เครือข่ายชุมชนเข้มแข็งจากรากฐานของชุมชน อำเภอสระใคร จังหวัดหนองคาย 1

โครงการเครือข่ายชุมชนเข้มแข็งจากรากฐานของชุมชน อำเภอสระใคร จังหวัดหนองคาย เริ่มปี 2554 สร้างทีมพี่เลี้ยง ครู สาธารณสุข นักวิชาการเกษตร พัฒนาชุมชน นักพัฒนาจาก อบต. เสริมสร้างชุมชนนำร่อง 4 ชุมชนให้ศึกษาชุมชนตนเอง

ไปกลับหนองบัวลำภู  2  รอบ  เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ  วินิจฉัยชุมชนแบบมีส่วนร่วม  ครั้งที่  1  และรับฟังรายงานวิจัย  การสังเคราะห์องค์ความรู้จากงานวิจัยประเด็นท้องถิ่นกับการป้องกันและแก้ไขปัญหาเด็กและเยาวชน  พื้นที่จังหวัดหนองบัวลำภู  เพื่อการขยายผล  โดยนายโกวิท  พรหมวิหารสัจจาและคณะ  ให้ความอนุเคราะห์เชิญมาโดยพี่ฝนและ อ.พิภพ  หัสสา

เขียนโครงการอำเภอตนเอง  ประสานกับหน่วยงานอื่น  เริ่มเรียนรู้การทำงานข้ามวัฒนธรรมต่างหน่วยงาน  เลือกใช้ประสบการณ์  ความรู้จากการเข้าร่วมเครือข่ายทันตแพทย์ผู้นำสร้างเสริมสุขภาพช่องปาก  เครือข่ายทันต-เภสัชบุคลากรในการทำงานระบบสุขภาพชุมชน (ทุน สสส.)  คราวนี้ขยายกว้างเป็นงานพัฒนาชุมชนโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน (Community based development)  จนถึงวันนี้ยังสนุกมาก 

ระยะที่  1  การดำเนินโครงการเครือข่ายชุมชนเข้มแข็งจากรากฐานของชุมชน  อำเภอสระใคร  จังหวัดหนองคาย  เริ่มปี 2554

กระบวนงาน
- ทพ.  ภก.  พยาบาล  ประชุมครั้งที่ 1 หนองบัวลำภู , สังเคราะห์งาน สกว.
- ปรึกษาหารือ  ทีมชุมชน (Community team) รพ.สระใคร
                  ทีมสร้างเสริมสุขภาพช่องปาก CUP อำเภอสระใคร
                  เลือกพื้นที่นำร่อง 4 หมู่บ้าน (Positive Approach)
                  3 รพ.สต. +  1 PCU  =  4  สถานบริการสุขภาพปฐมภูมิ
- เขียนโครงการ  งบกองทุนทันตกรรม  CUP อำเภอสระใคร
                     85,000  บาท (ระยะที่ 1)

- ประชุมภายใน CUP  แบ่งหน้าที่  แบ่งทีมพี่เลี้ยง
- ประสานงานด้วยตนเอง / โทรศัพท์  และหนังสือราชการ 
- เล่าความเป็นมา  แสวงหาการมีส่วนร่วม  จากพัฒนาการอำเภอ 
  เกษตรอำเภอ  ผอ.รร.ประถม  4  แห่ง   อบต.  3  แห่ง
- เชิญมาเป็นทีมวิทยากรกระบวนการหรือทีมพี่เลี้ยง
  (Facilitator Team) 

- เชิญวิทยากร ทพญ.วรางคณา  อินทโลหิต  อ.โกวิท  พรหมวิหารสัจจา
- พี่เลี้ยง : ทพญ.ธิรัมภา  ภก.สุบัน  คุณวัชราภรณ์
  นักวิชาการพัฒนาชุมชน  ครู  นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 
  จนท.วิเคราะห์นโยบายและแผน  จนท.พัฒนาชุมชน  อบต.

