AI_สุนทรียสาธก(Appreciative Inquiry)กับประชาธิปไตยความสุขที่บ้านเลือก
เวทีเปลี่ยนเรียนรู้ในหลักสูตรการจัดทำตัวชี้วัดการพัฒนา “เปลี่ยนทุกข์ และความหวังเป็นข้อมูล” ที่จัดโดย มูลนิธินโยบายสุขภาวะ ระหว่างวันที่ 5-7 สิงหาคม 2554 ที่สวนศิลป์บ้านดิน ตำบลเจ็ดเสมียน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
ภาคบ่ายวันที่ 6 สิงหาคม 2554 เครือข่ายภาคีการพัฒนาภาคประชาสังคม มาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ การจัดทำเป้าหมายและตัวชี้วัดความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่น กับขบวนชุมชนและท้องถิ่น ตำบลบ้านเลือก อ.โพธาราม จ.ราชบุรี ที่หอวัฒนธรรมลาวเวียงบ้านเลือก ที่วัดโบสถ์ อ.โพธาราม จ.ราชบุรี ครับ
ส่วนภาคกลางคืน(6 ส.ค54) จัดเวทีในรูปแบบ Dialoque : สุนทรียสนทนากับเวทีภาคีเครือข่ายภาคประชาสังคม ครับ ในเวทีแลกเปลี่ยน ผู้เข้าร่วมเวทีสนใจการประยุกต์ใช้หลักสุนทรียสาธก หรือ Appreciative Inquiry (Cooperrider, Whitney and Stavros)มาในการเอื้ออำนวยการจัดทำตัวชี้วัดความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่น กรณีชุมชนบ้านเลือก ราชบุรีครับ
ผมนึกย้อนถึงตอนที่เริ่มให้คำปรึกษาการจัดทำเป้าหมาย/ตัวชี้วัดการพัฒนาความสุขมวลรวมของสภาองค์กรชุมชนตำบลบ้านเลือกเมื่อช่วง 3 ปีที่ผ่านมา นอกจากการปรึกษาหารือในเรื่องสนับการจัดทำเป้าหมาย/ตัวชี้วัดความสุขชุมชน การวางแผนการดำเนินงานให้บรรลุตามเป้าหมาย/ตัวชี้วัด แล้ว ผมคิดว่าขั้นตอนการสำรวจสิ่งที่ดีๆหรือสิ่งที่น่าภาคภูมิใจของคนในชุมชนและการค้นหาประวัติศาสตร์ของชุมชนเป็นขั้นตอนที่สำคัญ เป็นกระบวนการที่ทำให้คณะทำงานมีอะไรบางอย่างที่เป็นสำนึกความเป็นชุมชนท้องถิ่นร่วมกัน เกิดการตระหนักในคุณค่าแห่งพวกตน จนสรุปเป็นเอกลักษณ์หรือ อัตลักษณ์ของชุมชนผ่านเรื่องเล่า เป็นตำนานของชุมชนท้องถิ่นนั้นๆ นี่เป็นส่วนหนึ่งของเรื่องเล่าที่เป็นตำนานที่สะท้อนอัตลักษณ์ของคนบ้านเลือก
ครับ การค้นหาความดีด้วยความชื่นชม เป็นส่วนหนึ่งของ "กระบวนการจัดทำตัวชี้วัดความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่น" เป็นกระบวนการสร้างการมีส่วนร่วมในช่วงแรกๆเลยครับ เป็นสร้างความเชื่อมั่นในพลังของชุมชนตนเองว่าเราก็มีอะไรดีๆครับ
ใน ขั้นตอนนี้ ผมประยุกต์ใช้หลักการ “กระบวนการค้นหาความดีด้วยความชื่นชม”ครับ หรือเรียกว่า Appreciative Inquiry (AI_สุนทรียสาธกหรือสุนทรียปรัศนี) ครับ เครื่องมือนี้เป็นกระบวนการที่พัฒนาขึ้นโดย David L. Cooperrider ทั้งนี้ หลักการของ AI _สุนทรียสาธก มีหลักการสำคัญ คือ
