมระเหยช่วยขับลมในกระเพาะและลำไส้
ช่วยให้เจริญอาหารอีกด้วย
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์วิจัยว่าไม่มีพิษเฉียบพลัน

วิธีใช้    »

เหง้ากระชายรักษาอาการท้องอืด ท้องฟ้อ แน่น จุกเสียด
โดยการนำเอาเหง้าและรากของกระชายมาต้มน้ำประมาณครึ่งฝ่ามือดื่ม
เมื่อมีอาการหรือปรุงกับอาหารรับประทานได้เลย

คุณค่าทางอาหาร »

กระชายมีรสเผ็ดพบสมควร จึงช่วยดับกลิ่นคาวได้
นำไปปรุงกับอาหารได้หลายอย่าง โดยเฉพาะอาหารไทยเราเช่น แกงเลียง แกงขี้เหล็ก
ผัดเผ็ดปลาดุก ฯลฯ ในรากเหง้าของกระชายมี แคลเซียม เหล็กมาก
นอกจากนั้นยังมีเกลือแร่ต่างๆและวิตามิน เอ วิตามิน ซี อีกด้วย