" พลังแผ่นดิน " ตีความบนฐานความเข้าใจ จาก "สไลด์" จากทหาร (คสช.)

ผมได้รับโทรศัพท์จากพี่ที่ผมเคารพคนหนึ่ง ท่านไปทำบุญที่สุรินทร์ พบแม่ชีผู้มีจิตอาสา ท่านกำลังพัฒนาเยาวชนของชาติ ผมคิดว่า ฟันเฟืองเล็กๆ แบบนี้ จำนวนมากๆ จะเป็นปัจจัยของความสำเร็จในการปฏิรูปประเทศ พี่บอกว่าแม่ชีอยากจะได้ความรู้ความเห็นเกี่ยวกับ "พลังแผ่นดิน" ผมอยากช่วยท่าน แต่คงจะไม่มีความรู้อะไรมาก คงเป็นเพียงความเห็นของผู้หวังดีต่อประเทศนี้คนหนึ่งเท่านั้น

ทันทีที่รับปากพี่ที่ผมเคารพว่าจะเขียนตีความสไลด์ข้างบน สิ่งแรกที่ผมคิดถึงคือชื่อของในหลวง "ภูมิพล" แปลว่า "กำลังของแผ่นดิน"

(ขออนุญาตคัดลอกบันทึกบางส่วนของ อ.วาสวัสดิ์ ที่นี่ ว่า...)

ดังที่สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เคยมีรับสั่งกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ถึงความหมายของพระนาม "ภูมิพล" ไว้ว่า "อันที่จริงเธอก็ชื่อภูมิพล ที่แปลว่า กำลังของแผ่นดิน แม่อยากให้เธออยู่กับดิน"ต่อมาภายหลัง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระราชปรารภถึงสิ่งที่สมเด็จพระบรมราชชนนนีเคยรับสั่งว่า "เมื่อฟังคำพูดนี้แล้วก็กลับมาคิด ซึ่งแม่ก็คงจะสอนเรา และมีจุดมุ่งหมายว่า อยากให้เราติดดินและอยากให้ทำงานให้ทำงานแก่ประชาชน"

สไลด์บอกว่า "พลังของแผ่นดิน" ในที่นี้มี ๕ องค์ประกอบได้แก่

• คน คือ ประชาชน-ผู้นำทุกระดับ (ทั้งที่เป็นผู้นำตามกฎหมายและผู้นำตามธรรมชาติ) ... ผมตีความว่า แม่ชีที่ท่านกำลังขับเคลื่อนเรื่องนี้ คือ ผู้นำตามธรรมชาติ
• ศาสนา โดยใช้ ธรรมะในการเตือนสติคน และใช้ในการปลูกฝังให้เป็นคนดี .... ผมว่าองค์ประกอบข้อนี้ แม่ชีจะมีความถนัดและศักยภาพที่สุด
• สติปัญญา ผ่านวิสัยทัศน์ ภูมิปัญญา วัฒนธรรม ประเพณี (รู้หรือไม่รู้ ไม่ใช่โง่หรือฉลาด)
• ทรัพยากรธรรมชาติ ถือเป็นจุดแข็งที่ ประเทศไทยตั้งอยู่บนสุวรรณภูมิที่เหมาะสม
• ความเอื้อเฟื้อ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของประชาชนชาวไทย ที่ไม่มีในต่างประเทศ

อีก สิ่งหนึ่งที่ "แว๊ป" เข้ามาในหัว ระหว่างเขียนถึงบรรทัดนี้ คือ หลักการทำงานที่ รัฐบาลใหม่ประกาศต่อสภานิติบัญญัติแห่งชาติในวันแถลงนโยบาย ๑๑ ข้อของรัฐบาลชั่วคราว ท่านนายกฯ บอกว่า จะยึดหลัก "เข้าใจ เข้าถึง และ พัฒนา" (อ่านที่นี่) และนึกถึงคำพูดของ ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ที่บอกว่า ตอนในหลวงทรงงานทางภาคเหนือ ท่านใช้คำว่า "รู้ รัก สามัคคี" ซึ่งมีความหมายสอดคล้องกับ "เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา" ดังที่รัฐบาลน้อมนำมาเป็นหลักในการปฏิรูปประเทศ

ผมตีความ ว่า องค์ประกอบข้อแรก เรื่อง "คน" หมายถึง ความสามัคคี กล่าวคือ การปฏิรูปจะสำเร็จได้ ประชาชน และผู้นำทุกระดับ ต้องสามัคคี เสียสละ เห็นประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตัว ... ขออนุโมทนาบุญกับแม่ชีที่ท่านมาทำเรื่องนี้อย่างจริงจัง กับเยาวชนไทย ซึ่งผมถือว่าเป็น "หัวใจ" และ "ไขกระดูก" ที่ต้องกลั่นกลางสร้างเม็ดเลือดใหม่ให้กับประเทศนี้ .... แน่นอนว่า สิ่งที่ต้องปลูกฝังเข้าไปในหัวใจของพวกเขาคือ "ความสามัคคี"

องค์ประกอบด้านศาสนา ไม่ขอนำมะพร้าวห้าวมาขายสวน แม้ว่าอยากจะให้ท่านช่วยอ่านการตีความ ค่านิยม ๑๒ ประการ ที่ผมเขียนไว้ที่นี่

องค์ ประกอบอีก ๓ ประการ คือ สติปัญญา ทรัพยากรธรรมชาติ และ ความเอื้อเฟื้อ ผมเห็นเป็นส่วนหนึ่งของการน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (ปศพพ.) และหลักการทรงงานของในหลวง มาปรับใช้ในการปฏิรูปประเทศ ดังนี้

ใน การทำสิ่งใดๆ นั้น ต้อง "รู้" ("เข้าใจ") ตั้งแต่ รู้จักตนเองทั้ง ๔ มิติ (วัตถุ/เศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม) จนถึงการมีองค์ความรู้ และหลักวิชาต่างๆ ซึ่งถือเป็นงื่อนไขตามหลัก ปศพพ. กล่าวคือ ต้องใช้สติปัญญา กำหนดวิสัยทัศน์ให้เหมาะสมกับตนเอง เหมาะกับศักยภาพและความต้องการของตนเอง องค์ประกอบของ "พลังแผ่นดิน" ด้านทรัพยากรธรรมชาติ ที่บอกว่าประเทศเราตั้งอยู่ในภูมิประเทศที่เปรียบเหมือน "สุวรรณภูมิ" นั้น ถือเป็นมิติด้าน วัตถุและสิ่งแวดล้อม องค์ประกอบข้อสุดท้าย ที่ระบุถึง "ความเอื้อเฟื้อ" ว่าเป็นเอกลักษณ์ ถือเป็นผลจากการพิจารณาตนเองในมิติของสังคม

คำว่า "รัก" และ "เข้าถึง" หมายถึง การเห็นคุณค่าตนเอง เห็นความสำคัญและภูมิใจต่อสิ่งต่างๆ ที่ตนเองมี ตนเองเป็น ในทีนี้หมายถึง รักและหวงแหนทรัพยากร ภูมิปัญญา วัฒนธรรม ประเพณีไทย รักชาติ มีศรัทธาและมีปัญญาในศาสนา

สำหรับผมแล้ว "พลังแผ่นดิน" ที่เรากำลังกล่าวถึงนี้ คือ "พลัง" จาก "พระมหากษัตริย์" ของเรานั่นเอง