ความเห็นเกี่ยวกับการเลือกตั้งท้องถิ่น 2563-2564

สรุปฝากข้อคิดข้อสังเกตการเลือกตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.)

(1) ก่อนการเลือกตั้ง อปท.ควรสำรวจ อปท.เพื่อปรับให้ความเหมาะสม เช่น ยุบ ควบรวมกัน สปช.และ สปท.เสนอไว้แล้ว ติดว่า ถ้าทำเขาทำนานแล้ว แต่ถูกแช่ดองเสนอเลือก อบต.ก่อน และควรควบรวม อบต./เทศบาล ที่อยู่ในท้องที่ตำบลเดียวกันให้เรียบร้อยแล้วค่อยเลือกตั้งตามทีหลัง ซึ่งที่จำเป็นควบรวมกันจริงๆคงมีไม่มาก แม้จะมียอดข้อมูลว่า ตำบลเดียวมี 2 อปท.มากถึงกว่า 700 แห่งตามจำนวนตำบลที่เป็นที่ตั้งของที่ว่าการอำเภอ

(2) ประกาศเลือกทั้งหมด เพื่อเซ็ตซีโร่ ให้ สถ. ผถ.พ้นรักษาการทันที ควรให้หยุดการปฏิบัติหน้าที่ก่อน ป้องกันการได้เปรียบเสียเปรียบในการเลือกตั้ง เพื่อความยุติธรรมสำหรับผู้ที่จะลงสมัครใหม่

(3) การเลือกตั้ง ควรเริ่มที่ อบต.ก่อน เพราะเป็นหน่วยที่เล็กที่สุด หากมีข้อบกพร่องจะได้นำมาแก้ไขต่อหน่วยใหญ่กว่า เลือกตั้งอบต.ก่อน ต่อไปเทศบาล อบจ. และ กทม. กับเมืองพัทยาเลือกพร้อมกันได้เลย

(4) ขอเสนอเลือก 2 อปท.คือ อบจ.หรือ อบต. ท้องถิ่นไหนก่อนก็ได้ ถ้าเลือกตั้ง อบจ.ก่อน ก็ดีเหตุผลเพราะ อบจ.ได้ประกาศแบ่งเขตไว้เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ถ้าเลือกตั้ง อบต.ก่อนก็ได้ เหตุผลเพราะ อบต.แบ่งเขตเลือกตั้งหมู่บ้านๆ ละ 1 คน มันจะไม่เป็นการยุ่งยาก เพราะพื้นที่หมู่บ้านมันชัดเจนอยู่แล้ว ข้อเสียเลือก อบจ.ก่อน คนสอบตกก็จะเวียนกลับมาลง สมัคร อบต. เทศบาล เมืองพัทยา ได้

(5) จัด​เป็น​ปีแห่งการเลือกตั้ง​ท้องถิ่น​ ปี 2563-2564 อบต. เทศบาล เมืองพัทยา เลือกตั้งพร้อมกันได้เพราะพื้นที่ไม่ซ้ำซ้อนกัน ส่วน อบจ. กทม.จะเลือกตั้งพร้อมกัน​หรือคนละคราวก็ได้ เสนอ 

ตุลาคม-ธันวาคม 2563 เลือก อบต. ทั่วประเทศเพราะไม่ต้องแบ่งเขตใหม่

มกราคม-มีนาคม 2564 เลือกเทศบาล

เมษายน-มิถุนายน 2564 เลือก อบจ. ทั่วประเทศ

กรกฎาคม-กันยายน 2564 เลือก กทม. เมืองพัทยา

สรุป เสนอให้เลือกตั้ง เทศบาล กับ อบต.ก่อน เพราะพื้นที่ไม่ทับซ้อนกัน เลือกตั้งพร้อมกันได้ ส่วน อบจ.ทิ้งไว้ก่อนเพราะพื้นที่ทับซ้อนกับ อบต.เทศบาล เมืองพัทยา จึงไม่ควรเลือกพร้อมกับ อบจ. ซึ่งควรให้ อบจ.ไปเลือกพร้อมกับ กทม. เพราะพื้นที่ไม่ซ้อนกัน

