นี่คือความหลงผิด หรือสับสน ที่พบบ่อยมากในสังคมอำนาจนิยม เป็นตัวถ่วงความเจริญขององค์กรและบ้านเมือง
ในระดับบ้านเมือง เราจะเห็นหน่วยราชการที่มุ่งทำงานให้ถูกต้องตามกฎระเบียบ และ KPI ที่ทำให้ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ได้ดิบได้ดี แต่ผลงานที่แท้จริงไม่สร้างความเจริญให้แก่บ้านเมือง เพราะกฎระเบียบและ KPI เป็น means ไม่ใช่ end หรือ goal ตัว end ที่แท้จริงคือผลกระทบด้านก่อความเจริญก้าวหน้าแก่บ้านเมือง มักไปไม่ถึง เพราะหลงเอา means เป็น end ไปเรียบร้อยแล้ว
ในระดับองค์กร ผมได้เห็นองค์กรที่งานเพื่อสนองขั้นตอนและกฎระเบียบ เป็นงานหลักของเจ้าหน้าที่ ส่วนงานเพื่อสร้างผลงานที่แท้จริงเอาไปไว้ข้างนอก คือจ้างหน่วยงานภายนอก ที่เรียกว่า outsource เท่ากับตนเองทำ means ส่วน end จ้างคนนอก
ส่วนที่ทำลายองค์กรก็คือ ทำให้องค์กรไม่มีกระบวนการทางปัญญา เพราะมัวหมกมุ่นกับกระบวนการที่คนอื่นกำหนดให้ทำ ส่วนที่ตนเองควรคิดเอง ก็เอาไปจ้างคนนอกทำเสียอีก การทำงานในองค์กรแบบนี้ จะมีผลให้ผู้ปฏิบัติงานไม่มีโอกาสฝึกเรียนรู้สู่ปัญญา คนที่รู้ทัน เมื่อเข้าไปทำงานไม่นานก็จะออกไป
เป็นองค์กรที่เก็บคนเก่งระดับปัญญาสูง และเป็นคนดีไว้ไม่ได้
วิจารณ์ พานิช
๒๔ ส.ค. ๖๕