ชาญ เย็นแข ขับร้องเพลงไทยสากลทำนองไทย


ชาญ เย็นแข (พ.ศ. ๒๔๖๙ - พ.ศ. ๒๕๓๑) เกิดย่านเสาชิงช้า กรุงเทพฯ เป็นบุตรของ ร.ต.เฉื่อย เย็นแขและนางละมัย เย็นแข จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ ๖ เคยรับราชการกรมไปรษณีย์โทรเลข และกรมทางหลวงแผ่นดินในช่วงสั้น ๆ แต่รักชอบด้านการร้องเพลงจึงหันมาเอาดีทางด้านนี้ เมื่ออายุ ๑๖ ปีเริ่มเข้าสู่เวทีประกวดร้องเพลง ตระเวนร้องเพลงอยู่กับละครเร่ ต่อมาเป็นนักร้องประจำคณะละครศิวารมย์ โดยมีครูสง่า อารัมภีร เป็นผู้ควบคุมวงดนตรี เป็นนักร้องอัดแผ่นเสียงเพลงแรกคือเพลงค่าน้ำนมของครูไพบูลย์ บุตรขัน ทำให้เริ่มมีชื่อเสียง แต่มีชื่อเสียงสูงสุดจากเพลงกลิ่นโคลนสาบควายของครูไพบูลย์ บุตรขัน ซึ่งบันทึกเสียงในปี พ.ศ. ๒๔๙๖ ต่อมามีผลงานเพลงบันทึกแผ่นกว่า ๘๐๐ เพลง เพลงที่สร้างชื่อเสียงอื่น ๆ ได้แก่ ชายสามโบสถ์ สามหัวใจ แม่ศรีเรือน บัวลืมสระ ตารางดวงใจ รักพี่นะ สวยไม่สร่าง ไก่ฟ้า มนต์รักจากใจ และโอ้ชนกชนนี เป็นนักร้องร่วมสมัยกับปรีชา บุญยเกียรติ พยงค์ มุกดา ชลอ ไตรตรองศร นคร มงคลายน บุญช่วย หิรัญสุนทร คำรณ สัมปุณณานนท์ สมยศ ทัศนพันธ์ สมจิต ตัดจินดา เฉลา ประสพศาสตร์ วงจันทร์ ไพโรจน์ อัมพร ประทีปเสน  ได้รับฉายา "นักร้องเสียงระฆังแก้ว" ตั้งโดยรวงทอง ทองลั่นธม (ศิลปินแห่งชาติ) เคยร่วมขบวนคณะศิลปินไทยเดินทางไปแสดงที่ประเทศจีนในปี พ.ศ. ๒๕๐๐ เมื่อกลับมาถูกจับเพราะเป็นการเดินทางออกนอกประเทศที่ผิดกฎหมาย เนื่องจากจีนกับไทยยังไม่มีสัมพันธ์ทางการทูตต่อกัน เคยเป็นนักพากย์ภาพยนตร์ เคยแสดงภาพยนตร์ เป็นนักจัดรายการวิทยุ เคยเล่นละครวิทยุกับคณะกันตนาของประดิษฐ์ กัลย์จาฤก ร้องเพลงตามบาร์ ไนท์คลับและห้องอาหาร จนกระทั่งถึงวาระสุดท้ายของชีวิต

ชาญ เย็นแขได้ชื่อว่าเป็นนักร้องลูกทุ่ง แต่ก็เป็นลูกทุ่งกึ่งลูกกรุงคล้าย ๆ กับวงจันทร์ ไพโรจน์ เพราะเพลงที่ร้องแต่งโดยครูเพลงลูกกรุง เช่น สมาน กาญจนะผลิน สง่า อารัมภีร ไสล ไกรเลิศก็มี แต่งโดยครูเพลงลูกทุ่ง เช่น ไพบูลย์ บุตรขัน ก็มี

สำหรับเพลงไทยสากลที่ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงไทยเดิมที่ชาญ เย็นแข ขับร้องอัดแผ่นเสียงมีมากพอสมควร เท่าที่รวบรวมและพอหาฟังได้ในอินเตอร์เน็ตในเวลานี้ ได้แก่

๑. เพลงกล้วยไม้ของฉัน คำร้อง ส.เกษศิริ ทำนอง ไสล ไกรเลิศ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงเขมรพายเรือ ๒ ชั้น เพลงนี้เมื่อสุเทพ วงศ์กำแหงขับร้องเปลี่ยนชื่อเป็น “เอื้องดิน” โดยเปลี่ยนเนื้อร้องบางส่วนด้วย ภายหลังเมื่อมีการนำมาร้องใหม่ใช้ชื่อเอื้องดินตลอด

