โครงการคุณธรรมจริยธรรมเฉลิมพระเกียรติฯ (โจทย์/ประเด็นภายในมหาวิทยาลัย)

วันนี้ (เสาร์ที่  26 มกราคม 2562)  เป็นอีกวันที่ผมและทีมงานมา "ทำงานในวันหยุด"   เพราะเป็นห้วงวันที่เราต้องร่วมขับเคลื่อน "โครงการคุณธรรมจริยธรรมเฉลิมพระเกียรติ ระดับอุดมศึกษา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ  ประจำปีการศึกษา 2561"   

การจัดกิจกรรมในวันนี้  เป็นการอบรมเชิงปฏิบัติการว่าด้วยกระบวนการต้นน้ำเพื่อการ "พัฒนาโจทย์"  ในประเด็นของการขับเคลื่อนโครงการฯ  โดยได้รับความเมตตาจากพระมหาพงศ์นรินทร์  ฐิตวํโส (มนต์บุญเลี้ยง) และพระวัชระ สุปภาโส (ลาสองชั้น)  ซึ่งเป็นวิทยากรเครือข่ายจากมูลนิธิเปรม ติณสูลานนท์

เวทีวันนี้  นอกเหนือจากผู้นำองค์กรนิสิตในมหาวิทยาลัยมหาสารคามแล้วยังมีมหาวิทยาลัยในเครือข่ายอีก 2 สถาบันเข้าร่วม  นั่นคือ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ  และมหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด - ส่วนอีก 3-4 สถาบันติดภารกิจ ไม่สามารถมาเข้าร่วมกระบวนการได้ 

กระบวนการในวันนี้  หลักๆ คือการเสริมสร้างความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางการดำเนินงาน  ผ่านกระบวนการของวิทยากร และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกับเพื่อนๆ ที่เข้าร่วมในเวที  

และที่สำคัญมากๆ ก็คือการจัดกระบวนการเรียนรู้ว่าด้วยการพัฒนาโจทย์ (ค้นหาประเด็น)  การจัดทำโครงการภายใต้หลักธรรมอริยสัจ 4 และหลักคำสอนของในหลวงรัชกาลที่ 9 และรัชกาลที่ 10  หรือแม้แต่กรอบแนวคิดทฤษฎีที่ว่าด้วยการศึกษา หรือกิจกรรมนอกหลักสูตร  ซึ่งเท่าที่จัดต่อเนื่องมา 7 ปีก็มีหลากหลายแนวคิด เช่น

• PDCA 
• การจัดการความรู้ 
• การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม 
• การจัดการเรียนรู้เชิงรุก 
• การเรียนรู้บนฐานวัฒนธรรม 
• การเรียนรู้โดยใช้ผู้เรียนและชุมชนเป็นศูนย์กลาง 
• การเรียนรู้ผ่านกิจกรรมและการปฏิบัติจริง 
• การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 
• กิจกรรมนิสิตนักศึกษายุค 4.0

ภาพรวมของการอบรมเชิงปฏิบัติการ  ไม่่ว่าจะเป็นสันทนาการ หรือความรู้  จะถูกออกแบบและบริหารจัดการโดยพระวิทยากรทั้ง 2 รูป  ซึ่งทั้งปวงก็เป็นไปในทิศทางเดียวคือ "บันเทิงเริงปัญญา"  ฉีกกรอบจากที่คนมักเข้าใจว่าพระสงฆ์มักพานั่งสมาธิ  แต่ท่านกลับทำให้เห็นว่าหลายต่อหลายคนคิดผิดอย่างมหาศาล-

กระนั้นผมและทีมงานก็ยังพอได้แทรกกระบวนการเล็ก ๆ น้อยๆ ของเราเข้าไปตามห้วงเวลาที่เอื้ออำนวย  เช่นการประเมินความคาดหวัง  (BAR)  เพียงแต่แทนที่จะประเมินความคาดหวังว่า "อยากได้อะไร" หรือ "อยากเรียนรู้อะไรจากกิจกรรมในวันนี้"  ผมก็เปลี่ยนโจทย์คำถามใหม่ว่า  "ประเด็นปัญหา"  หรือ "ประเด็นที่สนใจอยากนำมาจัดทำเป็นโครงการ"

ประเด็นข้างต้น คือ โจทย์ของการดำเนินงานนั่นเอง  โดยผมกำหนดให้สะท้อนในสองลักษณะ คือ ประเด็นภายในมหาวิทยาลัย และประเด็นของสังคมทั่วไป

และนี่คือประเด็น "ภายในมหาวิทยาลัย"  ที่นิสิตสนใจอยากจะนำมาเป็นโจทย์การดำเนินงานโครงการคุณธรรมจริยธรรมฯ   เช่น

1.การเรียน

• มาเรียนสาย
• ไม่เข้าเรียน

2.การแต่งกาย

• นุ่งสั้น-รัดรูป
• ไม่เคารพสถานที่
• แต่งกายผิดระเบียบ

3.สวัสดิการ

• สนามกีฬาไม่เพียงพอ-เก่า-ทรุดโทรม
• อินเทอร์เน็ตช้า-ล่มบ่อย
• ระบบลงทะเบียน

4.จราจร

• ผ่าไฟแดง
• ขับขี่ย้อนศร
• ที่จอดรถไม่เพียงพอ
• ด่านตำรวจ
• รปภ.ไม่อยู่ให้บริการประจำจุด

5.พฤติกรรมทั่วไป

• ทิ้งขยะไม่ถูกที่ ไม่คัดแยกขยะ
• สูบบุหรี่
• ขโมยหมวกกันน็อค
• ผิดศีล 5
• ทักษะการสื่อสารสร้างสรรค์
• การใช้ห้องน้ำ

ครับ-นี่คือประเด็น หรือโจทย์ผ่านมุมมองของนิสิตนักศึกษาในเวทีนี้ที่พวกเขามองกลับเข้ามายังตัวเอง หรือมหาวิทยาลัย - ต้องมาดูว่าประเด็นเหล่านี้จะถูกหยิบจับมาเป็นโจทย์การทำงานจริงๆ หรือไม่

แต่ที่แน่ๆ ประเด็นเหล่านี้ปรากฏชัดในพฤติกรรมของคนในปัจจุบัน เป็นพฤติกรรมเสี่ยงที่ท้าทายต่อการเปลี่ยนแปลงร่วมกันเป็นอย่างยิ่ง  ไม่ใช่แคเปลี่ยนเชิงบุคคล  หากแต่หลายถึงเปลี่ยนแปลงความเป็นทีม และมีผลต่อสังคมไปโดยปริยาย

ครับ - ต้องติดตามความเป็นไปได้ และความจริงกันอีกหลายยก  

ตอนนี้ พูดได้คำเดียวว่า  "ให้กำลังใจ" 

หมายเหตุ

เขียน : อาทิตย์ที่ 27 มกราคม 2562
ภาพ : สุริยะ  สอนสุระ