โคเพื่อชีวิต ตอนที่ 47 ประสิทธิภาพฝูง
จากที่ได้ไปร่วมประชุมเรื่องหมู ๆ ที่ไม่หมู ในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2550 ณ ศูนย์วิจัยและบำรุงพันธุ์สัตว์นครราชสีมาร่วมกับครูบาสุทธินันท์ ดร.วนิดา กำเนิดเพชร์ และอ.วิศาล แล้ว
ทำให้ได้คำถามร่วมกันว่า
ปศุสัตว์จะแก้ปัญหาความยากจนของชาวบ้านได้จริงหรือ
เลี้ยงโคให้รอดได้อย่างไร
ดร. วนิดา ฟันธงว่า การแก้ปัญหาความยากจนในเรื่องของปศุสัตว์ต้องแก้ที่พันธุกรรมให้เหมาะสมกับบริบทของชุมชน
นั่นคือ จะใช้พันธุกรรมให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้อย่างไร
ซึ่งพันธุกรรมที่เหมาะสมในพื้นที่นั้นมีอยู่แล้ว เพียงแต่ชาวบ้านไม่เห็นคุณค่า อาจเพราะได้รับการส่งเสริมอย่างผิด หรือมีมุมมองผิด ๆ เช่น เรื่องการเลี้ยงวัวงามทั้งหลาย
พันธุกรรมที่ว่าเหมาะสมก็คือ พันธุกรรมเดิมของไทย เช่น พันธุ์โคพื้นเมือง ที่มีคู่กับสังคมไทยมานาน ซึ่งพันธุกรรมโคพื้นเมืองนี้ได้พัฒนามาจนเหมาะสมกับลักษณะภูมิสังคมไทยเรียบร้อยแล้ว
เนื่องจากในช่วงนี้ราคาโคตกลงไปเยอะมาก ชาวบ้านที่เลี้ยงโคงามและโคลูกผสมต่งก็ขาดทุนไปตามๆ กัน เนื่องจากซื้อมาแพง ค่าเลี้ยงดูสูง ให้ลูกก็ช้า ขายก็ถูก ซึ่งนี่คือปัญหาของพันธุกรรมอีกเช่นกัน
โคพื้นเมืองกลับไม่มีปัญหา ถึงแม้จะเป็นฤดูแล้ง อาหารขาดแคลนก็ยังอยู่ได้ ขายคล่อง ถึงแม้จะราคาจะไม่สูงมาก เพราะสอดคล้องกับต้นทุนและวัฒนธรรมการบริโภคของชุมชน อีกทั้งโคพื้นเมืองยังให้ลูกตามปกติปีละหนึ่งตัว
แต่ทั้งนี้ ก็ไม่ได้หมายความว่าจะเลี้ยงเฉพาะโคพื้นเมืองอย่างเดียว เพราะถ้าเกษตรกรมีความพร้อมในเรื่องทรัพยากร อาหารและสภาพแวดล้อมแล้วก็สามารถที่จะเลี้ยงโคพันธุ์อื่นที่เหมาะสมกับตัวเองได้
ขึ้นอยู่กับว่าจะเลี้ยงอย่างไรให้รอด
รอดทั้งโคและคนเลี้ยง
ดร.วนิดา เน้นว่า การเลี้ยงโคให้รอดต้องเน้นที่ประสิทธิภาพของฝูง
ประสิทธิภาพฝูง ก็คือ เมื่อเลี้ยงแล้ว โคให้ลูกให้ผลผลิตได้มากที่สุด ลงทุนน้อยที่สุดและขายแล้วไม่ขาดทุน นั่นคือประสิทธิภาพฝูง
ประสิทธิภาพฝูงที่ว่าจะต้องมาจากการจัดการฟาร์มของเกษตรกรให้เหมาะสมกับบริบทของตัวเองโดยใช้พันธุกรรมเป็นปัจจัยหลัก บวกกับปัจจัยทางทรัพยากรทั้งในเรื่องสภาพแวดล้อมและอาหารควบคู่กันไป
โดยใช้ KM เป็นเครื่องมือ
ความเห็น (6)
อยากฟังเรื่องชุดความรู้ และการจัดการความรู้ในระดับสถานีทดลอง ที่ผมเชื่อว่ามีมากมาย และการดูงานหนึ่งวันแล้วได้ สามบรรทัดผมว่าน้อยไป ที่จริงอย่างน้อยได้สัก ๕ เรื่องจึงจะถือว่าเท่าทุน
แบบนี้ขาดทุน (ความรู้)แน่นอนครับ
สวัสดีค่ะ อาจารย์หนิง
ดีใจด้วยค่ะที่หายไข้ แบบนี้ก็มีโอกาสได้เจอกันเร็วขึ้นใช่มั้ยค่ะ
ขอบคุณค่ะ
สวัสดีค่ะ พี่พงษ์
ยังสรุปไม่ได้ค่ะว่าทางรอดของชาวบ้านจะลงที่ตรงไหนเอ่ย ลงที่วัวหูยาว หรือลงที่วัวพื้นเมือง(พันธุ์ไท ขี้แก่น) หรือวัวพันธุ์ขี้มาก
เพราะต้องดูที่ทุนของผู้เลี้ยงว่ามากน้อยแตกต่างกันอย่างไร ทั้งทุนความรู้ ทุนความรักความเอาใจใส่และการจัดการเลี้ยงดูของแต่ละคนค่ะพี่พงษ์
เพราะบางท่านเลี้ยงขาดทุนก็ยังถือว่าคุ้ม คุ้มที่มีความสุข สุขที่ได้เลี้ยงเหมือนปู่ดาไง พี่พงษ์
ขอบคุณค่ะ
อาจารย์แสวง ที่เคารพ
ความรู้ในสถานีทดลองมีเยอะมากค่ะอาจารย์ แต่ยังแจงไม่หมดเพราะเป็นเรื่องหมูๆ ที่ต้องโยงมาหาโคให้เจอ
จะเอาความรู้มาแจงที่ละเรื่องเป็นวัน ๆ ไปค่ะอาจารย์
ขอบคุณค่ะ