​อย่าเอานักกายภาพบำบัดออกไปจากชุมชน

เมื่อสัปดาห์ก่อนได้เข้าร่วมประชุมกับบุคลากรหลายฝ่ายของกระทรวงสาธารณสุข น้องนักกายภาพบำบัดที่ติดต่อเรียกมา แจ้งก่อนเข้าประชุมว่าขอให้เตรียมข้อมูลงานกายภาพบำบัดที่บ้านที่ทำมาประมาณ 10 ปีเพื่อนำเสนอเป็น model ตัวอย่างของการสร้าง intermediate care ของกระทรวง จึงเตรียมข้อมูลทั้งเรื่องพัฒนาการของวิธีบริหารจัดการและผลลัพธ์การดำเนินงานด้านต่างๆ

แต่เมื่ออยู่ในห้องประชุม ก็แปลกใจนิดหน่อย เพราะการประชุมทั้งผู้เข้าร่วมและรูปแบบ ไม่ได้เป็นไปอย่างที่คุยกันกับน้องนักกายภาพบำบัดสักเท่าไหร่ ดูเหมือนว่าทุกอย่างได้ถูกจัดทำเป็น"ตุ๊กตา" ไว้แล้วว่า การดูแลระยะเปลี่ยนผ่านที่กระทรวงจะเสนอให้ทำทั้งประเทศนั้น ควรทำในโรงพยาบาล โดยเฉพาะโรงพยาบาลชุมชนขนาดเล็กหรือขนาดกลางที่มักมีเตียงว่างอยู่เสมอ ? เมื่อผู้ป่วยที่มีโอกาสจะกลายเป็นคนที่ต้องการการดูแลระยะยาว เช่น stroke Spinal cord injury หรือผู้สูงอายุที่มี Hip fracture ออกจากโรงพยาบาล แทนที่จะต้องถูกจำหน่ายให้กลับบ้านอย่างรวดเร็ว (มีตัวเลขว่า ไม่เกิน 1 สัปดาห์) ก็ให้ไปอยู่ในโรงพยาบาลเหล่านี้ก่อนเพื่อฝึกให้ช่วยเหลือตัวเองได้ดีขึ้นเตรียมตัวกลับบ้านโดยเป็นภาระแก่ผู้ดูแลน้อยลง

ในหลักการแล้ว นี่เป็นนโยบายที่วิเศษมาก น่าจะช่วยผู้ป่วยและครอบครัวได้มาก ทำให้ลดภาระ ความเครียดและความกังวลขอทุกคนได้ เพราะผู้ป่วยจะได้อยู่ในการดูแลของบุคลากรการแพทย์อีกระยะจนกว่าจะมีภาวะเหมาะสมที่จะกลับบ้าน แต่เมื่อถามถึงความพร้อมของคนและงาน เพราะเราตั้งคำถามว่า จะเอากำลังคนนักกายภาพบำบัดซึ่งเป็นหนึ่งในบุคลากรหลักที่ต้องทำงานนี้มาจากที่ไหน ก็ได้คำตอบว่าเรามีนักกายภาพบำบัดอยู่มากแล้วในโรงพยาบาลชุมชน น่าจะดึงมาทำงานเหล่านี้ได้ดี

ทีมนักกายภาพบำบัดที่เข้าร่วมประชุมได้แต่นั่งมองหน้ากัน และออกมาจากห้องด้วยความหนักใจพอสมควร เราเห็นโอกาสที่จะได้ช่วยคนใน intermediate care setting นี้อย่างชัดเจน แต่เราก็กังวลว่า งานกายภาพบำบัดในชุมชนที่ลงหลักปักฐานมานับ 10 ปี จะถูกผลกระทบจากนโยบายใหม่นี้หรือไม่อย่างไร หากมีการดึงนักกายภาพบำบัดออกมาจากชุมชน ซึ่งดูแลประชาชนที่มีโอกาสน้อยนักที่จะได้รับการบริการสุขภาพจากบุคลากรเฉพาะทางอย่างนักกายภาพบำบัด (ตามนิยามของคนในกระทรวงฯ) จะทำให้การบริการคนจำนวนมากเหล่านี้หายไปหรือไม่ หากเราขอเพิ่มอัตรากำลัง จะเป็นไปได้หรือไม่ ในเมื่อเราได้ยินเสียแว่วซ้ำๆจากผู้กำหนดนโยบายหลายครั้งว่า การผลิตและอัตราบรรจุของวิชาชีพเรากำลังจะล้นเกินในเร็ววันนี้!!

ดูเหมือนเราอาจมีอีกหลายเวทีที่จะได้วางระบบระเบียบเรื่อง intermediate care นี้ (ถ้ายังถูกเชิญ) ขอเชิญท่านแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นได้ในโลกออนไลน์นี้ค่ะ