เวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ “ชุดโครงการพัฒนาขบวนการสหกรณ์ในพื้นที่ 36 จังหวัด”(2-3 พฤษภาคม 2550)

              เวทีนี้จัดขึ้นที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน นำเสนอผลการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม  ในระยะเวลา 1 ปี ด้วยการสร้างกระบวนการเชื่อมโยงเครือข่ายของกลุ่ม/องค์กรและสหกรณ์ เพื่อให้เกิด “เครือข่ายคุณค่า” เกิดความร่วมมือบนวิถีของสหกรณ์ มีการเชื่อมคน เชื่อมองค์กร เชื่อมกระบวนการทำงานอย่างเป็นระบบ เพื่อให้กลุ่ม/องค์กรและสหกรณ์เกิดความเข้มแข็ง นำไปสู่การยกระดับฐานะความเป็นอยู่และช่วยแก้ปัญหาความยากจนแก่สมาชิก

ข้อค้นพบในการวิจัยเครือข่ายสหกรณ์ทั้ง 36 จังหวัด พบอุปสรรคสำคัญของการดำเนินงาน คือ ความไม่จริงจังของผู้นำ ทำให้สมาชิกไม่มีหลัก เป้าหมายไม่ชัดเจน นำไปสู่ความอ่อนแอของกลุ่ม การเปลี่ยนชุดบริหารงาน  จะทำให้การดำเนินงานไม่ต่อเนื่องและเกิดปัญหาในการติดต่อประสานงานระหว่างเครือข่าย

            จากการวิจัยได้ชุดความรู้เรื่อง กระบวนการสร้างเครือข่ายให้เกิดความเข้มแข็ง เริ่มต้นจากการดึงกลุ่มที่สนใจจริง ๆ เข้าร่วม ด้วยการจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และจัดตั้งกลุ่ม/องค์กร/สหกรณ์ตามความต้องการของสมาชิก เมื่อกลุ่มแรกเกิดความเข้มแข็ง  ขยายไปสู่กลุ่มอื่นต่อไป หากพบว่ากลุ่มใดในเครือข่ายเกิดความอ่อนแอ ต้องมีกระบวนการพัฒนาความรู้ผู้นำและสมาชิก ด้วยการศึกษาดูงานในพื้นที่อื่นที่มีความเข้มแข็ง ไม่ละทิ้งหรือเพิกเฉยต่อกลุ่มที่อ่อนแอ เพราะอาจจะเป็นสาเหตุที่จะทำให้เครือข่ายสะดุด ในทุกขั้นตอนของกระบวนการสร้างเครือข่ายนักวิจัยต้องเป็นพี่เลี้ยงให้คำแนะนำ ช่วยเหลือประสานงานกับหน่วยงานภายนอกอย่างใกล้ชิด และต้องให้ความสำคัญกับความต้องการของสมาชิกเป็นหลัก ในบางครั้งนักวิจัยอาจต้องเป็นต้นแบบในการปฏิบัติให้ประชาชนเห็นด้วย  เมื่อเกิดความเข้มแข็งของทั้งเครือข่ายแล้ว จะเชื่อมไปสู่ห่วงโซ่อุปทานที่จะพัฒนาระบบการค้า การบริการ เพื่อความเป็นธรรม ทำให้สังคมอยู่เย็นเป็นสุข

                 เครือข่ายคุณค่าตัวอย่างของการวิจัยครั้งนี้ คือ เครือข่ายข้าวคุณธรรม  เป็นเครือข่ายของจังหวัดยโสธร มีหลักการคือ 2 ประการ คือ 1) การผลิตข้าวอินทรีย์ (ข้าวปลอดภัย)  2) ชาวนามีคุณธรรม ชาวนาที่เข้าเป็นสมาชิกต้องมีคุณธรรม ไม่เล่นการพนันและอบายมุขทุกประเภท ไม่ดื่มสุรา สูบบุหรี่ โดยมีผู้ตรวจประเมิน คอยตรวจสอบพฤติกรรมอย่างต่อเนื่อง หากพบว่าชาวนาคนใดไม่ปฏิบัติตามก็ต้องพ้นจากการเป็นสมาชิกทันที และผู้ตรวจประเมินในโครงการนี้ก็ต้องเป็นแบบอย่างในการไม่ยุ่งเกี่ยวกับอบายมุขและของมึนเมาทุกประเภทด้วยเช่นกัน เป็นโอกาสดีที่เครือข่ายตลาดของข้าวคุณธรรมสามารถโฆษณาผ่านสู่สายตาผู้บริโภคได้กว้างขึ้น เพราะได้ทำการตลาดผ่านกลุ่มธุรกิจเครือข่ายเดอะมอลล์ กรุ๊ป และถือเป็นโชคชั้นที่ 2 ในระหว่างการเสนอผลงานในเวทีวันที่ 3 พฤษภาคม เครือข่ายจากโรงแรมจังหวัดภูเก็ตให้ความสนใจที่จะซื้อข้าวคุณธรรมของจังหวัดยโสธรด้วย  ขอแสดงความยินดีและชื่นชมกับเครือข่ายดี ๆ แบบนี้ด้วยคะ