การปลูกข้าว
ข้าว เป็นพืชอาหารหลักที่สำคัญของคนไทยเรา ฉะนั้น การปลุกจึงมีความสำคัญกับเกษตรกรเป็นอย่างยิ่ง ทำอย่างไรจึงจะได้ผลผลิตสูงที่สุด |
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการปลูกข้าว |
เป็นที่ราบลุ่ม สามารถควบคุมระดับน้ำได้ |
ดินมีความอุดมสมบูรณ์สูงถึงปานกลางและสามารถอุ้มน้ำได้ดี |
ดินมีค่าความเป็นกรดด่างระหว่าง 5.0-6.5 |
ระดับหน้าดินลึกไม่น้อยกว่า 15 เซนติเมตร |
อุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตประมาณ 20-33 องศาเซลเซียส |
มีแสงแดดจัด |
มีน้ำเพียงพอสำหรับใช้ตลอดฤดูปลูก |
การเตรียมเมล็ดพันธุ์ |
ใช้เมล็ดจากแหล่งที่เชื่อถือได้ เช่น สถานีทดลองข้าว ศูนย์วิจัยข้าว กรมวิชาการเกษตร และศูนย์ขยายพันธุ์พืช กรมส่งเสริมการเกษตร |
หากใช้เมล็ดพันธุ์ของเกษตรกร ต้องเป็นเมล็ดพันธุ์ที่ตรงตามพันธุ์ สะอาด และมีความงอกไม่น้อยกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ |
ปลูกโดยวิธีปักดำ ใช้เมล็ดพันธุ์ 5-7 กิโลกรัม ตกกล้าเพื่อปักดำในพื้นที่ 1 ไร่ |
ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใช้เมล็ดพันธุ์ 15-20 กิโลกรัม/ไร่ |
การเตรียมดินและวิธีปลูก |
การเตรียมดินจะขึ้นอยู่กับวิธีปลูกข้าว ซึ่งจะแตกต่างกันออกไป แต่ที่เหมือนกัน ไถดะทิ้งไป 7-10 วัน เพื่อตากดินและกำจัดวัชพืช |
1. การปลูกโดยวิธีการปักดำ |
วิธีการปักดำ มี 2 ขั้นตอน |
1.1 การตกกล้า |
การเตรียมแปลงตกกล้า โดยไถดะทิ้งไว้ 7-10 วัน ไถแปรเอาน้ำเข้า แช่ขี้ไถ คราดปรับระดับผิวดินแล้วทำเทือก ( มอบ) |
แบ่งแปลงย่อย กว้างประมาณ 1-2 เมตร ยาวตามความยาวของแปลง ทำร่องน้ำระหว่างแปลงกว้างประมาณ 30 ซ.ม. |
แล้วระบายน้ำออก |
หว่านเมล็ดข้าวที่เตรียมไว้บนแปลงให้สม่ำเสมอ ใช้อัตราเมล็ดพันธุ์ 50-70 กรัมต่อตารางเมตร |
อย่าให้น้ำท่วมแปลงกล้า แต่ให้มีความชื้นเพียงพอสำหรับการงอก เพิ่มระดับน้ำตามการเจริญเติบโตของต้นข้าว |
อย่าให้ท่วมต้นข้าวและไม่เกิน 5 เซนติเมตร จากระดับหลังแปลง |
1.2 การปักดำ |
เตรียมแปลงปักดำโดยไถดะ ทิ้งไว้ 7-10 วัน ไถแปร เอาน้ำเข้า แช่ขี้ไถ คราดปรับระดับดิน |
และทำเทือกรักษาระดับน้ำในแปลงปักดำ |
ประมาณ 5 เซนติเมตรจากผิวดิน |
ปักดำโดยใช้ต้นกล้าอายุประมาณ 25 วัน |
ระยะปักดำ 20x20 เซนติเมตร จำนวน 3-5 ต้นต่อกอ |
รักษาระดับน้ำให้เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของต้นข้าว ประมาณ 0-10 เซนติเมตร |
อย่าปล่อยให้ต้นข้าวขาดน้ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงกำเนิดช่อดอกถึงออกรวง |
หลังข้าวกรองออกรวง 80 เปอร์เซ็นแล้วประมาณ 20 วัน ระบายน้ำออก |
2. การปลูกโดยวิธีหว่านน้ำตม |
เตรียมแปลงโดยไถดะ ทิ้งไว้ 7-10 วัน ไถแปรเอาน้ำเข้าแช่ขี้ไถให้พอเหมาะกับการคราด คราดปรับระดับผิวดิน |
แล้วทำเทือก |
แบ่งแปลง กว้าง 5-10 เมตร ยาวตามความยาวของแปลง ทำร่องน้ำระหว่างแปลงกว้าง 30 เซนติเมตร แล้วระบายน้ำออก |
หว่านเมล็ดข้าวที่เตรียมไว้บนแปลงให้สม่ำเสมอ ใช้อัตราเมล็ดพันธุ์ 15-20 กิโลกรัม/ไร่ |
หลังหว่านเมล็ด อย่าให้น้ำท่วมแปลง แต่ให้มีความชื้นสำหรับการงอก ค่อยๆ เพิ่มระดับน้ำตามการเจริญเติบโตของต้นข้าว |
อย่าให้น้ำท่วมต้นข้าว และไม่ควรลึกเกิน 10 เซนติเมตร |
อย่าปล่อยให้ต้นข้าวขาดน้ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงกำเนิดช่อดอกหรือออกรวง |
หลังข้าวออกรวง 80 เปอร์เซ็นต์แล้วประมาณ 20 วัน ระบายน้ำออก |
การดูแลรักษา |
การให้ปุ๋ย |
1. นาดำ |
* ครั้งที่ 1 ให้ปุ๋ยสูตร 19-20-0 หรือ 18-22-0 หรือ 20-20-0 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ ที่ระยะปักดำหรือก่อนปักดำ 1 วัน (รองพื้น) แล้วคราด |
กลบหรือหรือให้หลังปักดำ 15-20 วัน (หากเป็นดินเหนียวปนทรายควรใช้สูตร 16-16-8) |
* ครั้งที่ 2 ให้ปุ๋ยสูตร 46-0-0 อัตรา 10-15 กิโลกรัมต่อไร่ หรือสูตร 21-0-0 อัตรา20-30 กิโลกรัมต่อไร่ที่ระยะกำเนิดช่อดอก |
หรือ 30 วัน วันก่อนข้าวออกดอก |
* ครั้งที่ 3 ให้ปุ๋ยสูตรและอัตราเช่นเดียวกับครั้งที่ 2 ที่ระยะ 10-15 วันหลังระยะกำเนิดช่อดอก |
2. นาหว่านน้ำตม |
* ครั้งที่ 1 ให้ปุ๋ยสูตร 16-20-0 หรือ 18-22-0 หรือ 20-20-0 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ ที่ระยะ 20-30 วัน หลังข้าวงอก |
หากเป็นดินร่วนเหนียวปนทรายควรใช้สูตร 16-16-8) |
* ครั้งที่ 2 และครั้งที่ 3 เช่นเดียวกับนาดำ |
******************************************************************************************************************************** |
ที่มา ศูนย์บริการวิชาการด้านพืชและปัจจัยการผลิต กาฬสินธุ์ |
สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 3 ขอนแก่น กรมวิชาการเกษตร |
ไม่มีความเห็น