ตอนที่ 5 บุหรี่..การลงโทษ

หลังอาหารเย็นวันหนึ่ง พ่ออารมณ์ดี นุ่งกางเกงแพรสวมเสื้อกล้ามนั่งหลังพิงฝาบ้าน ข้อศอกซ้ายเท้าหมอน เข่าขวาตั้งขาซ้ายวางราบกับพื้น ซึ่งเป็นท่านั่งประจำที่ชินตา นิ้วมือขวาคีบบุหรี่ ดูดแล้วพ่นควันออกจากปากและจมูกเป็นระยะ

ขณะเดียวกัน เด็กหญิงคนโตและคนรองช่วยกันล้างจานที่ชานตุ่มน้ำข้างเรือนครัว แม่กำลังป้อนข้าวให้ "เจ้าแหมบ" ลูกชายคนเล็กที่อายุยังไม่ถึงขวบอยู่ที่ชานบ้าน

"สีเอ๊ย...ค่ำแล้ว จุดกะบองหน่อยลูก" แม่บอกเด็กชายผอมสูงให้จุดไต้ เขารับคำแล้วเดินหาโฮงที่เสียบกะบองหรือไต้
เจ้าตัวเล็กผอม รีบวิ่งไปดักหน้า

"ข้อยไต้เอง" เขาบอกจะจุดไต้เอง แล้ววิ่งเข้าไปเอาโฮงออกมาจากในเรือน เด็กชายผอมสูงจึงยืนเฉยแต่ตามองไปทางพ่อที่ยังนั่งสูบบุหรี่อยู่ จนหมดมวนแล้วใช้นิ้วมือดีดก้นบุหรี่ ปลิวข้ามชานไปตกลงบนพื้นดินหน้าบ้าน

"แช๊ะ แช๊ะ แช๊ะ" เสียงขีดไม้ขีดไฟ หลายครั้งแต่ไม่มีเปลวไฟ
"มานี่ขีดเอง" เด็กชายผอมสูงละสายตาจากพ่อคว้าไม้ขีดจากมือน้อง ขีดลงไปข้างกล่องครั้งเดียวก็เกิดเปลวไฟ แล้วจ่อไปที่ไต้ แสงไฟสว่างขึ้น แต่ไม่สว่างมากนัก ต่อเมื่อเขี่ยขี้ไต้ที่ติดอยู่หน้าไต้หรือกะบองออก ไฟก็ลุกโพรงขึ้นและสว่างทั่วชานบ้าน

เด็กหญิงล้างจานเสร็จแล้ว ทั้งสองคนเข้าไปในบ้านถือสมุดที่มีสูตรคูณอยู่ปกหลังออกมา แล้วนั่งลงใกล้โฮง เริ่มท่องสูตรคูณเสียงดัง เด็กผอมสูงก็เข้าไปในเรือน และหายไปค่อนข้างนานจึงออกมาพร้อมกับสมุด แล้วเริ่มท่องสูตรคูณแต่ตาคอยชำเลืองดูพ่อเป็นระยะๆ

แม่ป้อนข้าวเจ้าแหมบเสร็จแล้ว เด็กน้อยอิ่มทำท่าจะหลับ แม่จึงอุ้มเข้าไปในเรือนวางลงในอู่ผ้าขาวม้า เด็กเล็กผอมเดินตามแล้วล้มตัวลงนอนข้างๆ แม่ที่เดิม

"เชียงเมี่ยง" เสียงเบาๆ ขอให้แม่เล่านิทานให้ฟัง
"ถึงไหนแล้ว" แม่แกล้งถาม
"เสือไปหาอาหาร" ตัวเล็กผอมจำได้ แม่จึงเริ่มเล่านิทาน

"เสือไปแอบซุ่มที่ข้างทาง ไม่นานมีเก้งเดินผ่านมา เสือจึงกระโดดตะครุบและกัดเก้งเคราะห์ร้ายตาย แล้วเสือก็นำเก้งมาประกอบอาหาร