ชาญ เย็นแข ขับร้อง http://www.4shared.com/audio/EXooLzGu/03_.htm

“หอมเอยเจ้าดอกกล้วยไม้ เอื้องดอย กลิ่นเจ้าลอยตามลม น้ำค้างพร่างพรมดอกพลิ้วลมแลสร้าง สดฉวีสีเจ้างามไม่สร่าง เจ้าซ่อนอยู่กลาง ห่างถึงดงแดนไกล

เขาชมว่าเจ้างามนัก กลิ่นหอม กว่าพยอมใดใด ถ้าแม้ว่าใครเด็ดแล้วไปชมเล่น ดอกจะหรูถึงจะดูงามเด่น แต่เจ้าก็เป็นดอกไม้ตามริมดอย

ผี้งรู้จักเคล้าแดดเผายืนต้นโอ้คนจะสอย เจ้ามาลืมดอยฉันพลอยอาวรณ์ กลีบสวยเรียงซ้อน จะช้ำไปก่อน มวลภมรจะรู้

ถึงบานอยู่ในกระเช้า เด่นสี แต่ยังมีคนจอง ชะแง้แลมองต่างหวังปองชมอยู่ สิ้นหน้าฝนคล้ายดังคนคอยคู่ ไม่น่าชื่นชูดอกนั้นดูร่วงโรย”

(๒) เพลงกลิ่นเนื้อนาง คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงดาวทอง (โศกพม่า)

ชาญ เย็นแข ขับร้อง http://www.janicha.net/forum/index.php?PHPSESSID=d0ee50fcb2b2ead0501d6a5da8f83722&topic=197.0

“ค่ำคืนฝืนใจเหลือข่ม พี่ต้องตรมระทมอุรา นอนเพ้อหาแก้วตาวุ่นวาย สุดข่มใจหลับใหลไม่ลง พะวงไม่คลาย โอ้กลิ่นกายเนื้อนวลนิ่มนางยังฝังใจ

กลิ่นนวลเนื้อนางยังกรุ่น หมอนที่หนุนครั้งนอนแนบพี่ ตรึงฤดีพี่หอมไม่คลาย โอ้บัดนี้นวลน้องจากพี่ไปแห่งใด จากพี่ไปทิ้งเพียงกลิ่นกายให้หมองอุรา

พี่ครวญละเมอเพ้อพร่ำ ใครเล่าช้ำระกำเหมือนพี่ ตรมฤดีไม่มีสร่างซา เฝ้ากอดหมอนนวลน้องแนบนอนอ่อนระอา สุดข่มตาร้าวรอนอุราผวาครวญ”

(๓) เพลงกินรีเล่นน้ำ คำร้อง - ทำนอง ไสล  ไกรเลิศ เพลงนี้เมื่อธานินทร์ อินทรเทพ ขับร้องมีการดัดแปลงเนื้อร้องบางส่วนเพื่อให้เหมาะสมยิ่งขึ้น

ชาญ เย็นแข ขับร้อง http://www.4shared.com/audio/MEwr2Huy/-_-____.htm

“แม่เอยงามจริง งามเหนือสิ่งเปรียบเปรย เกินหาคำใดเอ่ย มาเฉลยคำอ้าง แม่อรชรงามเหมือนกินนรเยือนร่าง ยลพักตร์แม่แลค้าง ชายพบต่างตะลึง ถันแลระรัว เหมือนบัวบานอยู่ในบึง งามเหมือนหนึ่งเทวี แม่ลอยฟ้ามาเป็นขวัญตาบุญพี่ เจ้างามอย่างนี้ เหมือนเทวีแปลงกาย
นุ่งลมชมจันทร์ มองแล้วหวั่นอุรา งามเย้ยจันทร์เยือนหล้า ใครอิจฉานางได้ แม่ลอยเมฆี มาหลงวารีเวียนว่าย ตานั้นหวาดชะม้าย ยามโผว่ายแหวกไป สวยเอยมองเพลิน สวยเกินกุหลาบใดใด ใจฉันใฝ่นิยม ทั่วกายเนื้อนางมีฟ้าพรางกายห่ม หากบุญไม่สม ฉันคงตรมใจเอย”