(6) เสนอให้เลือก อบต.ก่อนเป็นอันดับแรก ด้วยเหตุผลว่าตอนนี้มี ส.อบต.อยู่หมู่บ้านละ 2 คน เลือกใหม่จะเหลือเพียงหมู่บ้านละ 1 คน ที่เลือกได้ง่ายกว่า และประหยัดงบประมาณช่วยชาติที่จ่ายเป็นค่าตอบแทนให้กับสมาชิกสภาไปครึ่งหนึ่ง และ ให้เลือกเทศบาล ก่อนเป็นอันดับแรกเช่นกัน เพราะ สมาชิกสภาและนายกฯ นั่งแช่กันมานานแล้ว ไม่ต้องห่วงเรื่องความพร้อม เพราะ อบต. เทศบาลพร้อมมานานมากแล้ว จะจัดเลือกตั้งเดือนหน้าก็ยังพร้อม

(7) เลือกตั้งพร้อมกันเลย ไม่ซับซ้อน คล้ายๆ กับเลือกตั้งที่ผ่านมา หรืออาจจะง่ายกว่าด้วยการเลือกพร้อมกันทีเดียวดี ค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ ให้ อบจ. ซึ่งมีงบประมาณ มากกว่า เป็นผู้จ่ายเลือกพร้อมกัน อาจยากในเรื่องการแบ่งงบประมาณ แต่มองมุมกลับเป็นการบูรณาการที่ดี เพราะ ผู้ตรวจการเลือกตั้ง (ผตล.) จะทำงานทีเดียว ยิงนกทีเดียวได้นกหลายตัวทำพร้อมกันจะตัดปัญหา การที่ผู้สมัครสอบตกจะเวียนมาสมัคร อปท. อื่นได้อีก หรือ การควบคุมอิทธิพล อำนาจมืด หัวคะแนน การซื้อเสียงฯ ก็ทำได้ในคราวเดียวครั้งเดียวกัน ดีกว่าไปจ้องคุมสองสามครั้ง เปลืองตัวเจ้าหน้าที่เลือกพร้อมกันดีที่ วันครบวาระมันจะได้ตรงกัน มีความแน่นอนคาดหมายได้และไม่ต้องวุ่นวายกับนักการเมืองวิ่งรอก ชาวบ้านก็จะได้รู้และเตรียมตัวถูก วิธีการก็พยายามทำให้มันง่ายๆ เที่ยงธรรม เข้าใจได้ตรงกันแต่หากเลือกพร้อมกันไม่ได้ขอให้เลือก อบต. กับ เทศบาล ก่อน จาก อปท.เล็กไปใหญ่

(8) มองประโยชน์ทางการเมือง ควรจัดใหญ่ไปเล็ก อบจ.ก่อน แล้วเลือก เทศบาล พร้อม อบต. และไม่ควรเว้นระยะห่างมาก จะมอองเห็นกองทัพการเมืองภาพเดียวเลย ตัดสินใจง่าย ข้อพึงระวัง 

8.1 ให้มีการเลือกตั้งหลังจากข้อบัญญัติงบประมาณมีผลบังคับใช้

8.2 หากกลับกันเลือกตั้งเล็กไปใหญ่ตามลำดับ คือ

8.2.1 อบต.

8.2.2 เทศบาล เมืองพัทยา

8.2.3 อบจ. กทม.

เพื่อป้องกันการส่งต่อท่อน้ำเลี้ยงจากนักการเมืองระดับชาติ มาสู่ นายก อบจ.จากนายก อบจ. มาสู่ นายกเทศมนตรีหรือนายก อบต.พบกันครึ่งทาง เลือกสนามเล็กได้สนามใหญ่ สนามใหญ่ได้รู้ทิศทางจากสนามเล็ก

