หมอฝน พญ. สกาวเดือน นำแสงกุล รพ.ครบุรี จ.นครราชสีมา เป็นผู้ที่มีความคิดสร้างสรรค์และลึกซึ้ง มีวิธีการทำงานที่แตกต่าง น่าสนใจ และใช้การได้ดี ดิฉันขอให้หมอฝนช่วยเขียนเรื่องเล่าการทำงานส่งมาให้เป็นระยะ ๆ เพื่อเผยแพร่ให้เป็นที่รู้ทาง GotoKnow
วัลลา ตันตโยทัย
สร้างความตระหนักผ่านประสบการณ์ตรง
ช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ทีมโคราชได้มีโอกาสอบรมทักษะกระบวนกรในการถอดบทเรียนกิจกรรมผ่านประสบการณ์ตรง แล้วคุณหมอนิสิตาและพี่วิลาวัลย์ นักวิชาการสาธารณสุข ได้คิดกิจกรรมผ่านประสบการณ์ตรงเรื่องความพิการขึ้นมา จากนั้นมีการเล่าเรื่องสู่กันฟังระหว่างกระบวนกรฝึกหัดทั้งหลาย ทำให้ทีมครบุรีได้นำไปปรับใช้กับการอบรมพัฒนาความรู้ความสามารถของแกนนำ ที่ รพ.สต.เฉลียง
การอบรมแกนนำจัด 3 ครั้ง ในครั้งที่สามเป็นการทดสอบความรู้ความสามารถของแกนนำ โดยจัดคล้ายการสอบ OSCE คือให้แกนนำจับกลุ่มเป็นทีม ๆ ละ 3- 4 คน แล้วเล่นเกมวัดดวงโดยการจับฉลากความพิการ ได้แก่
1. ตาบอด ต้องใช้ผ้าปิดตา
2. ขาขาด ต้องเดินด้วยไม้เท้า โดยยกขาข้างที่ขาดเอาไว้
3. อัมพาต ให้เอามือข้างที่ถนัดล้วงไว้ในกระเป๋า ใช้งานไม่ได้ และต้องนั่งถัดไปกับพื้น
ทีมผู้พิการดังกล่าวต้องอยู่ในสภาพพิการนั้นตลอดการทำข้อสอบ รวมทั้งการเคลื่อนย้ายไปตามฐานต่าง ๆ ด้วย
ประเด็นการถอดบทเรียน ได้แก่
น่าสนใจมาก หลายคนเคยฟังมาแล้วว่าภาวะแทรกซ้อนมีอะไรบ้าง มีคนในหมู่บ้านบางคนก็เป็นเช่นนั้น แต่รู้สึกว่าไกลตัว ปัจจุบันไม่เห็นมีอาการอะไรผิดปกติเลย แต่พอมาลองอยู่แบบพิการต่าง ๆ 1–2 ชั่วโมง ทำให้รู้สึกมากขึ้นว่าเป็นอย่างไร จะกระทบต่อชีวิตอย่างไร มีความตระหนักมากขึ้นที่จะดูแลตนเอง
แต่สิ่งที่ต้องเข้าใจในด้านพฤติกรรม ก็คือมีพฤติกรรมที่ดีขึ้นสลับกับมีพฤติกรรมที่แย่ลง กว่าคนจะสามารถดำรงการเปลี่ยนพฤติกรรมได้อย่างถาวร อาจต้องผ่านการดีขึ้นและแย่ลงหลายรอบ
เราในฐานะผู้ดูแลก็คงต้องมีกำลังใจ มีความเพียร และเข้าใจธรรมชาตินี้ เพื่อที่พร้อมจะให้อภัยถ้าผู้ป่วยผิดพลาด และหากลยุทธ์ใหม่ในการช่วยให้เขากลับมามีพฤติกรรมที่ดีขึ้นใหม่ จนกระทั่งเป็นนิสัยที่ติดตัวไป
พญ.สกาวเดือน นำแสงกุล
เป็นเกมที่น่าสนใจมากๆค่ะอ.วัลลา.. ประสบการณ์ตรงนี่แหละที่จะช่วยพัฒนาความคิด
เราในฐานะผู้ดูแลก็คงต้องมีกำลังใจ มีความเพียร และเข้าใจธรรมชาตินี้ เพื่อที่พร้อมจะให้อภัยถ้าผู้ป่วยผิดพลาด และหากลยุทธ์ใหม่ในการช่วยให้เขากลับมามีพฤติกรรมที่ดีขึ้นใหม่ จนกระทั่งเป็นนิสัยที่ติดตัวไป