ยามสาย ๆ ของวันนี้...คนไข้เริ่มทยอยกลับบ้านไปหมดแล้ว
ผมและจิตอาสาได้มีเวลานั่งดู-ทำ-เอกสารรายงาน
สักพักก็มีเสียงผู้ชายมาถามใกล้ ๆ ตัวผมแล้ว
"คุณหมอครับ ผมมาขอฉายหนัง และขายน้ำสมุนไพร ผมขออนุญาตจากกำนันและผู้ใหญ่บ้านแล้วครับ"
รพ.สต. (โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล หรืออนามัยเดิม) มีงานที่ครอบคลุม 4 มิติด้านสุขภาพ
ตั้งแต่ส่งเสริม-รักษา-ป้องกัน-ฟื้นฟู ด้านสุขภาพ
และหนึ่งในนั้นคือ งานคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ
ซึ่งผมมองว่า เป็นงานที่ท้าทาย เพราะทำงานกับความเชื่อในการรักษาพยาบาลของชาวบ้าน
ชาวบ้านต่างอยากหายจากโรคที่เป็นอยู่โดยเร็ว และปลิดทิ้งชั่วข้ามคืน
ใครมาบอกให้ทำอะไร-กินยา-สมุนไพร อะไร ๆ ทำหมด ขอให้บอกว่า ดี
ยิ่งโหมโฆษณา เช่น ทีวี เคเบิล วิทยุชุมชน เหมือนไฟไหม้ฟาง
ดังแผ่ขยายไปไกล ไม่คำนึงถึงผลข้างเคียง หรือการมีสารเคมีหรือยาอันตรายผสม เช่น ปรอท หรือสเตอร์รอยด์
แม้แต่เด็กจากศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียน ข้างอนามัย
ยังบอกว่า..แม่หนูจะสวยแล้ว เพราะทาน.......... แล้วจะ...อกฟู รูฟิต
ผมขำกับเด็กเล็ก ๆ ที่ช่างพูด
ผมรู้สึกดีใจที่พวกเราได้คุยกับปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นกับหมู่บ้านเรา
ในเรื่องอาหารเสริม น้ำสมุนไพร และวิตามินต่าง ๆ
กับการโฆษณาเกินจริง และราคาแพง
ทำให้พวกเรามีบทบาทร่วมกันในการดูแลในด้านคุ้มครองผู้บริโภค
ผู้นำชุมชน - มีหน้าที่จัดเก็บข้อมูลผู้ประกอบการ
หมออนามัย - มีหน้าที่นำตัวอย่างไปขึ้นทะเบียนข้อมูล และนำไปตรวจสารแปลกปลอมกับเภสัชกรที่โรงพยาบาล ถ้ามีสิ่งปกติก็รายงานตามลำดับ และแจ้งชาวบ้าน
อสม. - มีหน้าที่ให้ความรู้ทั้งรายบุคคล รายครัวเรือน และคุ้ม และส่งข้อมูลให้ รพ.สต.
ชาวบ้าน - มีหน้าที่ไตร่ตรองผลได้ผลเสียที่ตามมา
สำหรับกรณีนี้ ผมอนุญาตให้ฉายหนังได้ ผู้ขายขอไว้ 3 คืน
ผมเห็นใจ เพราะทำมาหากิน แต่เตือนว่า อย่าโฆษณาชวนเชื่อมากเกินจริง
และชาวบ้าน คงอยากดูหนัง เพื่อผ่อนคลายหลังจากไปตัดอ้อย
ผมฝาก อสม. ไปดูแลและสอดส่องสับเปลี่ยนกัน 3 คืน
และแจ้งว่า ถ้านำตัวอย่างไปตรวจแล้วพบสิ่งปกติ
ครั้งต่อไป คงจะรู้ว่า ผลตามมามีอะไรบ้าง...
และสำหรับสิ่งที่ผมพูดคุยกับชาวบ้านเสมอ ๆ คือ
ผมไม่อยากให้ชาวบ้านปล่อยชีวิต
ไปตามเวรตามกรรม...และให้เวรให้กรรมทำหน้าที่ของมันไป
เพราะเรื่องหลายเรื่องในการดูแลสุขภาพ
สามารถอธิบายทางวิทยาศาสตร์ได้ครับ
ขอบคุณคะ ชอบหมายเหตุเวชกรรมไทยแบบนี้จัง ได้เรียนรู้ไปด้วย ว่ายากษัยเส้น ทานกันเป็นขวดน้ำปลาเลยทีเดียว
-อย่างฮาเลยกับ 2 คำนี้ "อกฟู รูฟิต" 555
-เชื่อโฆษณา(ยาผีบอก)มากกว่าเชื่อหมอ ดูเหมือนจะมีอยู่ทุกพื้นที่นะครับ
มีชาวบ้านหลายคนแถวๆ บ้านผม เวลาไม่สบาย ผมแนะนำให้ไปหาหมอ ก็ไม่ไป แต่พอได้ยินโฆษณาว่ายานั้นยานี้ดี จะรีบซื้อมากินทันทีเลย.....ไม่รู้จะแก้ไขยังไงเหมือนกัน