(9) ขอเป็นเลือกตั้ง อบต.ก่อนที่มีความพร้อม บางหมู่บ้านไม่มี ส.อบต.เพราะลาออกทั้ง 2 คนเห็นควรจัดการเลือกตั้ง อบต.ที่มีความพร้อมก่อน ต่อด้วย เทศบาลที่มีความพร้อมเมื่อ อบต และทต.ใดไม่พร้อมให้ขยับออกไปก่อนตามด้วย อบจ.ที่มีความพร้อม เมื่อเสร็จแล้ว ให้กำหนดวันที่ อปท.ที่ไม่มีความพร้อมข้างต้น มาดำเนินการเลือกตั้งภายหลัง แต่ต้อง หยุดปฏิบัติหน้าที่พร้อมกันทั้งประเทศ ตามที่บอกข้างต้น เพื่อป้องกันไม่ให้ นายก เตะถ่วงความพร้อมของตนเองอบต. เทศบาล พัทยา กทม. เลือกพร้อมกันได้ เพราะใช้บัตร 2 ใบ ส. 1 ใบ นายก 1 ใบ ส่วน อบจ.ต้องแยก เพราะหากเลือกตั้งรวมกันจะมีบัตรเลือกตั้ง 4 ใบ 4 หีบ เพื่อป้องกันการสับสน

(10) อุปสรรคตอนนี้คือ ตอนนี้มีกระบวนยื้อเลือกตั้งท้องถิ่นเพราะ

10.1 ฝ่ายนักการเมืองท้องถิ่น ขอให้มี อบต.หมู่บ้านละ 2 คน

10.2 สมาคมกำนันผู้ใหญ่บ้านซึ่ง รับไฟเขียวจาก มท. เรียกร้องให้มีตำแหน่งกำนันผู้ใหญ่บ้าน ในเทศบาลเมืองที่ถูกยุบเลิกไป และ มท. หาทางแก้ไข พรบ.เทศบาล

10.3 ฝ่าย กกต. เคยของบซื้อเครื่องเลือกตั้งอัตโนมัติ ทั้งประเทศ

10.4 ยกตัวอย่างช่วงนี้งบโครงการเงินกู้ฟื้นฟูเศรษฐกิจโควิด 4 แสนล้านบาทผู้มีอำนาจต่อรองกับนักการเมือง ดีกว่าเพราะถ้าเลือกตั้งนักการเมืองไม่มี สั่งข้าราชการยากกว่านักการเมือง ด้วยปัจจัยแห่งผลประโยชน์ร่วม การเลือกตั้งท้องถิ่นย่อมไม่เกิดขึ้นง่ายๆ

(11) ควรมี timeline ให้ชัดเจนหมายถึงอย่างน้อยให้ประชาชนหรือผู้เกี่ยวข้องรู้วันครบกำหนดต่างๆ โดยมีระยะเวลาให้ทราบล่วงหน้าพอสมควร แต่ติดปัญหาว่าฝ่ายรัฐบาลไม่กล้าทำออกมา เพราะกลัวมัดตัวเอง และพรรคพลังประชารัฐยังหาตัวคนส่งสมัครไม่ได้ โดยเฉพาะสนาม กทม.

(12) สรุปสุทธิ สองแนวทาง

12.1 แยกเลือกตั้ง เช่น เลือก อบต./เทศบาลก่อน เพราะมีพื้นที่ชัดเจนไม่ซ้อนกัน เลือกตั้งก่อนได้ และเลือกพร้อมกันไม่มีปัญหา บุคลากรประจำหน่วย/จนท.รักษาความสงบ มีอยู่ในพื้นที่ครบที่สำคัญเลือก อบต.และเทศบาลก่อนเพราะชาวบ้านเบื่อคนเก่าคนเดิมนานแล้วต่อไป ก็เลือก อปท.ใหญ่ ตือ อบจ. กทม.แต่ชาวบ้านเบื่อแล้วบอกว่าเลือกอะไรก็ได้ขอให้มีการเลือกตั้งจริงๆ รอมาหลายปีแล้ว

