หากคุณกำลังมองหาวิธีการพัฒนาตนเองแบบที่เข้าใจได้ไม่ยากและมีประสิทธิภาพ คุณมาถูกทางแล้วค่ะ เพราะแบบจำลอง MoHo นั้น จะเป็นแนวทางให้คุณเอง เย่/ปรบมืออออ
ก่อนอื่น ก็ขอบอกหลักการของแบบจำลอง MoHo ให้ทุกคนได้ทำความเข้าใจก่อนนนะคะ
MoHo (Model of Human Occupation) คือ เป็นกรอบหรือหลักการทำงานในการสร้างความสัมพันธ์ การแลกเปลี่ยนความคิด ความรู้สึก ระหว่างผู้รับบริการกับนักกิจกรรมบำบัดนั่นเอง
>มีการตั้งเป้าหมายรายบุคคล โดยจะประเมินจากสิ่งดีๆในตัวเอง สินทรัพย์หรือหนี้สินที่มี ความสามารถที่แสดงออกมา และสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลทำให้เปลี่ยนพฤติกรรมในการดำเนินชีวิต
>มีการวิเคราะห์เพื่อเพิ่มความสามารถในการแสดงบทบาทที่มีความหมายในชีวิตของตัวผู้รับบริการ โดยใช้สิ่งที่อยู่รอบตัว(คนรอบข้าง สิ่งแวดล้อม กิจกรรม) เป็นสื่อในการพัฒนา โดยจะปรับตามช่วงวัยของผู้รับบริการ เพื่อจะได้มีการสร้างทักษะและนิสัยใหม่ในบทบาทที่เหมาะสมหรือบทบาทที่เป็นอยู่
ถึงจะเขียนไว้ว่าหลัก MoHo นี้เป็นกรอบการทำงานของนักกิจกรรมบำบัด แต่จริงๆแล้ว ทุกคนเองก็สามารถใช้หลัก MoHo นี้ในการพัฒนาตัวเองได้เช่นกันค่ะ โดยจะมี 7 ด้านหลักๆสำหรับการคิดเพื่อมาใช้กับตัวเรา ดังนี้
1.Occupational Identity กิจกรรมการดำเนินชีวิต คือ คิดว่าตัวเรานั้นสนใจอยากจะทำอะไร ต้องการอะไรในการดำเนินชีวิต หรือจะเรียกง่ายๆก็คือ เป้าหมายที่ตัวเองต้องการจะทำ
2.Occupational Competence กิจกรรมจะช่วยแสดงศักยภาพในเป้าหมายของตัวเราได้อย่างสูงสุดหรือไม่ และตอนนี้มีความสามารถอะไรที่จะทำให้ปรับตัวหรือเกี่ยวข้องกับเป้าหมายได้(Occupational Adaptation)
3.Participation การมีส่วนร่วม หมายถึงว่า ตัวเราเองนั้นได้มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมที่จะทำให้เป้าหมายสำเร็จหรือไม่ อย่างไร
4.Performance ความสามรถ หมายถึง ความสามารถในการทำกิจกรรมของเรามีอะไรบ้าง และอะไรที่ยังเป็นปัญหาทำให้ไม่สามารถทำได้
5.Skill ทักษะ หรือความสามารถย่อยๆที่อยากจะฝึกฝนเพิ่มเติมเพื่อเพิ่มศักยภาพในตัวเราให้เพิ่มยิ่งขึ้น โดยทักษะจะมี 3 ด้าน ได้แก่ ด้าน Communication (การสื่อสาร) การสื่อสารจะช่วยเพิ่มความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลอื่นในสังคมได้ ด้าน Motor (การเคลื่อนไหว) ร่างกายก็นับเป็นปัจจัยหนึ่งในที่เกี่ยวข้องกับการเพิ่มหรือลดศักยภาพที่ส่งผลถึงเป้าหมายของตัวเรา ด้าน Process skill (กระบวนการรู้คิด) ในการคิด การเเก้ปัญหา และการวางแผนในการดำเนินชีวิตประจำวัน
6.Volition เจตจำนง หรือตั้งใจทำ ตัวเราคิดจะทำอะไร ต้องการที่จะตั้งใจทำอะไร มีความสำคัญหรือมีคุณค่าหรือไม่ (คุณค่าในที่นี้หมายถึง สิ่งที่คิดจะทำนั้นจะต้องเป็นเรื่องที่ดีและเป็นเรื่องที่ถูกต้อง) Habituation พฤตินิสัย หรือสิ่งที่พฤติกรรมทำจนติดเป็นนิสัย โดยนิสัยจะเกี่ยวข้องกับบทบาทของตัวเรา
Performance Capacity หรือ แสดงความสามารถสูงสุดอย่างเต็มศักยภาพที่มี
7.Environment สิ่งแวดล้อม ในที่นี้จะไม่ได้หมายถึงสภาพที่อยู่อาศัยหรือธรรมชาติที่มีอยู่ แต่หมายถึงบุคคลรอบตัว อาจจะเป็นครอบครัว เพื่อน เพื่อนร่วมงาน เป็นต้น เพราะสิ่งแวดล้อมที่กล่าวถึงนี้อาจจะเป็นผลกระทบไม่ทางตรงก็ทางอ้อมต่อเราได้ไม่ว่าจะมากหรือน้อยเพียงใดก็ตาม สิ่งแวดล้อมเหล่านี้ก็จะส่งผลทำให้เราเกิดความคิด ความรู้สึก หรือการกระทำต่างๆที่มีผลต่อเป้าหมายที่เราตั้งไว้ได้
จากที่กล่าวมาข้างต้นนี้ ก็เป็นหลักการคิดหลักๆของแบบจำลอง MoHo ที่ทุกๆคนสามารถนำไปเป็นแนวทางในการตั้งคำถาม สำหรับคนที่อยากจะพัฒนาตนเองโดยการเริ่มต้นทำสิ่งๆหนึ่ง หรืออยากกลับไปทำการต่อยอดอะไรก็ตามที่ทุกคนสนใจที่จะทำ ต้องการที่จะทำ และพอใจที่จะได้ทำสิ่งๆนั้น เพราะหลักการ MoHo นี้ไม่มีหลักความคิดที่ตายตัว มีการยืดหยุ่นหลักการคิดได้สำหรับบุคคลแต่ละคนค่ะ
ขอขอบคุณทุกๆคนที่อ่านจนถึงตอนนี้นะคะ หากมีข้อผิดพลาดประการใดขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วยค่ะ ขอบคุณค่ะ
-นางสาวพิมพ์ณดา รุ่งสิริวัฒนะชัย-
ไม่มีความเห็น