"ผญา" ปรัชญาการดำเนินชีวิตอันล้ำค่าของชาวอีสาน

     วันนี้มีโอกาสได้เข้าร้านหนังสือ (อยากไปนานแล้วแต่ไม่มีโอกาสได้ไปซักที)  ก่อนจะเดินเข้าร้านพลันสายตาก็เหลือบไปเห็นหนังสือเล่มหนึ่งตั้งโชว์ไว้ตรงตู้กระจกแสดงหนังสือหน้าร้าน "ผญา" คือชื่อของหนังสือเล่มนั้น ผมไม่รอช้าเข้าร้านได้ก็เดินตรงไปหยิบมาอ่านดู เป็นหนังสือของ "สำลี  รักสุทธี" อาจารย์  3 พ.ม., ศษ.บ., น.ธ., เอกเปรียญ ได้เก็บรวบรวมผญาไว้... ผมตัดสินใจโดยไม่รีรอที่จะซื้อเล่มนี้ ก่อนที่จะมีคนอื่นมาหยิบไปซะก่อน เพราะเป็นหนังสือที่ผมหามานาน แม้ว่าขณะผมจะไม่ค่อยมีเวลาได้อ่านซักเท่าไหร่ด้วยกำลังยุ่งอยุ่กับหลายๆเรื่อง ผญา เป็นเรื่องราวที่อยู่ในความสนใจของผมมานาน จะว่าไปผมไม่ใช่คนรุ่นใหม่ที่จะไม่สนใจเรื่องเหล่านี้ แต่ก็ไม่ใช่คนรุ่นเก่าที่จะมีความรู้เรื่องราวของผญาสักเท่าไหร่นัก
     อีกเช่นกัน แม้ตอนนี้ผมได้มาแล้วแต่ก็ยังอ่านได้ไม่เท่าไหร่ ด้วยไม่ค่อมีเวลาอย่างที่กล่าวไว้ในตอนแรก แต่ก็จะพยายามหาเวลาอ่านวันละเล็กละน้อย แล้วจะนำมาเล่าสู่กันฟังนะครับ ใครที่สนใจเกี่ยวกับ ผญา ก็รอติดตามอ่านดูนะครับ และก็คงต้องขออนุญาตท่านผู้เขียนนำเสนอเรื่องราวตรงนี้จากหนังสือของท่านในบางส่วนนะครับ หรือท่านไหนที่สนใจก็ลองไปหาดูที่ร้านหนังสือนะครับ ราคาก็แค่เล่มละ 80 บาทเองครับ ถือว่าไม่แพงกับหนังสือที่มีคุณภาพน่าติดตามอย่างนี้นะครับ (ขออนุญาตโปรโมทให้นะครับ ไม่มีส่วนได้ส่วนเสียกันหรอกครับ แต่อยากให้ผู้สนใจได้รับรู้ข้อมูล)
     "ผญา" ถือว่าเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวอีสานเป็นคติสอนใจ ให้ข้อคิด แนวทางการดำเนินชีวิตซึ่งแต่งขึ้นเป็นคำคล้องจองไพเราะเหมือนกับกาพย์ กลอน โดยใช้ภาษาถิ่น ซึ่งชาวอีสานเรียกว่า ผญา

เกิดเป็นคน          ให้ฮีบหาความฮู้
จังบ่เป็นซูลู         คือควายไถนา

หมายความว่า เกิดมาเป็นคนให้ศึกษาหาความรู้ จึงจะไม่เป็นคนโง่หรือซื่อบื้อเหมือนควาย