๔. เพลงเทวีที่พี่หวัง คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงสร้อยสนตัด (บางส่วน) ห่วงอาลัย (บางส่วน) และเขมรไทรโยค (บางส่วน) มีเนื้อหาคล้ายเพลงกินรีเล่นน้ำ

ชาญ เย็นแข ขับร้อง http://www.4shared.com/audio/jDSfX9yz/_-__.htm

“แม่เอยงามจริงงามพริ้งเพริศเฉิดฉัน แลวิไลลาวัณย์ จนสุดสรรคำอ้าง เนตรเธอวาวเหนือดวงดาวกระจ่าง นวลแก้มนางงามกว่าสีงาปั้น ปทุมมาลย์เต่งตูม ด้อยกว่าอกอูมของนางคู่นั้น พิศพักตร์งามผ่องพรรณ กว่าจันทร์ที่แจ่มเวหา

หรือนางสร้างบุญไว้แต่ปางไหน ถึงสวยล้ำหญิงใด ทั้งในแดนดินจบแดนฟ้า นับตั้งแต่ได้สบภาพ ต้องวาบหวามในอุรา อยากจะไขว่คว้าน้องมาแนบทรวง ไว้จนชีพวาย ไม่คลาย มีมีวันเบื่อหน่าย ห่างจากนวลน้องเลย”

๕. เพลงไทรโยค คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงเขมรไทรโยค ชาญ เย็นแข ร้องคู่พูลศรี เจริญพงศ์ เพลงนี้เมื่อชรินทร์ นันทนาครร้องคู่เพ็ญศรี พุ่มชูศรี ใช้ชื่อว่าอุทยานรักไทรโยค เมื่อธานินทร์ อินทรเทพร้องคู่รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส ใช้ชื่อว่าอุทยานรักแห่งไทรโยค และเมื่อจินตนา สุขสถิตย์ร้อง ใช้ชื่อว่าไทรโยคแปลง

http://www.4shared.com/audio/cvDRg848/05-___.htm http://www.youtube.com/watch?v=RFV70xIiyYE

(ญ) งามไทรโยคงาม ธรรมชาติสร้าง สดสล้างสะพรั่งตา
(ช) แอบอุ่นเนื้อนงพงาพาสุขสันต์ เหมือนอุทยานในชั้นฟ้า
(ญ) ชมหมู่พฤกษา พาเหนี่ยวน้าวใจ
(ช) ร้อยพันกลิ่นประทินป่า พาซาบซ่าน หรือเปรียบปานแก้มเจ้าได้
(ญ) แน่ะบัวบังใบ แลไสลสลับเหลื่อมล้ำ
(ช) เหมือนเตือนใจพี่จำ แต่บัวสองงามตูมเต่งตั้ง สล้างตา เย้ยมวลปทุมมา หลบตาอิจฉาเจ้าสิ้น
(ญ) สายไทรโยคพริ้วพระพายชายโบก พาไทรไหวโยกโบกไหว
(ช) ดังโฉมยุพาพาใจไหวโยกโบกเอน พร่ำเพ้อละเมอเห็นแต่น้องนงพงา เห็นมัจฉาแหวกว่ายเวียนวน คิดใคร่ยลน้องเป็นมัจฉา ว่ายแหวกธารา
(ญ) น้องอายหมู่ปลา
(ช) น้องเป็นมัจฉา พี่จะขอเป็นธารา แนบเนื้อเจ้าปลาเรื่อยไป ให้เจ้าแหวกว่ายรื่นใจเริงสราญ

๖. เพลงบัวลืมสระ คำร้อง-ทำนอง บุญสม อยุธยา (พร ภิรมย์) ดัดแปลงทำนองเพลงสุดสงวน ๒ ชั้นชาญ เย็นแข ขับร้อง เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๗ http://www.4shared.com/audio/462s5dw5/0025-_-_.htm   หรือ http://www.youtube.com/watch?v=28tkAugx5FU