 - หมู่บ้านนำร่อง  4  หมู่บ้าน  ไชยา  หนองบัวเงิน  พลายงาม  หมากหุ่ง 
  ตัวแทนชุมชนละ  1 - 8  คน  ร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ 
  วินิจฉัยชุมชนแบบมีส่วนร่วม  2 – 3  และ  11  กุมภาพันธ์  2554 

 

-  ห้องประชุม รพ.สระใคร  เบาะวางนั่งพื้น  44 คน
- แนะนำตัว  บอกชื่อ  วาดภาพสัญลักษณ์  บอกความคาดหวัง
- จับคู่เล่าเรื่องตนเอง
- วาดภาพความสุข  หมู่บ้านในฝัน  ลงในกระดาษ A4
- World Cafe  จับกลุ่ม  4 – 5  คน  บอกเล่าภาพฝันหมู่บ้าน
- เจ้าบ้านรอบ  3  เล่าสรุปให้ทั้งห้องฟัง
- รวม Mind map ภาพฝันหมู่บ้าน   

- จับกลุ่ม  4 – 5  คน  บอกเล่า “ความอุกอั่ง” ของหมู่บ้าน
- ตัวแทนกลุ่มเล่าสรุปให้ทั้งห้องฟัง
- รวม Mind map “ความอุกอั่ง” ของหมู่บ้าน

- ทพญ.วรางคณา บรรยาย  การศึกษาชุมชน  องค์ประกอบของชุมชน
  เทคนิค / เครื่องมือการศึกษาชุมชนแบบต่าง ๆ
- แบ่ง  3  กลุ่ม  สภาพแวดล้อม (ภก.สุบัน  นามขยัน)  สังคม (ทพญ.ธิรัมภา  ลุพรหมมา)  และเศรษฐกิจ (คุณวัชราภรณ์  ผิวเหลือง)  แตกองค์ประกอบของชุมชน

- ตัวแทนกลุ่มย่อย  นำเสนอการแตกองค์ประกอบของชุมชน
- จดบันทึกโครงสร้างและหัวข้อ  ใช้เป็นแนวการสัมภาษณ์
  แบบกึ่งมีโครงสร้าง (Semi Structure Interview: SSI)
  การสังเกต  การสนทนากลุ่ม  การสัมภาษณ์ครัวเรือน
- เตรียมวางแผน  เครื่องมือ  การนัดหมายชุมชน 
  เพื่อเก็บข้อมูล  ศึกษาชุมชน  ร่วมกับทีมชาวบ้าน  พรุ่งนี้
- สมุดเล่มใหญ่  2 เล่ม / ทีม  จดบันทึกเหตุการณ์  ข้อมูล

 3  กุมภาพันธ์ 2554  ทีมชุมชนเก็บข้อมูลในชุมชน  4  ชุมชน คือ บ้านไชยา  บ้านหนองบัวเงิน  ต.สระใคร   บ้านพลายงาม  ต.คอกช้าง  บ้านหมากหุ่ง  ต.บ้านฝาง  โดยพี่เลี้ยงที่แบ่งทีมกันเรียบร้อย  ทุกทีมมีครู  บุคลากรสาธารณสุข  เจ้าหน้าที่วิเคราะห์นโยบายและแผน  หรือเจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน  จาก อบต.เจ้าของพื้นที่  ส่วนพี่นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร  จากสำนักงานเกษตรอำเภอ  มี  2  คน  แบ่งกันไปที่บ้านไชยา  และบ้านพลายงาม  เช่นเดียวกับนักวิชาการพัฒนาชุมชน  มี 2 คน  แบ่งกันไปที่บ้านหนองบัวเงิน  กับบ้านหมากหุ่ง  ซึ่งเป็นเขตรับผิดชอบปกติของแต่ละคนอยู่แล้ว....สนุก  มีความสุขมาก ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ  ตำบักหุ่ง  ต้มไก่  ลาบไก่  แซ่บ.....หลาย  พี่เลี้ยงเคยเห็นแต่หน้ากันผ่าน ๆ  ก็ได้พูดคุย  รู้จักกันสนิทสนมมากขึ้น

  วันเดียวข้อมูลยังไม่ครบ  ไม่ตรง  นัดหมายกันอีก  2  วัน  3  วัน  เก็บจนเกือบครบ   11  กุมภาพันธ์ 2554  ทีมชุมชนทั้ง  4  ชุน  มานำเสนอผลการศึกษาชุมชน  ที่หอประชุมเอนกประสงค์  ที่ว่าการอำเภอสระใคร  ท่านนายอำเภอมากล่วเปิด  รับประทานอาหารกลางวันและอยู่รับฟังช่วงหนึ่ง  พร้อมให้ข้อเสนอแนะ  วิทยากรกระบวนการและเพิ่มเติมความรู้ให้ด้วย คือ อ.โกวิท  พรหมวิหารสัจจา  จากหนองบัวลำภู

ว่างกว่านี้จะทยอยเอารูปขึ้นให้ดูนะคะ 

ตอนต่อไปจะเป็นสรุปประชุม  หลังจากที่ทีมพี่เลี้ยงปฏิบัติการร่วมกับชุมชน  ในการศึกษาชุมชนแล้ว  พิมพ์เสร็จแล้ว....รออ่านนะคะ

ธิรัมภา