12.2 แนวทางที่สอง เลือกตั้งพร้อมกันทั่วประเทศ ทั้ง อบต. /เทศบาล/อบจ. คนท้องถิ่นพร้อมเหนื่อย ลดปัญหาย้ายคนข้ามเขตช่วยเหลือนักการเมืองต่างจังหวัด จังหวัดไหน ท้องถิ่นไหนมีบัตรผี ยอดเกินกว่าจำนวนประชากรที่มีสิทธิเลือกตั้ง ก็ตรวจสอบควบคุมได้ง่ายกว่า ดังที่กล่าวข้างต้น และการแจกใบแดงใบส้ม รวมทั้งให้การเลือกตั้งเป็นโมฆะได้ง่ายกว่า เพราะเลือกตั้งในคราวเดียวกันหมด ความยุ่งยากคือ กกต. และ จนท. ต้องพลาดไม่ได้ เพราะต้องมีบัตรเลือกตั้ง 4 ใบ ห้ามจำนวนบัตรเขย่งกัน ในองค์ความรู้และประสบการณ์ของ จนท.ผู้ดำเนินการเลือกตั้ง โดยเฉพาะ กกต.ท้องถิ่น และ "ผู้อำนวยการเลือกตั้งประจำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น" (ผอ.กต.ท้องถิ่น) คือ ปลัด อปท. ต้องผิดพลาดไม่ได้ ซึ่งปลัด อปท.รุ่นใหม่ระยะเวลา 6-9 ปี อาจยังไม่เคยเป็น ผอ.เลือกตั้งท้องถิ่นมาก่อน ซึ่งแม้อาจจะเคยผ่านการเลือกตั้งอื่น ๆ มา เช่น ส.ส. หรือ ส.ว.(ช่วงปี 2557) ก็ตาม เพราะการเลือกตั้งท้องถิ่นมีลักษณะพิเศษเบ็ดเสร็จจบที่ อปท. รายละเอียดปลีกย่อยอาจแตกต่างจากการเลือกตั้งระดับชาติบ้าง เป็นประสบการณ์ในการบริหารจัดการมากกว่า โดยเฉพาะ อปท. ที่มีหน่วยเลือกตั้ง มี คณะกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) หลายชุด หรือ หลายเขต เช่น เทศบาล อบจ. เป็นต้น

แต่สุดท้ายเอาเข้าจริงๆ เดิมแรกๆ ก็นึกว่าควรเลือกตั้งพร้อมกันทั่วประเทศทุก อปท. เพื่อป้องกันการโยกย้ายทะเบียนและซื้อเสียงได้ ที่ไหนได้แค่โฆษณา ราคาคุย

เอวัง.. 27 มิถุนายน 2563

รวมความเห็นจาก FB 

อ้างอิง

[1] โพลชี้คนอีสานยังคงหนุนพรรคเพื่อไทยในการเลือกตั้งท้องถิ่น, ไทยโพสต์, 28 มิถุนายน 2563, https://www.thaipost.net/main/detail/69923 

[2] อนุกมธ.กระจายอำนาจยันพร้อม เลือกตั้งท้องถิ่น งบปี 63 มีพร้อมจัด, มติชน, 28 มิถุนายน 2563, https://www.matichon.co.th/politics/news_2246022 

[3] นักวิชาการท้องถิ่นร่วมเสนอแนวทาง “เลือกตั้งท้องถิ่น” ส่งถึง “บิ๊กตู่”, ผู้นำท้องถิ่น poonamtongtin, 25 มิถุนายน 2563, https://poonamtongtin.com/บทความ/897/นักวิชาการท้องถิ่น%20ร่วมเสนอแนวทาง%20“เลือกตั้งท้องถิ่น”%20ส่งถึง%20“บิ๊กตู่”?fbclid=IwAR1dDdLQ8sm0b5uwQyzBhDOIthrlMtaTEcvTxcGJ-PRfbOigHlp_qprodBs

[4] ครึ่งปีแรกรายได้รวมท้องถิ่นสูญ 5 หมื่นล้าน แย้มดึงเงินสะสมแสนล้านมาใช้หากงบไม่พอ, ผู้นำท้องถิ่น, 24 มิถุนายน 2563, https://poonamtongtin.com/บทความ/894/ครึ่งปีแรกรายได้รวมท้องถิ่นสูญ%205%20หมื่นล้าน%20แย้มดึงเงินสะสมแสนล้านมาใช้หากงบไม่พอ

[5] จับตาเลือกตั้งท้องถิ่นหลังต.ค.63,  รมช.มท. นิพนธ์ บุญญามณี, 19 มิถุนายน 2563, https://youtu.be/ADyzpwFRjto 

[6] ท้องถิ่นควรเลือกตั้งใน 4-5 เดือนข้างหน้า, สว.สวัสดิ์ สมัครพงศ์ อภิปรายปรึกษาหารือประธานวุฒิสภา, 16 มิถุนายน 2563, https://www.youtube.com/watch?v=IRUP64eVKr0&feature=youtu.be 