เวรต่อมาเป็นนก เซียงเมี่ยงก็แกล้งทำเป็นปวดท้อง ออกไปแอบดูนกหาอาหาร"

เด็กน้อยตัวเล็กหลับไปแล้ว

เช้าวันรุ่งขึ้นเป็นวันหยุด พ่อและเด็กๆ ไม่ได้ไปโรงเรียน หลังอาหารเช้าพ่อเข้าไปในเรือนเพื่อหาบุหรี่สูบ พักเดียวก็กลับออกมาพร้อมกับหน้าตาบึ้งตึง

"ใครขโมยบุหรี่พ่อ มันหายไปหนึ่งมวน"

ทุกคนอยู่พร้อมหน้า ต่างเงียบกริบ

"บักสี ใช่ไหม" พ่อตวาด มองหน้าตัวผอมสูงตาขมึง
"บ่แมน" ตัวผอมสูงปฏิเสธ

"อย่าโกหก" พ่อยิ่งตวาดเสียงดังยิ่งขึ้น จนเด็กๆ ที่วิ่งเล่นอยู่หน้าโรงเรียนห่างจากบ้านเกือบสามร้อยเมตรหยุดชงัก แล้ววิ่งกลับบ้านอย่างรวดเร็ว

เด็กหญิงสองคนที่กำลังล้างถ้วยล้างจานหยุดชะงักแล้วรีบล้างด้วยความรวดเร็ว แม่ป้อนข้าวเจ้าแหมบเสร็จแล้ว เอาลงอู่ รีบไกวอู่ กลัวลูกน้อยตกใจ เด็กผอมเล็กหน้าตาตื่นอยู่ใกล้ๆ แม่

"นอกจากขโมยแล้ว ยังโกหกอีกเหรอ" พ่อยิ่งโกรธและเสียงดังมากขึ้น
"ไปเอามา เอ็งเอาบุหรี่ไว้ที่ไหน" เด็กผอมสูงเดินตัวลีบเข้าไปในเรือน ไม่นานออกมาพร้อมกับบุหรี่หนึ่งมวนยับยู่ยี่ ยื่นให้พ่อด้วยความกลัว

พ่อไม่ได้คว้าบุหรี่หากคว้าแขนเด็กผอมสูง กระชากลงบันไดบ้าน จนเด็กผอมสูงเกือบตกบันได

พ่อใช้ผ้าขาวม้าจากเอว ปลายข้างหนึ่งม้ดสองมือเด็กผอมสูง และปลายอีกข้างมัดกับคานพื้นบ้าน เด็กผอมสูงสองแขนเหยียดเหนือศรีษะ ปลายเท้าทั้งสองเขย่ง

พ่อคว้าไม้เรียวที่ทำจากแขนงไม้ไผ่ ซึ่งมีไว้ประจำที่บ้านกระชับกับมือ
"เจ้าสี....เอ็งรู้ความผิดไหม" พ่อตวาด
"รู้ครับ" เด็กผอมสูงตอบเบาๆ เสียงสั่นด้วยความกล้ว แล้วร้องไห้
"เอ็งจะทำอีกไหม"
"ไม่ครับ" เด็กผอมสูงตอบปนเสียงร้องไห้

ตอนนี้แม่และเด็กๆ ทุกคนลงมาใต้ถุนแล้ว
"อย่าตีลูกเลย มันกลัวแล้ว" แม่ขอร้องพ่อ กลัวลูกชายคนโตจะเจ็บ

"ไม่ได้ ต้องเอาให้มันเข็ดหลาบ" พูดจบพ่อก็หวดไม้เรียวลงไปที่ก้น
"ขวับ" เด็กผอมสูงสะดุ้งตัวเอียงไปตามแรงไม้เรียว ร้องไห้โฮ

