การประชุมคณะอนุกรรมการแผนงานพัฒนาโรงเรียนทั้งระบบ เมื่อวันที่ ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๖๕ ของสำนักพัฒนาคุณภาพครูและโรงเรียน กสศ. เกิดจุดเริ่มต้นของปรากฏการณ์สำคัญ ในระดับผุดบังเกิด (emergence) ในสังคมไทย
ที่ประชุมเห็นโอกาสหนุนให้ทีมโค้ชของเขตพื้นที่ประถมศึกษาสุรินทร์เขต ๒ ในโครงการโรงเรียนพัฒนาตนเอง ได้บรรลุฝันของตน คือได้ขยายการเปลี่ยนวิธีทำงานของโรงเรียนจาก ๑๒ โรงเรียนนำร่อง สู่โรงเรียนทั้งหมดในเขต จำนวน ๒๑๘ โรงเรียน ตามที่ทีมโค้ช (ซึ่งทุกคนเป็น ศน.) ได้เสนอไว้ในวง DE ปลายน้ำปีที่ ๒ เมื่อวันที่ ๑๑ - ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๕
ท่านรองเลขาธิการ กพฐ. ว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา ได้โอกาสรับลูกทันที ว่าจะคุยกับ ผอ. เขตพื้นที่ประถมศึกษาสุรินทร์เขต ๒ เพื่อขับเคลื่อนให้ฝันดังกล่าวเป็นจริง และจะลงนามความร่วมมือกับ กสศ. และเขต ๒ สุรินทร์ ในการสนับสนุนให้เขตพื้นที่ประถมศึกษาเขต ๒ สุรินทร์ดำเนินการยกระดับคุณภาพตามแนวทางโรงเรียนพัฒนาตนเอง โดยทีม ศน. ของเขตพื้นที่เป็นผู้ดำเนินการหลัก ท่านบอกว่าจะลองคุยกับเขต ๑ ด้วย
ผมเสนอให้ กสศ. เตรียมแผนงานนี้ เพื่อร่วมมือกับ สพฐ. ในการสนับสนุนให้เขตพื้นที่ดำเนินการพัฒนาโรงเรียนในความรับผิดชอบของตนเองได้สำเร็จ เป็นตัวอย่างแก่เขตพื้นที่การศึกษาอื่นๆ ในจังหวัดอื่นๆ ของปะเทศ
โดย กสศ. ควรเตรียมประเมินผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักเรียนใน ๑๒ โรงเรียนนำร่อง ของเขตพื้นที่ประถมศึกษาที่ ๒ สุรินทร์ เพื่อเตรียมนำออกสื่อสารสังคมว่า เด็กนักเรียนได้รับผลประโยชน์อย่างไรจากวิธีการจัดการศึกษาเชิงรุกแนวใหม่ ของโครงการโรงเรียนพัฒนาตนเอง
การสื่อสารสังคมดังกล่าว ควรให้ผู้ปกครองนักเรียน ตัวนักเรียนเอง ครู ผู้อำนวยการโรงเรียน และศึกษานิเทศก์ เป็นผู้สื่อสารตามประสบการณ์ตรงของตน เพื่อให้ผู้รับสารได้เห็นผลตามบริบทจริงของพื้นที่ และจากตัวจริงเสียงจริงของผู้เกี่ยวข้อง ไม่ใช่จากข้อสรุปของนักวิชาการ
เพื่อสร้างเจตคติของผู้คนวงกว้างว่า คนที่ทำงานในระบบการศึกษาไทยสามารถพัฒนางานของตนเอง ให้นักเรียนได้รับประโยชน์โดยตรงได้ หากได้รับการสนับสนุนอย่างถูกต้องเหมาะสม
บ่ายวันที่ ๓๑ พฤษภาคม ในวง AAR การจัด workshop active learning แก่นักศึกษาครูรัก(ษ์)ถิ่น มีการเอ่ยถึงผู้อำนวยการโรงเรียนปลายทางของครูรัก(ษ์)ถิ่น ยังไม่เป็น academic leader ยังไม่รู้จัก active learning ผมจึงเสนอให้ กสศ. จัดวง PLC ผอ. โรงเรียน โดยเลือก ผอ. ในโครงการ TSQP ที่มีประสบการณ์เป็นผู้นำทางวิชาการของโรงเรียนมานานหลายปี รวมตัวกันทำหน้าที่โค้ช หรือ facilitator รับสมัคร ผอ. โรงเรียน ๓๐ - ๕๐ คน ที่ต้องการ transform โรงเรียนของตนตามแนว TSQP และยอมรับเงื่อนไขที่กำหนดว่าจะร่วมทำงานต่อเนื่องตลอด ๑ – ๒ ปีการศึกษา โดยมีรายละเอียดของเงื่อนไข มาเข้าวง PLC ที่มีทั้ง onsite และ online
วงทำนองเดียวกันนี้ ควรทำให้แก่ สพป. สุรินทร์ เขต ๒ ด้วย เพื่อหนุนการขับเคลื่อนของตัว สพป. เอง
นอกจากนั้น ผมเสนอต่อ วสศ. ให้คิดโจทย์วิจัย เพื่อสนับสนุน management transformation ของ สพป. สุรินทร์ เขต ๒ ด้วย ในลักษณะของ operation research + developmental evaluation
วิจารณ์ พานิช
๓๑ พ.ค. ๖๕
Transform โรงเรียน ทั้งเขตการศึกษาอ่านแล้วตื่นเต้นค่ะ ขอให้สำเร็จโดยเร็ว
ต้องขอขอบคุณท่าน ศ.นพ. วิจารณ์ พานิช อย่างยิ่งค่ะ หลายปีมานี้ได้รับทราบแนวคิดทางการศึกษาที่ท่านได้มีโอกาสสื่อสาร และร่วมทำ เป็นผู้นำทางความคิดมาตลอด อย่างที่ไม่มีนักวิชาการศึกษา และผู้บริหารการศึกษาของ ศธ. ทำได้ ถ้าไม่ได้ติดตามจาก โกทูโน ก็จะไม่ค่อยทราบ หรือไม่กระจ่าง ทำไม ศธ. ไม่สามารถสื่อสารสิ่งดี ๆ ต่อสังคมแบบนี้บ้างเลย การสื่อสารที่ดีจะทำให้สังคมเข้าใจและร่วมมือ
ผู็บริหารของ ศธ. เขียนแบบนี้ไม่ได้หรอกครับ ท่านไม่มีอิสระอย่างที่ผมมี
วิจารณ์