..เช้าวันนี้ มีข่าวที่ทำให้ฉันรู้ซึ้งถึงคำว่า "ไม่ควรประมาท ความตาย"..รถประจำทางของมหาวิทยาลัย (shuttle bus) คันหนึ่ง ชนกับรถบรรทุก ไม่ใช่ประสานงา แต่เป็นแบบเฉี่ยวกัน คนในรถ 15 คน มีคนเสียชีวิต 1 คน ที่เหลือบาดเจ็บเล็กน้อย..
..รถคันนี้ ออกจาก mission bay และปลายทางคือ Parnassus ซึ่งเป็นเส้นทางที่ฉันใช้ประจำ เวลาที่รถออกนั้นเช้ากว่าคันที่ฉันจะนั่งเล็กน้อย..
..คนที่เสียชีวิต เป็นอาจารย์แพทย์ และนั่งในตำแหน่งหน้าๆ ของคัน ซึ่งเป็นตำแหน่งที่ฉันชอบนั่ง..
..เช้าวันนี้ คนไข้คนหนึ่ง เป็นหญิงร่างกายผ่ายผอม นอนหลับบนเตียง เธอป่วยด้วยโรคที่แสนจะเลือนลางในความทรงจำของอดีต นศพ. "Multiple Endocrine Neoplasia".. เธออายุเท่ากับฉัน..ต่างกันที่เธอมีลูกวัยซน 2 ขวบ และ 4 ขวบ
แม่ของผู้ป่วย หรือ ยายของหลานๆ ถามว่า ควรให้เด็กๆ มาเยี่ยมแม่ในวาระสุดท้ายหรือไม่?
" ทำได้ แต่เด็กอายุต่ำกว่า 4 ขวบยังไม่เข้าใจความตาย ไม่ควรบอกว่าคุณแม่หลับ เพราะจะทำให้เด็กกลัวการเข้านอน ควรบอกว่า เพราะคุณแม่ป่วยมาก จึงไม่สามารถลุกมาคุย ไม่ทานอาหาร และไม่หายใจได้อีก..เราจะหาหนังสือสำหรับเด็กมาให้คะ" Fellow กล่าว..
ฉันยังนึกไปถึงเคล็ดลับ ที่นักจิตวิทยาเด็กท่านหนึ่งแนะนำ ว่า เมื่อเด็กเห็นผู้ป่วยแล้ว ต้องให้อำนาจเขาตัดสินใจว่าจะอยู่ดูต่อ หรือ ไม่อยู่ดูต่อ ด้วยการแสดงออกที่เด็กไม่ต้องรู้สึกผิด เช่น เด็กมักไม่ยอมบอกว่าเขาอึดอัดไม่ไหวแล้ว (หมายเหตุ: สังคมอเมริกัน ปลูกฝังให้เด็กกล้าแสดงออกก็จริง แต่ก็มีค่านิยมพึ่งตัวเอง ไม่แสดงความอ่อนแอง่ายๆ ) ก็ให้ส่งสัญลักษณ์ทางกาย เช่นเอามือจับใบหูแทนเป็นต้น..
ระหว่างนั่งรอพักเที่ยง ฉันมีโอกาสนั่งอ่านหนังสือที่เตรียมไว้สำหรับเด็กๆ สองเล่มคือ What is death (Etan Boritzer, 2000) และ When Dinosaurs die ( Browns, 1998) ซึ่งมีรูปภาพประกอบสวยงาม และถ้อยคำที่ทำให้ความตาย ไม่ใช่เรื่องน่ากลัว
แม้คำถาม What is death? ของเด็กๆ อาจตอบได้ ด้วยการใช้หนังสือและถ้อยคำที่เหมาะสม
แต่คำถามที่ยากจะตอบ Why she? เช่นเดียวกับคุณยายบอกเราว่า ตลอดชีวิตของผู้ป่วยมีแต่ความดี ไม่เคยสูบบุหรี่ ไม่ดื่มเหล้า ขยันทำงาน..เป็นคำถามที่ไม่มีคำตอบ เช่นเดียวกับ Why he? อาจารย์แพทย์ที่เสียชีวิตจากอุบัติเหตุรถบัสเฉี่ยวชน ซึ่งเขาเป็นเพียง 1 ใน 15 ที่เสียชีวิต..
..ชีวิตนี้เปราะบางนัก..เราควรขอบคุณทุกวันที่ยังมีลมหายใจอยู่..อย่ามัวเสียเวลาไปโกรธ เกลียด หมั่นไส้ใครเลย..เอาเวลาไปสร้างความทรงจำดีๆ ให้กับคนรอบตัวดีกว่า ดังถ้อยคำบางส่วน จากหนังสือ What is death
"..May be Death is only a place
Where a person
and his or her soul
live on forever
in other people's heart.."
************************************************
วีดีโอโปรด ดญ.บริดเจ็ต กับการตายของปลาทอง "สปริงเกิล"
ชอบ Clip นี้ครับ จะลองเอาไปใช้ดู ขอบคุณครับ