ประสบการณ์วันนี้ ทำให้เห็น Diversional Therapy ชัดขึ้น

            ณ สถานคุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง จ.นนทบุรี 20/10/2022 เหตุการณ์วันนั้นได้ทำให้ดิฉันเรียนรู้ Diversional Therapy ชัดเจนขึ้น มากกว่าการเรียนในห้องเรียน คือการที่ได้มีประสบการณ์จริงๆ ดิฉันได้เรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างมากและตั้งใจแบ่งปันประสบการณ์ผ่าน GotoKnow

            คุณบุ๋ม(นามสมมติ) อายุ 51 ปี เพศหญิง ได้รับการวินิจฉัยเป็นผู้ป่วยจิตเภท Schizophrenia ได้รับการทานยาต่อเนื่องกันมา 20 ปี ผู้ป่วยทราบและเข้าใจว่า ต้องทานยาไปตลอดชีวิตและช่วยลดอาการ เหงา หูแว่ว โมโห พูดเสียงดัง หนักประสาทได้ เดิมประกอบอาชีพเป็นลูกจ้างร้านซักรีด อาศัยอยู่กับแม่และพี่สาว เข้ามาอาศัยอยู่ ณ สถานคุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง จ.นนทบุรี เนื่องจากสถานการณ์โควิด19 แม่เสียชีวิต ครอบครัวไม่สามารถเลี้ยงดูได้ แต่ผู้รับบริการมีความคาดหวังที่จะกลับบ้าน งานอดิเรกที่ชอบทำคือ ถัก netting ไหมพรม เป็นผ้าพันคอ ผ้าปูเตียง และอยากที่จะกลับไปถักผลงานผ้าปูเตียงต่อที่บ้าน จากการประเมินพบปัญหาในเรื่องของ short-term memory , social skill & social participation มีปัญหาในการปรับตัวเมื่ออยู่ร่วมกับผู้อื่นหรือเกิดการเปลี่ยนแปลง เนื่องจากผู้รับบริการไม่มีเพื่อนสนิท ไม่เริ่มคุยกับใครก่อน เวลาเหงาจะคุยกับคนใบ้แทน และผู้รับบริการมีการปฏิเสธการทำกิจกรรมร่วมกับผู้บำบัด รวมถึงมีความกังวลสูงมากในเรื่องของการทำถูก การทำผิดต่อหน้าผู้บำบัด 

            ดิฉันได้นำทฤษฎีในห้องเรียนมาประยุกต์การเลือกใช้กิจกรรมในการบำบัดรักษาและให้การรักษาแบบบุคคล PERMA มาเป็นเหตุผลที่ดิฉันเลือก Diversional Activity เป็นกิจกรรมงานประดิษฐ์พวงกุญแจปอมๆ จากไหมพรม 

           

• PERMA

            P - positive emotion 
            > ผู้รับบริการมีอารมณ์บวก เมื่อได้ทำกิจกรรมเกี่ยวกับไหมพรม เนื่องจากเป็นกิจกรรมที่ตนเองชอบ

            E - engagement 
            > มีส่วนร่วมในการวางแผนร่วมกัน ว่าถ้าได้ทำแล้วพวงกุญแจอยากให้ออกแบบมาเป็นอย่างไร เป็นเหมือนแบบ
            ตัวอย่างที่ผู้บำบัดเตรียมมาหรือไม่ ต้องการไหมพรมสีอะไร ทำไมถึงเลือกสีนี้

            R - relationship 
            > ก่อนเริ่มทำกิจกรรม ดิฉันพูดคุย ทบทวนความชอบในงานอดิเรกกับผู้รับบริการ ชื่นชม ระหว่างทำกิจกรรม 

           M - meaning & purpose 
           > “นึกถึงไหมพรมที่อยู่ที่บ้าน อยากจะกลับไปทำให้เสร็จ”

           A - achievement & accomplishment 
           > “รู้สึกดีใจที่ได้เห็น ได้ทำ สิ่งของสวยๆ งามๆ”

• รวมถึงดิฉันต้องการประเมินและส่งเสริมความสามารถของผู้รับบริการในการจดจำขั้นตอนในการทำกิจกรรม (short-term memory) การคงความสนใจ(attention) รวมถึงความชำนาญ/คุ้นเคยในการทำกิจกรรมงานไหมพรม จึงเลือกใช้กิจกรรมนี้ เพื่อส่งเสริมด้าน short-term memory , attention 

 

            ขั้นตอนกระบวนการใช้ Diversional activity 

1. พูดคุย ทบทวนความชอบ ความต้องการในงานอดิเรก กิจกรรมไหมพรม กับผู้รับบริการ และบอกกิจกรรมที่จะทำร่วมกันในวันนี้ พร้อมทั้งวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและให้ผู้รับบริการได้ทำกิจกรรมที่ต้องการด้วย
2. สอบถามผู้รับบริการว่าเคยทำพวงกุญแจปอมๆ มาก่อนหรือไม่ ซึ่งผู้รับบริการไม่เคยทำมาก่อน แต่เคยเห็นว่ามีลักษณะแบบนี้ แบบเดียวกับตัวอย่างที่ผู้บำบัดเตรียมมา ผู้บำบัดชวนเริ่มลองทำไปด้วยกัน
3. หลังจากที่ผู้บำบัดชวนเริ่มลองทำไปด้วยกัน ได้ให้ผู้รับบริการออกแบบพวงกุญแจไหมพรมที่อยากทำสำเร็จ ในเรื่องของรูปทรงปอมๆ ที่ต่อกัน และสีของไหมพรม พร้อมถามเหตุผลและความรู้สึก
4. ผู้บำบัดสาธิตอุปกรณ์ และขั้นตอนการทำพวงกุญแจไหมพรมปอมๆ ให้ผู้รับบริการดูตามและจดจำขั้นตอน
5. ให้ผู้รับบริการลองทำด้วยตนเอง ผู้บำบัดมีการ grade activity ระหว่างการทำกิจกรรม
6. ผู้รับบริการทำพวงกุญแจสำเร็จ ผู้บำบัด feedback ถามความรู้สึกหลังจากทำกิจกรรม

 

            จากการทำกิจกรรมงานประดิษฐ์พวงกุญแจปอมๆ จากไหมพรม ผู้รับบริการสามารถจดจำขั้นตอนได้เกือบทั้งหมด มีบางขั้นตอนที่ต้องกระตุ้น เปรียบเทียบกับตัวอย่าง ว่าลืมขั้นตอนไหนไปหรือไม่ และผู้รับบริการสามารถ recall ได้ และมีการจดจ่อ คงความสนใจ (attention) ได้จนจบการทำกิจกรรม 20 นาที และผู้รับบริการรู้สึกชอบที่ได้ทำงานเกี่ยวกับไหมพรม ดีใจที่ตัวเองจำขั้นตอนได้และภูมิใจที่ตนเองสามารถทำได้สำเร็จ ไม่ผิด เนื่องจากผู้รับบริการไม่เคยทำมาก่อน ผู้รับบริการรู้สึกดีใจที่ได้เห็น ได้ทำ สิ่งของสวยๆ งามๆ