“หอมเอยดอกบัวยั่วอารมณ์ พลิ้วตามสายลมชื่นชมยามเจ้าขึ้นเคล้าลมเล่น พลิ้วก้านใบไสวดอกพราวแลขาวเด่น โน้มเอนชูช่อเบิกบาน พระพายอวลกลิ่นเกสรสุคนธ์ ล้อลมเวียนวน กลีบอุบลตระการ กลิ่นเจ้าเร้ารื่นชื่นบาน สายลมพลิ้วจูบเจ้า คล้ายจะเอาเจ้าขึ้นวิมาน เป่ามนต์ดลใจให้ร้าวราน ทะยานลืมสระจะละก้านใบ หมายไปเริงรื่นกับลม
ภมรร่อนมาเมื่อคราหอม หมายชมดมดอม ผึ้งหมายจะตอมยั่วย้อมอารมณ์ เสียงหวี่หวู่ดังรู้เล่ห์กล มนต์รักข่ม หวังชมเพียงกลิ่นอุบล ภมรครวญคร่ำคงช้ำชอกใจ ร้องครวญหวนไห้บัวไม่ปล่อยตน ต้องมนต์ไหวก้านกับลม แสนสุดตรมใจผึ้ง  ต้องช้ำวิโยคโศกตรึงใจตรม ถูกลมรังแกเจ้าแพ้ลม ระทมดวงจิตเป็นพิษเจ็บกาย เสียดายเพียงช่อดอกบัว”

๗. เพลงรักพี่นะ คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงทยอยญวน ๒ ชั้น http://www.4shared.com/audio/1peisktE/_-__.htm

“พี่คอยใฝ่ฝัน เพ้อครวญรำพันหัวใจมั่นรำพึง เฝ้าคิดถึงคะนึงฝันไป ฝันได้ฝันดี ฝันว่าโฉมศรีตอบคำ

อกพี่คอยแต่เพ้อ หลงครวญละเมอ หลงใจเหม่อดื่มด่ำ เจ้าตอบคำรักพี่ดังหวัง เพ้อจังเพ้อจริง เพ้อว่ายอดหญิงให้เชย

แต่ไยหนอเจ้านิ่งงัน หรือเจ้าตื้นตันไฉนเลย มิเอื้อนมิเอ่ย พี่คอยชิดเชยให้ชื่นใจ บอกว่ารักนิดเดียวเป็นไร ใจพี่หวังปรนเปรอ รักพี่นะเธอ พี่คอยพร่ำเพ้อถึงทุกนาที

อกพี่คอยแต่รัก เหมือนเทพชวนชัก รักสลักทรวงพี่ ให้พี่นี้หลงรักแต่เจ้า รักเอารักเอา เหลือที่แบ่งเบาเจ้าเอย” 

๘. เพลงศรดอกสุดท้าย คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงลาวกระตุกกี่ ๒ ชั้น http://www.4shared.com/audio/ggbLCz6q/_-__.htm

“อันศรพระกามนั่นหนา เขาว่ากันไว้ว่า แผลงมาแม้นต้องใคร ชื่นนักมีรักฝังตรึงทรวงใน ภิรมย์ชมชื่นดวงใจ มองไหนล้วนสุขอุรา ได้แต่ยิ้มเพราะอิ่มใจ สิ่งใดไม่มีหวานซึ้งไปกว่า เปรียบกันหนาน้ำผึ้งรวง สร้างแต่ล้วนวิมาน ฉ่ำชื่นบาน ความหวานซึ้งทรวง มีแต่รักรักหนักหน่วง น้ำผึ้งรวงยังหวานน้อยกว่า เห็นแต่ภาพขวัญตา เสน่หาแนบใจ

แต่ฉันต้องโศกอุรา ศรพระกามเทวา แผลงมาแล้วปักใจ อกเอยต้องตรมระทมทรวงใน เพราะเป็นศรดอกสุดท้าย ปักใจฉันให้ระทม อกเป็นหนองหมองหม่นไหม้ ปวดร้าวดวงใจเหลือที่จะข่ม เฝ้าตรอมตรมทุกชั่วยาม ด้วยเป็นศรแสนร้าย อันสุดท้ายในศรพระกาม คนพลาดรักมักเข็ดขาม ต่างเรียกนามมันด้วยน้ำตา เขาให้ชื่อกันหนาว่าความเศร้าเอย”

๙. เพลงสวยไม่สร่าง สง่า อารัมภีร แต่ง ดัดแปลงทำนองเพลงลาวเจริญศรี ๒ ชั้น

ชาญ เย็นแข http://www.4shared.com/audio/RG0_JXqx/02__MP3.htm  หรือ http://www.youtube.com/watch?v=H7LmPDVDoao

“อายุมากแล้ว ยังสวยไม่สร่าง พิศแก้มปากคาง หานางใดไป่เหมือน พักตร์ผ่องจิ้มลิ้ม  แย้มยิ้มดุจดวงเดือน แม่เสมือนกระดังงาลนไฟ

งามเอวองค์ พาให้หลงใหล (ฮัม) ช่างงามวิไล ไม่แต่งเสริมเหมือนใคร สาวรุ่นที่ไหนจะปาน

