ใจที่มีปัญหา
สังคมไทยทุกวันนี้น่าแปลกจริงๆค่ะ แต่ก่อนเราเคยหวาดระแวงกันอย่างมากกับการเข้าโรงพยาบาลจิตเวช เพราะเกรงจะถูกหาว่าบ้าหรือสติไม่ดี กลัวสังคมจะรังเกียจ เหยียดหยาม ถ้าตัวเองหรือคนในครอบครัวมีเหตุต้องเข้าไปเฉียดกรายในโรงพยาบาลจิตเวชก็จะต้องปกปิดกันสุดฤทธิ์ บางคนถึงกับไม่ยอมไปเยี่ยมญาติที่ป่วย เพราะอับอายไม่อยากให้ใครรู้ แต่เดี๋ยวนี้บางคนรีบเปิดเผยเพราะเห็นเป็นประโยชน์!!!
คนในแวดวงสุขภาพจิตและจิตเวชจะทราบดีค่ะว่า ผู้รับบริการในโรงพยาบาลจิตเวชไม่จำเป็นจะต้องเป็นผู้ป่วยจิตเวช แต่อาจจะเป็นประชาชนคนทั่วไปที่มีปัญหาสุขภาพจิต (Mental Health Problem)เช่น เครียด วิตกกังวล นอนไม่หลับ ฯลฯ ซึ่งเป็นเรื่องที่ทุกคนมีโอกาสเป็นได้ทั้งนั้น แต่วิธีการที่จะเผชิญกับมัน หรือแก้ไขให้คลี่คลายก็จะแตกต่างกันไปตามแบบฉบับของแต่ละคน
เมื่อผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตเข้ามารับบริการในโรงพยาบาล ก็อาจจะได้รับบริการจากจิตแพทย์ พยาบาลจิตเวช หรือนักจิตวิทยา ในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น จิตแพทย์อาจจะพูดคุยด้วย แล้วสั่งยาให้รับประทาน ยาเหล่านี้จะช่วยคลายเครียด คลายกังวล และช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น หรือนักจิตวิทยาอาจจะพูดคุยและใช้หลักจิตบำบัดเข้ามาช่วยเหลือ ส่วนพยาบาลจิตเวชจะช่วยตั้งแต่การคัดกรองผู้รับบริการ ให้คำแนะนำในเรื่องการรับประทานยา ให้บริการในคลินิคคลายเครียด รวมทั้งบริการให้การปรึกษา(ให้คำปรึกษา)
ซึ่งบางคนอาจมาโรงพยาบาลแค่ครั้งเดียว ปัญหาสุขภาพจิตเหล่านั้นก็ดีขึ้น ในขณะที่บางคนอาจต้องมาหลายครั้งแต่ไม่จำเป็นต้องรักษาในโรงพยาบาล (Admit) เพราะเราต้องมีเตียงไว้รองรับผู้ป่วยจิตเวช (Psychiatric Patient) ที่มีอาการทางจิตรุนแรงจนไม่สามารถอยู่ที่บ้านร่วมกับครอบครัวหรือชุมชนได้
บางคนที่รู้ตัวว่าเครียด วิตกกังวล ก็สามารถเดินเข้ามาโรงพยาบาลได้เองโดยไม่ต้องให้ใครพามา ในขณะที่บางคนไม่รู้ตัวแต่ไปมีอาการแสดงออกทางด้านร่างกาย และต้องมีคนพามาโรงพยาบาลในที่สุด อย่างที่เราพบกันบ่อยๆทั้งในโรงพยาบาลจิตเวชและโรงพยาบาลทางกายคือ อาการที่เรียกว่า Hyperventilation ซึ่งจะพบในคนที่มีความเครียดสูง หรือวิตกกังวลสูง แล้วเกิดอาการตามมาทันที
อาการของ Hyperventilation คือ หายใจหอบเร็ว อาจหายใจลึกหรือตื้นก็ได้ ซึ่งจะพบร่วมกับอาการชักเกร็งที่ข้อมือและข้อเท้า มือของผู้ป่วยจะจีบเกร็งและควบคุมไม่ได้ นอกจากนี้อาจมีอการใจสั่น เจ็บหน้าอก ปวดท้อง ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย รู้สึกวูบวาบตามแขนขา ซึ่งวิธีการแก้ไขที่ง่ายที่สุดคือ การให้ผู้ป่วยหายใจในถุงกระดาษที่ครอบจมูกและปากเอาไว้ ทั้งนี้เพราะผู้ป่วยอยู่ในภาวะพร่องคาร์บอนไดออกไซด์ การหายใจในถุงจะทำให้คาร์บอนไดออกไซด์เพิ่มขึ้น และอาการหอบกับอาการอื่นๆจะหายไปในที่สุด
บางคนจะมองว่าผู้ป่วย Hyperventilation นั้นแกล้งทำเพื่อเรียกร้องความสนใจ แต่ในความเป็นจริงแล้วไม่ใช่ อาการนั้นเกิดจากความเครียดหรือความวิตกกงวลที่มีมากจนผู้ป่วยควบคุมการหายใจ และกล้ามเนื้อของตัวเองไม่ได้ เป็นลักษณะของ "จิตเป็นนาย กายเป็นบ่าว" อย่างชัดเจน แม้ได้รับการช่วยเหลือให้การหายใจเป็นปกติและหายชักเกร็งแล้ว ก็ต้องแก้ไขที่สาเหตุคือ ความเครียดและความวิตกกังวลด้วยจึงจะเรียกว่า สามารถแก้ไขปัญหาที่แท้จริงได้
แต่อย่างไรก็ตาม ผู้ที่มีอาการ Hyperventilation ไม่ใช่ผู้ป่วยจิตเวช จึงสามารถใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้ตามปกติ เพียงแต่ต้องฝึกวิธีการเผชิญปัญหาให้ถูกต้องและเหมาะสมกว่าเดิมด้วย เพราะไม่เช่นนั้นปัญหาสุขภาพจิตอาจลุกลามกลายเป็นปัญหาสังคม สร้างความเดือดร้อนให้กับตัวเองและผู้อื่นได้
ถามว่า...แล้วทำไมคนเราถึงเกิดปัญหาสุขภาพจิตได้ล่ะ? ฉันตอบแบบกว้างๆเลยว่า นี่เป็นปัญหาที่อาจเริ่มต้นมาจากสถาบันครอบครัว การเลี้ยงดูเป็นแบบไหน พ่อแม่มีการฝึกสติให้ลูกหรือเปล่า ฝึกความอดทน อดกลั้น อดใจรอให้ลูกบ้างไหม หรืออะไรๆก็ได้อย่างใจมาตลอดทุกอย่าง จนผิดหวังไม่ได้ เสียใจไม่เป็น และคิดอย่างคับแคบมาแต่เด็กจนโต เมื่อไม่ได้อย่างใจก็ไม่รู้จักระงับยับยั้ง ลืมความผิดชอบชั่วดี และทำอะไรที่ขาดสติจนกลายเป็นเรื่องราวใหญ่โต
ที่เขียนมาทั้งหมดเพราะฉันสะท้อนใจกับสังคมในวันนี้เหลือเกินค่ะ นับวันคนที่แพ้ไม่ได้ ยอมไม่เป็น มีมากขึ้นทุกที ความคับแค้นในใจมันสุมรุมจนต้อง "เอาคืน" กันทุกเรื่อง แยกแยะไม่ออกว่ามันใช่เหตุปัจจัยของเรื่องนี้หรือเปล่า เอามาเหมารวมกันหมด เพื่อยืนยันว่า "กูถูก มึงต่างหากที่ผิด"
ฉันไม่ได้เจาะจงถึงใคร หรือกล่าวโทษใครคนใดคนหนึ่งหรอกนะคะ สิ่งที่ฉันคิดตอนนี้ก็คือ "ขออย่าให้เราต้องเป็นอย่างนี้เลย" เท่านี้จริงๆค่ะ
ความเห็น (1)
ขอบคุณ "คุณผ่านมาอ่าน" ที่ช่วยสังเกตการสะกดคำ "Hyperventilation" และได้กรุณาบอกกล่าว
ทำให้ฉันได้เรียนรู้ว่า
- copy and paste นั้น หากเพี้ยนแต่แรก ก็พาให้เพี้ยนตามกันไป >o<
- ฉันต้องรอบคอบกว่านี้ซะแล้ว
จะอย่างไรก็ตาม ฉันได้แก้ไขแล้วนะคะ
ขอบคุณจริงๆค่ะ