ชีวิตที่พอเพียง : 3103. แนวทางการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน

     ในการประชุมคณะกรรมการกิจกรรมเพื่อสังคมธนาคารไทยพาณิชย์ เช้าวันที่ 18 มกราคม 2561   มีการเสนอเรื่อง แนวทางการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนพื้นที่ตำบลเทอดไทย  อ.แม่ฟ้าหลวง  จ. เชียงราย     เป็นธรรมเนียมของธนาคาร ทำอะไรก็ต้องมีข้อมูล   ผมคัดส่วนที่น่าสนใจมาเล่าดังต่อไปนี้

     ประชากรในทะเบียนราษฎร์1,049 ครัวเรือน   เมื่อสำรวจจริงพบเพียง 408 ครัวเรือน  คน 2,032 คน

     รายได้ ต่อปี รวม 63.4ล้านบาท  รายจ่ายต่อปีรวม 64.3 ล้านบาท  รายจ่ายร้อยละ 17 เป็นค่าบุหรี่ สุรา   ร้อยละ 63 เป็นค่าอุปโภคบริโภค (รวมบุหรี่สุรา)

      รายได้ทางด้านการเกษตรเป็นเพียงหนึ่งในสามของรายได้  อีกหนึ่งในสามมาจากการรับจ้าง  และอีกหนึ่งในสามลูกหลานส่งมาให้  

      รัอยละ 45 ของเกษตรกรเป็นหนี้   ขนาดหนี้ 31,333 บาทต่อครัวเรือน   มีหนี้นอกระบบด้วยแต่ในสัดส่วนที่น้อย   มีรายละเอียดยิบประสาธนาคาร 

ด้วยเจตนาดี ทางหน่วย CSR ของธนาคารเขาจะไปให้ความรู้เรื่องfinancial literacy ปรับพฤติกรรมการใช้เงินและส่งเสริมการพัฒนาธุรกิจชา    และทำระบบน้ำดื่มสะอาดให้    เพราะเวลานี้มีประปาภูเขาแต่ชาวน้านซื้อน้ำขวดกิน     

ผมนั่งฟังแบบเดาประเด็นกระบวนทัศน์ของชาวบ้าน   และเดาว่าวิธีคิดของคนธนาคารกับวิธีคิดของชาวบ้านเป็นคนละ mindset   นี่เป็นประสบการณ์ตรงในชีวิตของผม    ที่ผมเกิดและเติบโตมาในดงชาวบ้านในชนบทที่มีกระบวนทัศน์ดำรงชีวิตแบบมีความสุขความพอใจกับการพออยู่พอกินไม่ดิ้นรนขวนขวายสร้างฐานะ   แตกต่างจากครอบครัวของพ่อแม่ผมที่ดิ้นรนสุดฤทธิ์  

ผมจึงมีความเห็นว่าโครงการใหญ่ขนาดนี้น่าจะมีการวิจัยด้านจิตวิทยาสังคมของชาวบ้าน    ว่าจริงๆแล้วเขามีความคาดหวังชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร   ไม่ใช่เราไปคิดแทน    

แทนที่เราเอาความคาดหวังตามแบบของเราไปคิดแทนเขา    เราหาทางให้เขาเข้าใจตนเอง    เข้าใจวิธีคิดของตนเอง    จนเกิด transformation ของกระบวนทัศน์จะมิเป็นวิธีพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนโดยแท้จริงหรือ

วิจารณ์ พานิช

๑๘ ม.ค. ๖๑