[7] เสียง‘อจ.-ผู้บริหารอปท.’ หนุนเร่งเลือกตั้งท้องถิ่น คืน‘ปชต.’ให้ประชาชน, มติชน, 16 มิถุนายน 2563, https://www.matichon.co.th/politics/news_2229593

[8] 'บิ๊กป๊อก'ปัดตอบงบเลือกตั้งท้องถิ่นมีปัญหา ระบุรอกกต.หารือรัฐบาล, 15 มิถุนายน 2563, 10.56 น., https://www.naewna.com/politic/499274   

[9] บีบ ครม.เร่งเคาะวันเลือกตั้งท้องถิ่น ขู่เพิกเฉยยื่นศาลฟันทั้งคณะ, 15 มิถุนายน 2563, 9:25, https://www.nationweekend.com/content/politics/12294  

[10] นายกฯ มั่นใจปีนี้จัดเลือกตั้งท้องถิ่นได้ รอมหาดไทย-กกต.พร้อม และขอประชาชนร่วมมือ, 15 มิถุนายน 2563, เวลา 12:00 น, https://www.posttoday.com/politic/news/626028

[11] 'กกต.'ไม่ไว้หน้ารัฐบาล ประกาศมีงบ 800 ล้าน จัดเลือกตั้งท้องถิ่นทันที, 15 มิถุนายน 2563, https://www.naewna.com/politic/499406  

[12] "บิ๊กป้อม" เคาะ พปชร.ลงล็อก,  สยามรัฐออนไลน์, 15 มิถุนายน 2563, https://siamrath.co.th/n/162639 

[13] 'มท.1' เผย เลือกตั้งท้องถิ่นต้อง รอ กกต.แบ่งเขต-หารือร่วมรัฐบาล ปัดตอบงบมีปัญหา, สยามรัฐ, 15 มิถุนายน 2563, https://siamrath.co.th/n/16275...

[14] “ศรีสุวรรณ” จี้ “ครม.” กำหนดวันเลือกตั้งท้องถิ่นทั่วประเทศ. อย่ามัวยื้อเวลา, 15 มิถุนายน 2563, https://www.springnews.co.th/politics/679116

[15] ‘วิษณุ’ เผยเลื่อนเลือกตั้งท้องถิ่น เหตุงบไม่มี ถูกดึงไปใช้โควิดหมดแล้ว, มติชน, 14 มิถุนายน 2563, https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_2227330 

[16] ชำนาญ’ โต้ ‘วิษณุ’ เผยท้องถิ่นมีงบเลือกตั้ง รอแค่ ‘นายกฯ’ ไฟเขียว, มติชน, 14 มิถุนายน 2563, https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_2227413 

[17] “เสี่ยไก่” ฉะรัฐบาลเลื่อนเลือกตั้งท้องถิ่น โยนบาปโควิดผลาญงบฯ, สยามรัฐ, 14 มิถุนายน 2563, https://siamrath.co.th/n/162640

[18] หนังสือกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ด่วนที่สุด ที่ มท 0818.2 /ว 1713 ลงวันที่ 11 มิถุนายน 2563 เรื่อง การสำรวจข้อมูลการตั้งงบประมาณรายจ่าย ประจำปี พ.ศ. 2563 เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการเลือกตั้งฯ ขอให้จังหวัดตรวจสอบและรายงานการบันทึกข้อมูลในแบบสำรวจงบประมาณค่าใช้จ่ายสำหรับการเลือกตั้งฯ ของ อปท. ในเขตจังหวัด ให้ สถ. ทราบ ภายในวันที่ 16 มิถุนายน 2563 รายละเอียดตามไฟล์เอกสารที่ส่งมาพร้อมนี้  (รวม 63 จังหวัดแก้ไขรายงานและขอตัวหนังสือรายงาน), https://bit.ly/2B1NQmE  

[19] ชำนาญ จันทร์เรือง, “ชำนาญ” ชี้รบ.แช่แข็งเลือกตั้งท้องถิ่นต่อ เหตุยังไม่มั่นใจว่าชนะ, มติชน, 10 มิถุนายน 2563, https://www.matichon.co.th/politics/news_2223024  

[20] เผาหัวการเลือกตั้งระดับท้องถิ่น, สยามรัฐออนไลน์,  25 มกราคม 2563, https://siamrath.co.th/n/128488