แม่คุณเอ๋ย ข้อยบ่เคยพบผ่าน บัวทอง สะคราญ พุ่งตระหง่าน ไม่คล้อยเลย กายแม่กลิ่นหอม ใครได้ชมเชย เป็นโชคยิ่งวอทองเกย โอ้อกเอ๋ยบุญเราไม่มีพอ”

๑๐. เพลงออเซาะรัก คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงกระแตเล็ก

ชาญ เย็นแข - ร้องคู่ เพ็ญแข กัลย์จาฤก http://www.4shared.com/audio/0NuDon0o/11_.htm

(ช) พิศวาสชื่นชม รักรื่นรมย์สู่สม วันคืนผ่านดื่มรักหวานภิรมย์

(ญ) เกรงรักหวานซ่านใจหน่อยจะไม่ยั่งยืน กลับคืนกลับขม

(ช) ทูลใจพี่มิควรน้องอย่าด่วนปรารมภ์ระทมเปล่าเปล่า

(ญ) อย่าพี่

(ช) พี่กอดเพียงเบาเบา เมินไปไยเล่า อยู่กันสองเราอายใคร

(ญ) อย่าปากหวานให้ชิม น้องเกรงจะอิ่มใจตาย

(ช) ไหนไหนเอียงแก้มให้ชื่นฉ่ำ

(ญ) อย่าอย่าทำให้ต้องมัวหมอง

(ช) นิดนิดเดียวน้องไม่เคยป้อง

(ญ) แต่เพียงยอมให้กอดเคียงประคอง ยังแสนอายพระจันทร์นวลผ่อง โสมท่านมองดูเรา

(ช) จะมัวอายเหนียมไยกับจันทร์

(ญ) เดี๋ยวท่านไปบอกหมู่ดาว

(ช) ท่านคงเห็นอกสองเรา

(ญ) นั่นไงเห็นไหม ดวงดาว สุกสกาววับแวววาวพราวนภา กระพริบนัยน์ตายั่วเย้า แน่ะยิ้มยิ้ม ยังขืนซนให้ดาวกระหยิ่ม

(ช) ท่านกระหยิ่มเป็นใจ

๑๑ เพลงจำปาทองเทศ คำร้อง สุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ ทำนอง สมาน กาญจนะผลิน ดัดแปลงทำนองเพลงจำปาทองเทศ ๒ ชั้น ชาญ เย็นแข http://www.4shared.com/audio/D5a1DeRc/07_.html

สำหรับเพลงไก่ฟ้า คำร้อง-ทำนอง ไสล ไกรเลิศ ดัดแปลงทำนองเพลงลาวจ้อย ๒ ชั้น ชาญ เย็นแข เคยร้องบันทึกแผ่นมาก่อนแต่หาลิงค์ฟังจากอินเตอร์เน็ตไม่ได้ มีแต่ที่แกรนด์เอ็กซ์ และต้อมเรนโบว์ขับร้อง และเพลงเขมรปี่แก้ว ยังไม่มีข้อมูลผู้แต่ง ดัดแปลงทำนองเพลงเขมรปี่แก้ว ๒ ชั้น ชาญ เย็นแข ขับร้อง ยังหาลิงค์ฟังไม่ได้

วิพล นาคพันธ์

๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๔

อ่านบันทึกข่าวสารของวิพล นาคพันธ์ ได้ที่ http://gotoknow.org/blog/wiphon/toc

หมายเลขบันทึก: 427805เขียนเมื่อ 22 กุมภาพันธ์ 2011 18:41 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 ธันวาคม 2012 13:37 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (4)

ขอบคุณ pa daeng สำหรับคำชมและกำลังใจ

วิพล

ผมได้อ่านบทความของท่าน และได้ไปพบเพลง ไก่ฟ้า ต้นฉบับแผ่นครั่ง ของคุณ คน ฝั่งธนจึงได้นำลิ้งค์เพลงไก่ฟ้ามาให้ฟังกัน https://www.youtube.com/watch?v=n9pOVfSDeVMขอขอบคุณทั้ง 2 ท่าน

ผมได้อ่านบทความของท่าน และได้ไปพบเพลง ไก่ฟ้า ต้นฉบับแผ่นครั่ง ของคุณ คน ฝั่งธนจึงได้นำลิ้งค์เพลงไก่ฟ้ามาให้ฟังกัน https://www.youtube.com/watch?v=n9pOVfSDeVMขอขอบคุณทั้ง 2 ท่าน

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท