เวลามีนวัตกรรมใหม่ ๆ อะไรออกมา แวบแรก เราจะนึกว่า เอ..ไฮเทคขนาดนี้ จะมีคนใช้เหรอ ?

หรือไม่ก็... เกินจำเป็นมั้ง  ? ... "จะทำอะไรได้ ?"

เมื่อให้เวลาตัดสิน หากไม่ดีจริง หรือแพงไป ก็ล้มหายตายจาก ถือเป็นเรื่องปรกติ

แต่ที่อยู่ยืนยง คำถามที่ว่า "จะมีคนใช้เหรอ ?" และ "จะทำอะไรได้ ?" ก็จะเปลี่ยนไป

"เมื่อไหร่รุ่นที่มันถูกกว่า เร็วกว่า แรงกว่า มากกว่า ดีกว่า .. จะออกมา ?"

ยกตัวอย่างที่เห็นกันชัด ๆ เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ ไม่กี่สิบปีย้อนหลัง ขอยกคำพูดที่ "กูรู" ชอบพูดกัน ผมจำเก็บตกมา ทั้งจากการอ่าน และที่ได้ยินเต็มสองรูหู คำพูดอาจไม่เป๊ะ ๆ แต่อารมณ์ประมาณนั้น

ราวก่อน 2530 "หน่วยความจำ 64K ก็เหลือกินแล้ว จะใช้อะไรกันนักหนา โปรแกรมไหนกินเนื้อที่มากกว่านี้ ต้องเซียนจริง ๆ เรื่องจัดการ memory allocation"

ราวก่อน 2530 "ฮาร์ดดิสก์จะใช้อะไรกันนักหนา 30 MB น่ะ ของฟุ่มเฟือย"

ราว 2535 "GUI น่ะ มันก็ดีอยู่หรอก แต่มันก็ของเล่น ช้าก็ปานนั้น ทำไมไม่ใช้ text mode ง่ะ ?"

ราว 2535 "หน่วยความจำตั้งหลาย MB แน่ะ ใส่ไปจะได้ใช้เรอะ ?"

พล็อตเหล่านี้ เหมือนเดิมมาตลอด เปลี่ยนตัวเลขและหน่วยให้เข้ากับยุค เช่น เปลี่ยน mega- เป็น giga-

เมื่อก่อน สิ่งเหล่านี้ เกิดกับฮาร์ดแวร์เป็นหลัก

แต่จริง ๆ แล้ว มันเกิดกับทุกอย่าง ทั้งซอฟท์แวร์  เช่น AI, data mining หรือสิ่งประดิษฐ์ที่ดูหลุดโลก เช่น MRI (สิบกว่าปี ที่เปลี่ยนจากของเล่นไฮเทคมาเป็นเครื่องวัดสามัญประจำโรงพยาบาล)

ผมเคยต้องสอนผู้สูงอายุให้ใช้โทรศัพท์บ้าน และต่อมาก็มือถือ สิ่งเหล่านี้ดูง่ายสำหรับตัวเอง แต่ผมก็เจอปัญหาคล้ายกันคือ เล่นมือถือไฮเทคไม่เป็น (บอกตัวเองว่า ตาไม่ดี ถ้าเล่นพวกนี้ ต้องพกแว่นขยายติดตัว ขอใช้เครื่องร้าย ๆ ไม่กี่ปุ่มอย่างเดิมดีกว่า ใช้ชินมือแล้ว) หรือแคะซิมจากมือถือไม่เป็น (ก่อนจะหัดจนเป็น ผมใช้วิธีเขวี้ยงมือถือให้แตก แล้วแคะซิมออกมา)

กรณีเหล่านี้ ทำให้ผมต้องฉุกคิดว่า ไฮเทค มันมาแน่ ๆ ช้าหรือเร็ว ถ้ามองว่ามีความเป็นไปได้ที่ต้องใช้มัน ก็ไม่ควรคิดมาก ใช้ ๆ หัด ๆ ไปเถอะ เด็กรุ่นหลังจะได้ไม่ลำบากใจว่ามี generation gap มากเกินแกง และไม่ว่าอะไร ถ้าใช้เป็นใช้คล่อง ช้าหรือเร็ว เราก็จะใช้มันเต็มที่เอง ไม่ควรรีบไปคิดว่ามันไกลไป หรือดูถูกว่าใช้ไม่คุ้ม

แต่ถ้าคิดว่า ยังไงก็ไม่ใช้อยู่แล้ว นั่นคงเป็นอีกเรื่อง