ชีวิตที่พอเพียง : 1463B. เรียนรู้เรื่องวิธีคิดทำงานใหญ่ให้แก่โลก
ผมเพิ่งอ่านหนังสือ The Grandest Challenge : Taking Life-Saving Science from Lab to Village จบวันนี้ ยิ่งอ่านก็ยิ่งได้สัมผัสจิตใจที่บริสุทธิ์หวังสร้างโลกที่ผู้คนอยู่กันอย่างมีความสุข มีการพัฒนาเต็มศักยภาพ ช่องว่างระหว่างประเทศจนกับประเทศรวยลดลง ผ่านการทำงานวิจัยสร้างความรู้หรือเทคโนโลยีที่เหมาะสมต่อสภาพสังคมในประเทศยากจน โดยคนในประเทศยากจนลงมือสร้างสรรค์เอง
ที่จริงโลกเราเต็มไปด้วยพลัง หรือศักยภาพ แต่ในขณะเดียวกันก็เต็มไปด้วยอุปสรรคขวากหนามที่ปิดกั้นพลังหรือศักยภาพนั้น ในการออกมาสร้างความวัฒนาถาวรให้แก่โลก
ประเทศที่พัฒนาแล้วคลำถูกทาง พบวิธีจัดระบบในการใช้พลังนั้น ประเทศกำลังพัฒนายังเต็มไปด้วยอุปสรรคขวากหนาม ผู้เขียนทั้งสองคือ Abdallah Daar และ Peter Singer เป็นนักวิทยาศาสตร์ที่มาจากประเทศกำลังพัฒนา คือ Dr. Daar มาจาก Tanzania และ Dr. Singer มาจากประเทศฮังการี เคยเรียนและทำงานในหลายประเทศ เวลานี้อยู่ในแคนาดา เขียนหนังสือเพื่อชี้ให้เห็นพลังของการค้นพบทางวิทยาศาสตร์ (The Science of Discovery) และชี้ให้เห็นว่า การค้นพบเท่านั้นไม่เพียงพอ ต้องการการนำไปใช้ประโยชน์ (The Science of Implementation) ด้วย
ตรงส่วนของขั้นตอนการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์เพื่อแก้ปัญหาหรือบรรลุความท้าทายใหญ่ๆ ของโลกนี้แหละที่ต้องการความร่วมมือกันหลายขั้นตอนหลายภาคส่วน ทั้งภาคการกุศลหรือความช่วยเหลือจากประเทศรวยหรือมูลนิธิที่มีเงินมาก ทั้งภาควิชาการ ซึ่งควรจะมีนักวิชาการในพื้นที่นั้นๆ เองเป็นผู้นำ และภาคธุรกิจรวมทั้งภาคการเงิน ที่มีกลไกนำเอาสิ่งค้นพบที่ได้ผล มีคุณภาพประสิทธิภาพดี ออกไปสู่ตลาดอันกว้างขวาง เพื่อให้คนในประเทศยากจนได้รับประโยชน์ในราคาไม่แพง
หนังสือเล่มนี้ระบุอุปสรรคขัดขวางไว้อย่างละเอียดเป็นรูปธรรมมาก แต่ระบุด้วยท่าทีว่าจะต้องหาวิธีเอาชนะหรือก้าวข้ามอุปสรรคนั้น โดยตัวเขาเองได้ลงมือทำมากว่าสิบปี ในบทสุดท้ายได้ให้ข้อมูลความก้าวหน้าที่บรรลุแล้ว และที่มั่นใจว่าจะบรรลุได้ในอนาคตอันใกล้ รวมทั้งความท้าทายที่จะต้องอดทนฟันฝ่าหวังผลระยะยาว
องค์ประกอบสำคัญระดับเป็นหัวใจของความสำเร็จคือ ความเชื่อถือซึ่งกันและกัน (trust) ซึ่งนำไปสู่ความร่วมมือกันระหว่างภาคส่วนต่างๆ โดยเฉพาะระหว่างภาควิทยาศาสตร์กับภาคธุรกิจ ต้องไม่ปฏิเสธบทบาทของธุรกิจที่มีความรับผิดชอบ ในการทำให้ความรู้ที่จำเป็นต่อการแก้ปัญหาหลักๆ ของสังคม (ซึ่งในที่นี้คือปัญหาโรคภัยไข้เจ็บ) หรือเทคโนโลยีที่ใช้ได้ผล แปรสภาพเป็นผลิตภัณฑ์หรือบริการ ที่ประชาชนส่วนใหญ่เข้าถึงและได้รับประโยชน์
หลักสำคัญอีกอย่างหนึ่งคือความช่วยเหลือต้องเพื่อให้ประเทศยากจนช่วยตัวเองได้ ตัวอย่างที่น่าชื่นชมคือ Grand Challenges Canada ที่เขามีเป้าหมาย “ช่วยให้ช่วยตัวเองได้” อย่างชัดเจน โดยมีวิธีทำงานที่น่าชื่นชมมาก คือมีการเลือกเป้าหมายสำคัญทีละเป้าหมาย เมื่อมีกำลังเพิ่มก็เพิ่มเป้าหมาย ดังตัวอย่างเป้าหมาย Point-Of-Care Diagnostics ในประเทศยากจน Saving Lives at Birth เป็นต้น
ความจริงที่น่าสนใจคือ เมื่อมีการทำงานเพื่อเป้าหมายหรือความท้าทายที่ยิ่งใหญ่มีคุณค่าสูง และมีวิธีทำงานที่น่าเชื่อถือ ก็จะมีกองทุน มูลนิธิ ภาครัฐ หรือบุคคล เข้ามาร่วมสนับสนุนในหลากหลายรูปแบบ เป็นงานที่ท้าทายและให้คุณค่าแก่ชีวิตอย่างยิ่ง
วิจารณ์ พานิช
๑ ม.ค. ๕๕
กราบสวัสดีปีใหม่และขอบพระคุณค่ะท่านอาจารย์หมอ
สุดยอดครับ..ขออนุญาตบอกต่อนะครับ..
กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์และสวัสดีปีใหม่ครับ