"จะทำอีกไหม" พ่อสำทับ แล้วหวดไม้เรียวลงไปอีกครั้ง
"ขวับ" เด็กผอมสูงสะดุ้ง ตัวเอียงไปตามแรงไม้เรียวอีกครั้ง คราวนี้ร้องโอย
และร้องไห้ดังยิ่งขึ้น

"พ่อ..พ่อ...พอแล้ว" แม่หน้าซีดละล่ำละลักขอร้องพ่อ
"เอ็ง จะทำอีกไหม" พ่อตวาดขึ้นอีกครั้ง แล้วหวดไม้เรียวลงไปอีก

<p “=””> “ขวับ” เด็กผอมสูงสะดุ้ง สองเท้าที่เขย่งพื้นหมดแรง อ่อนระทวย ตัวโอนเอนไปมา และยังคงร้องไห้ปนสะอื้น
“ผมไม่ทำอีกแล้วครับ..ฮือ ฮือ” เสียงรับคำปนกับร้องไห้สะอึกสะอื้น

พ่อเหวี่ยงไม้เรียวทิ้งและประกาศดังๆ
“อย่าแก้มันออกนะ ต้องลงโทษให้สาสม เป็นเด็กเป็นเล็ก ริขโมย แล้วยังโกหกอีก” แล้วหันมามองกราดไปยังเด็กๆ ทุกคน
“จำไว้นะ ถ้าใครขโมยหรือโกหก จะต้องได้รับโทษอย่างนี้ ไม่เว้นแม้แต่ผู้หญิง” พูดจบพ่อก็เดินขึ้นเรือนไป

แม่รีบแก้ผ้าขาวม้าจากมือเด็กผอมสูง พาไปนั่งแคร่ไม้ไผ่ที่วางอยู่ใต้ถุนข้างๆ
“หนูไปเอายาหม่องมาทาให้น้อง” แม่บอกลูกสาวคนโต ซึ่งรีบวิ่งขึ้นไปบนบ้านทันที
“อยู่ในตะกร้าหมากแม่นะ” แม่รีบบอกตามหลัง ก่อนที่ลูกสาวคนโตจะถึงบนเรือน

การลงโทษครั้งนั้น ลือกันไปทั้งหมู่บ้านว่า ครูใหญ่ลงโทษลูกรุนแรงเกินไป
</p> <p “=””>อ่านตอนที่ 6 ข้าวโพดหวานเจ้าแหมบ </p> <p “=””>อ่านตอนที่ 4 เจ็บ อบอุ่นและประทับใจ
</p> <p “=””>
</p>

<img src="http://cdn.gotoknow.org/assets/media/files/000/918/766/default_20130613194929.jpg?1371127765" "="">

[คุณมะเดื่อ]

คนที่ผิดคือใครกันแน่...?

[ลุงเทียน]

สวัสดีครับ

หลังจากนั้นไม่นาน คุณพ่อผมท่านก็เลิกสูบบุหรี่ครับ และไม่จับอีกเลยจนตลอดชีวิต
แต่พี่ชายผมกลับสูบบุหรี่ ตั้งแต่หนุ่มจนปัจจุบันนี้
เลยไม่ทราบว่าใครผิด
ขอบคุณนะครับ

[Pojana Yeamnaiyana Ed.D.]

...คนสมัยก่อนพูดไม่เป็น...สอนไม่เป็น...พอทำไปแล้วก็เสียใจนะคะ...อาจเป็นเหตุหนึ่งที่ทำให้พ่อเลิกสูบบุหรี่

[ลุงเทียน]

สวัสดีครับ

ใช่ครับ พ่อเล่าว่า ตอนคุณปู่บวชท่านขอให้พ่อเลิกสูบบุหรี่ เพื่อลูกๆ แล้วพ่อก็ไม่แตะต้องบุหรี่อีกเลย ใจเด็ดมาก พ่อหันมามุมานะอ่านหนังสือ จนสอบได้ครูโทอันดับต้นๆ ของจังหวัดอุบลราชธานี
ขอบคุณครับ