“ดอนปู่ตา..สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของชาวบ้านตับเต่า”


“ดอนปู่ตา..สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของชาวบ้านตับเต่า”

บ้านตับเต่ามีสภาพนิเวศที่อุดมสมบูรณ์ ล้อมรอบไปด้วยทุ่งนา และป่าไม้ ซึ่งคนในหมู่บ้านจึงมีอาชีพเกษตรกรเป็นส่วนใหญ่ ทั้งยังมีการเลี้ยงวัว และควายกันอยู่ อีกทั้งบ้านตับเต่านั้นอยู่ในเขตอำเภอเมืองทำให้มีความเจริญมากกว่าหมู่บ้านที่อยู่ถัดไป


บ้านตับเต่านั้นมีสภาพป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ มีดอนปู่ตาภายในหมู่บ้านซึ่งอยู่ติดกับวัดตับเต่า ดอนปู่ตาเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของคนในหมู่บ้านที่ให้เคารพบูชา ป่าไม้ในดอนปู่ตาจะเป็นเขตหวงห้ามไม่ให้คนไปทำลาย ดังนั้นดอนปู่ตาจึงมีป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์


ป่าดอนปู่ตา เป็นที่สาธารณประโยชน์ มีต้นไม้ขึ้นอยู่หนาแน่นทั่วไป ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ ที่บอกถึงอาณาบริเวณป่า มีการสร้างศาลพระภูมิ เชิญผีเจ้าที่เจ้าทางมาอยู่ในศาล เพื่อช่วยในการปกปักรักษาคนในบ้านให้อยู่เย็นเป็นสุข การเลือกทำเลที่ตั้งดอนปู่ตาชาวบ้านจะพิจารณาหาที่ดินไม่มีผู้ใดถือครอง เป็นที่สาธารณะ มีต้นไม้ใหญ่อายุหลายสิบปี เมื่อชาวบ้านมาประชุมตกลงร่วมกันทำพิธีตั้งศาลปู่ตาหรือที่เรียกว่า “ตูบ” ไว้ในบริเวณป่าไม้ใหญ่ เพื่อให้ชาวบ้านได้กราบไหว้บูชาและประกาศเป็นเขตดอนปู่ตา ในบริเวณป่าดอนปู่ตาจึงเป็นเขตแห่งความศักดิ์สิทธิ์ ใครจะเข้าไปบุกรุกที่ดิน ตัดไม้หรือทำการล่าสัตว์ไม่ได้ จะเป็นการลบหลู่ปู่ตาและเชื่อกันว่า ผู้ใดละเมิดจะมีอันเป็นไป โดยล้มเจ็บหรือแม้กระทั่งเสียชีวิต ดอนปู่ตาในทัศนะของชาวบ้านไม่ได้เป็นเพียงแหล่งอาหารหรือที่อยู่อาศัยของสัตว์ พืช และแหล่งต้นน้ำลำธารเท่านั้น แต่ยังเป็นอาณาเขตของสัตว์ป่า ผีและอำนาจเหนือมนุษย์ เมื่อคนต้องเข้าไปพึ่งป่าจึงถือเสมือนว่าไปให้ผีเลี้ยง ดังนั้น การบุกเบิกที่ดินทำกินและสร้างชุมชนในป่า จึงต้องมีการขออนุญาตจากผีเจ้าป่าเขาเสียก่อน และต้องทำไปเพื่อเพียงพอแก่การยังชีพเท่านั้น ด้วยความเชื่อในเรื่องศักดิ์สิทธิ์ หรือผีที่คอยคุ้มครองดูแลรักษาป่าเขา ชาวบ้านในชุมชนจึงแสดงออกด้วยการทำพิธีบวงสรวงผีขุนน้ำและดูแลรักษาป่าต้นน้ำ อันเป็นที่อยู่ของผีขุนน้ำทุกปี เพื่อแสดงความกตัญญู หรือการเซ่นไหว้ดอนปู่ตา เพื่อความเป็นสิริมงคลของสมาชิกในชุมชน




ขอขอบคุณ คุณอนันต์ แสวงดี ผู้ใหญ่บ้านบ้านตับเต่าที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับดอนปู่ตาบ้านตับเต่า

หมายเลขบันทึก: 609672เขียนเมื่อ 3 กรกฎาคม 2016 22:47 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 กรกฎาคม 2016 22:47 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (1)

น่าสนใจมากครับ --เรื่องราวบ้านเกิดของนิสิต และทำให้เห็นว่าสถานที่ตรงนั้นมีสภาพปัจจุบันเช่นใด และทำหน้าที่ใดต่อคนในชุมชนนั้นๆ

อยากให้นิสิตได้เพิ่มเติมชื่อชุมชนว่าบ้านอะไร ตำบล อำเภอ-จังหวัด

หรือเล่าเหตุการณ์สำคัญๆ ที่เกิดขึ้นในสถานที่ตรงนี้

มีภาพ "ตูบ" ไหมครับ

นิสิต เคยเข้าไปใช้ประโยชน์อย่างไรบ้าง

และภายในดอนปู่ตา มีขนาดเท่าไหร- มีไม้อะไรบ้าง

และที่สำคัญ คือ ข้อมูลเหล่านี้ มาจากการสัมภาษณ์ หรือคัดลอกจากเอกสารในขุมชน หรือทั้งสองอย่างครับ

.... ชื่นชมและให้กำลังใจ นะครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท