เผยแพร่ผลงานวิชาการ "การพัฒนาบุคลากรในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน"

ชื่อเรื่อง       การพัฒนาบุคลากรในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน

                 โรงเรียนน้ำใสวรวิทย์  อำเภอพนมไพร  จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้ศึกษา       นางศศิธร  พิมพา

ปีที่พิมพ์      2553

บทคัดย่อ

                   การพัฒนาครูให้มีความรู้ความสามารถในการจัดการเรียนการสอนให้บรรลุเป้าประสงค์ของการเรียนรู้ของผู้เรียนและเป็นไปตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ  พ.ศ.  2542  และ(ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม)  พ.ศ.  2545  มาตรา  22  ที่บัญญัติไว้ว่า  “การจัดการศึกษาต้องยึดหลักว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้  และถือว่าผู้เรียนสำคัญที่สุด”  และในการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นกระบวนการที่จะส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถพัฒนาตนเองตามธรรมชาติและสนองตอบต่อการค้นพบองค์ความรู้ด้วยตนเองได้  การศึกษาครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อพัฒนาครูโรงเรียนน้ำใสวรวิทย์  อำเภอพนมไพร  จังหวัดร้อยเอ็ด  ให้มีความรู้ ความเข้าใจ  และสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานได้ตามกรอบการศึกษา  5  ขั้นตอน 

คือ  1)  การคิดและการเลือกหัวเรื่อง  2)  การวางแผน  3)  การดำเนินงาน  4)  การเขียนรายงาน  และ  5)  การนำเสนอผลงาน  โดยใช้หลักการวิจัยปฏิบัติการ  (Action  Research)  ดำเนินการพัฒนาเป็น  2  วงรอบ  ซึ่งแต่ละวงรอบประกอบด้วย  การวางแผน  การปฏิบัติ  การสังเกต  และการสะท้อนผล  กลยุทธ์ที่ใช้ในการพัฒนา  ได้แก่  การประชุมเชิงปฏิบัติการ  การนิเทศภายใน  และการนิเทศแบบเพื่อนช่วยเพื่อน  กลุ่มผู้ร่วมศึกษามี  จำนวน  4  คน  ประกอบด้วย  ผู้ศึกษา  ครูผู้สอนชั้นมัธยมศึกษาปีที่  4-6  กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเพิ่มเติม  จำนวน  48  คน  ได้แก่  วิทยากร  จำนวน  1  คน  ครูวิชาการ  และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่  4-6  จำนวน  45  คน  จากห้องเรียนละ  15  คน  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล  ได้แก่  แบบทดสอบ  แบบประเมิน  แบบสัมภาษณ์  แบบสังเกต  แบบบันทึก  และแบบนิเทศการตรวจสอบข้อมูลยึดหลักการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า  และนำเสนอผลการศึกษาโดยวิธีพรรณนา

        ผลการศึกษาพบว่า  การพัฒนาบุคลากรในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานในวงรอบที่  1  โดยใช้กลยุทธ์การประชุมเชิงปฏิบัติการ  และการนิเทศภายใน  ทำให้ครูส่วนใหญ่มีความรู้  ความเข้าใจ  และสามารถดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานได้ครบ  5  ขั้นตอน  แต่ยังมีบุคลากรบางส่วนยังขาดทักษะและความชำนาญในการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้แบบโครงงาน  และยังนำแผนการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานไปใช้ในการสอนจริงได้ไม่ดีเท่าที่ควรต้องดำเนินการพัฒนาในวงรอบที่  2  โดยใช้กลยุทธ์การนิเทศแบบเพื่อนช่วยเพื่อน เพื่อช่วยกันให้คำปรึกษาแนะนำช่วยเหลือ  ครูผู้ร่วมศึกษาที่ยังขาดทักษะและความชำนาญในการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้แบบโครงงาน  ทำให้ครูผู้ร่วมศึกษาทุกคนมีความรู้  ความเข้าใจ  มีทักษะและความชำนาญมากขึ้น  และสามารถดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ทั้ง  5  ขั้นตอน  ได้ดีขึ้น  ทำให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจในขั้นตอนการจัดทำโครงงาน  1)  การคิดและเลือกหัวข้อของโครงงาน  มีการใช้คำถามที่กระตุ้นการคิดเชิงแก้ปัญหาและมีการช่วยพิจารณาในการเลือกหัวข้อได้เหมาะสม  2)  การวางแผนในการจัดทำโครงงาน  ส่งเสริมให้ผู้เรียนรู้จักการวางแผนในการทำงานและสามารถจัดทำเค้าโครงโครงงานได้  3)  การดำเนินงานจัดทำโครงงานผู้เรียนสามารถลงมือดำเนินงานตามแผนที่วางไว้ได้  มีการสังเกต  เก็บบันทึกข้อมูล  วิเคราะห์สังเคราะห์  แปรผลและสรุปผลได้  4)  การเขียนรายงาน  ผู้เรียนสามารถจัดทำรายงานได้ตามรูปแบบของการจัดทำรายงานโดยครูเป็นผู้แนะนำวิธีการและให้ศึกษาตัวอย่างโครงงาน 5)  การนำเสนอผลงาน  ผู้เรียนสามารถนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียนได้  ทุกคนกล้าแสดงออกและมีความสุขกับการเรียน

       โดยสรุป  การพัฒนาบุคลากรในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน  โรงเรียนน้ำใสวรวิทย์  อำเภอพนมไพร  จังหวัดร้อยเอ็ด  โดยใช้กลยุทธ์การประชุมเชิงปฏิบัติการการนิเทศภายใน  และการนิเทศแบบเพื่อนช่วยเพื่อน ส่งผลให้บุคลากรมีความรู้ ความเข้าใจและสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน  ซึ่งสอดคล้องตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพ.ศ.  2544  และเพื่อให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานของโรงเรียนเป็นไปอย่างต่อเนื่องโรงเรียนควรให้การสนับสนุนและส่งเสริมให้ครูได้มีโอกาสศึกษาหาความรู้และนำ ความรู้มาใช้ในการพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นต่อไป