ไต้นำมันวันออกพรรษา

วันอาสาฬหบูชาเป็นวันสำคัญของพุทธศาสนาอีกวันหนึ่ง แต่ละวัดก็จะมีกิจกรรมที่แตกต่างกันออกไป เช่น ประเพณีไหลเรือไฟ จังหวัดนครพนม ประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง จังหวัดสกลนคร ประเพณีโยนบัว จังหวัดสมุทรปราการ และประเพณีตักบาตรเทโว เป็นต้น ประเพณีที่จะบรรยายให้อ่านในครั้งนี้ ขอนำท่านรู้จักกับประเพณีที่น่าสนใจของชาวบ้านลำเหย ตำบลลำเหย อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม ซึ่งเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ลาวครั่ง คือ ประเพณีไต้น้ำมัน เป็นการบูชาพระพุทธเจ้าด้วยการใต้น้ำมัน ในช่วงเทศกาลออกพรรษา ตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๑๑ และแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๒  วิธีการไต้นำมัน มีดังนี้ คณะกรรมการวัดและพระสงฆ์จะจัดสถานที่สำหรับไต้น้ำมัน ซึ่งจะเป็นการนำกระดานหน้ากว้างประมาณ ๑๕-๒๐ เซนติเมตร ยาวประมาณ ๑ เมตรเศษ วางบนเสาสองเสา ตรึงด้านบนด้วยตะปู จากนั้นจะนำกระป่องนมที่เปิดฝาล้างทำความสะอาดวางไว้ประมาณ ๕ กระป๋อง ภายในกระป๋องจะใส่น้ำมันมะพร้าว ปัจจุบันใช้นำมันดีเซลแทน เพราะว่าหาได้ง่าย ทำทั้งหมด ๓ ชุด สถานที่ตั้งไต้น้ำมันจะอยู่รอบ ๆ พระอุโบสถ กับอีกสิ่งหนึ่งที่ต้องเตรียม ก็คือ ภาชนะ หรือถ้วยที่ใส่น้ำมัน และเส้นฝ้าย พร้อมไม้จิ้ม ๑ อัน เมื่อได้เวลาพลบค่ำพระสงฆ์ก็จะผู้เริ่มพิธีด้วยการสวดมนต์ และจุดไฟในกระป๋องทุกกระป๋อง เมื่อบรรดาชาวบ้านมาที่วัด ก็จะเปลี่ยนถ้วยน้ำมัน ที่ทางคณะกรรมการฯ เตรียมไว้บริการประชาชน โดยไม่มีการกำหนดราคาแล้วแต่ความศรัทธาของพุทธศาสนิกชน เมื่อได้ถ้วยน้ำมันพร้อมกับดอกไม้ธูปเทียนก็จะไปบูชาพระพุทธรูปหน้าอุโบสถ เสร็จเรียบร้อยก็จะไปยังสถานที่ไต้น้ำมัน ใช้ไม่เขี่ยเส้นฝ้ายที่เปียกน้ำมันใส่ลงไปในกระป๋อง ไฟก็จะลุกโชติช่วงขึ้น ต้องใส่ให้ครบทุกกระป๋อง ประเพณีการไต้น้ำมันจะทำกัน ๒ คืนเท่านั้น

(สลั่น กองกันยา. สัมภาษณ์ : ๒๕๕๓)

[บอย]

วัดสระสีเหลี่ยมก็มีเหมือนกันคับ