ป่วยแต่ไม่ทุกข์ (ก็ยังได้)
ป่วยแต่ไม่ทุกข์ (ก็ยังได้)
“ใจเป็นนายกายเป็นบ่าว” ภาษิตบทนี้คนไทยแต่ก่อนคุ้นเคยกันดี แต่สมัยนี้ชักจะลืมแล้ว ยิ่งกว่านั้นบางคนถึงกับค้านว่า ถ้าถูกตีหัว แล้วทำใจไม่ให้เจ็บได้ไหม ถ้าตอบลอยๆ ว่าได้ ก็ดูจะง่ายเกินไปคงไม่ค่อยมีใครเชื่อเท่าไหร่ แต่ข่าวคราวเมื่อเร็วๆ นี้เป็นหลักฐานยืนยันว่า ความเจ็บนั้นอยู่ที่ใจเป็นสำคัญ ถ้าใจไม่สนใจความเจ็บแผลที่กายก็ทำอะไรไม่ได้หรือทำได้น้อยมาก
ความน่ากลัวประการหนึ่งของแผลไฟไหม้ก็คือ ความเจ็บปวดแสบปวดร้อน ซึ่งสร้างความทุกข์ทรมานแกผู้ป่วยมาก ทุกวันนี้ปัญหานี้ยังแก้ไม่ตกแม้จะผลิตยาระงับปวดมาหลายขนานนานแล้วก็ตาม ก็ไม่สามารถบรรเทาปวดได้แต่ไม่นานมานี้ นักวิทยาศาสตร์ผู้หนึ่งได้ทดลองใช้วิธีใหม่ แทนที่จะคิดค้นตัวยาที่ควบคุมแทรกแซงระบบประสาท หรือการส่งข้อมูลความเจ็บปวดไปที่สมอง เขาหันมาทำงานกับจิตของผู้ป่วย โดยเบี่ยงเบนความสนใจของผู้ป่วยไปยังภาพที่รู้สึกเย็นสบายตาและเพลิดเพลิน วิธีการก็คือให้ผู้ป่วยใส่แว่นคอมพิวเตอร์ แว่นนี้จะทำให้ผู้ป่วยเห็นภาพจริงจากคอมฯราวกับอยู่ในเหตุการณ์จริงๆภาพเหมือนจริงที่ว่าก็คือ “ภาพภูเขาซึ่งปกคลุมไปด้วยหิมะ” ภาพนี้ยังเคลื่อนไหวขึ้นอยู่กับการควบคุมคันบังคับมือของผู้ป่วย แว่นนี้สามารถทำให้ผู้ป่วยรู้สึกราวกับกำลังเล่นสกีหิมะอยู่ในบรรยากาศที่เย็นเฉียบ กรณีนี้น่าสนใจ สมองของผู้ป่วยยังรับรู้ความเจ็บปวดอยู่ เพราะระบบประสาทยังถ่ายทอดความเจ็บปวดเหมือนเดิม แต่ตัวผู้ป่วยกลับรู้สึกเจ็บปวดน้อยมาก นั่นเป็นเพราะใจของผู้ป่วยไปสนใจกับที่น่าเพลิดเพลิน
การระงับปวดด้วยการแก้ที่ใจ แทนที่จะไปจัดการกับระบบประสาท (หรือมิติทางกายภาพ) แม้วิธีระงับปวดด้วยแว่นคอมพิวเตอร์จะแพงและไม่สามารถเอาไปใช้ให้แพร่หลายได้ แต่มันก็มีคุณค่าอย่างมากที่ชี้ว่าสุขภาวะกับจิตใจเป็นเรื่องที่ไม่อาจแยกจากกันได้ แม้แต่ความทุกข์จากความเจ็บป่วยก็ยังขึ้นอยู่กับจิตใจด้วย นั้นหมายความว่าถึงจะป่วย (กาย) แต่ไม่ทุกข์ (ใจ) ก็ได้ดังนั้นจึงไม่แปลกที่ผู้ป่วยมะเร็งเป็นอันมาก มีความสุขมากกว่าคนปกติเสียอีก ที่สำคัญกว่านั้นก็คือ ช่วยให้เขาไม่ทุกข์ด้วยการเอาใจใส่กับจิตใจของเขา หรือสนับสนุนให้เขาดูแลจิตใจตนเองได้ จนความเจ็บป่วยทางกายทำอะไรเขาไม่ได้
ที่มา เปลี่ยนทุกข์และท้อให้เป็นกำลังใจ เริ่มต้นใหม่ไม่แพ้โชคชะตา
เขียนโดย พระไพศาล วิสาโล และ รินใจ
ความเห็น (2)
กายป่วย..จิตไม่ป่วย..บำบัดกายให้สบาย..ผ่อนคลายด้วยจิตเบิกบาน..
ใช่ค่ะ ....ขอแค่จิตใจเข้มแข็งทุกอย่างก็ดีไปด้วย