- AI เป็นมุมมองขั้นพื้นฐานถึงธรรมชาติของมนุษย์ เราคือใคร มี่ที่มาอย่างไร พวกเรามีคุณค่า มีความหมาย และมีความสำคัญอย่างไร
- AI เป็นกระบวนการให้การยอมรับเชื่อมั่นว่าตัวเรา ชุมชนเรา บรรพบุรุษของเรา ว่ามีอะไรพวกเราหรือบรรพบุรุษได้ทำสิ่งที่ดีๆไว้ และมีความสามารถที่เคยทำบางสิ่งบางอย่างที่มีคุณค่าไว้ แม้จะเป็นเรื่องเล็กๆก็ตาม
- AI เริ่มจาก “การค้นพบเล็กๆ” และ “ฝันเล็ก” แต่เป็นการชื่นชมที่ยิ่งใหญ่ ครับ
การจัดทำเป้าหมาย/ตัวชี้วัดการพัฒนาความสุขมวลรวมของสภาองค์กรชุมชนตำบลบ้านเลือก ได้มีการถ่ายทำสารคดี ว่าด้วยเรื่องนี้ ชื่อ "ประชาธิปไตยความสุขที่บ้านเลือกครับ" ดูผ่าน youtube ได้ที่นี่ครับ
ครับ กระบวนการจัดทำเป้าหมายตัวชี้วัดความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่นนั้น ผมคิดว่าขั้นตอนการสำรวจสิ่งที่ดีๆหรือสิ่งที่น่าภาคภูมิใจของคนในชุมชน(ทุน ทางสังคม)และการค้นหาประวัติศาสตร์ของชุมชนเป็นขั้นตอนที่สำคัญที่ขาดไม่ได้ เพราะนี่คือรากฐานที่เป็นจิตวิญญาณหรือชีวิตจิตใจของชุมชนนั่นเอง
ความเห็น (6)
ต้องพัฒนาให้เป็นประชาธิปไตยที่แท้จริงให้ได้นะครับ
- บันทึกถ้อยคอยนำในความคิด
- แม่ชี้ทิศทางไว้ให้ลูกก้าว
- จงจากดินให้เด่นไปเป็นดาว
- อย่าเป็นชาวไร่นาอยู่ป่าดอย
ขอบคุณครับอาจารย์ โสภณ เปียสนิท ที่มาแวะเยี่ยม
ส่งกำลังใจค่ะท่านเทพฯ
ประชาธิปไตย การมีส่วนร่วม ความสุข โดยรวม ขอบคุณเจ้า
 |
สวัสดีครับคุณปูดอย
มาทักทายตอนปลายฝนต้นหนาวครับ
เชียงรายอากาศเย็นก่อนเพื่อน รักษาสุขภาพครับ
- สำหรับคนหนึ่งคนสามารถทำอะไรเพื่อสังคมได้มากจริงๆ ครับ ขอให้อาจารย์ทำงานต่อไป เพาะพันธุ์เมล็ดแห่งความดีงามให้งอกงามทั่วแผ่นดินไทย
- ขออนุญาตนำหลักการกระบวนการค้นหาความดีด้วยความชื่นชมไปใช้กับลูกศิษย์ตัวน้อยๆ ที่โรงเรียนด้วยนะครับ
คนล่าฝัน (Dream Hunter)
ยินดีครับคุณคนล่าฝัน ผมสนใจศึกษาAIAIC_KM เพื่อการประยุกต์ใช้ ใช้กับเด็กได้
ผมสอนนักศึกษาก็ให้การบ้านเขาได้ใช้หลักAIค้นหาเรื่องราวที่ดีๆในตัวเขา ในเพื่อนเขาและชุมชนเขา
บันทึก : น้ำตาศิษย์ลาวที่อุบล ของคุณคนล่าฝัน ที่
http://www.gotoknow.org/blogs/posts/465916
ใจตรงกันกับผม ครับ
กับบันทึก : น้ำตาศิษย์ลาวที่อุบล ที่
http://www.gotoknow.org/blogs/posts/324287
ใจตรงกัน ขอบคุณมากครับ