พญานาค เป็นความเชื่อในภูมิภาคเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเรียกชื่อต่าง ๆ กัน แต่มีลักษณะร่วมกัน คือ เป็นงูขนาดใหญ่มีหงอน เป็นสัญลักษณ์แห่งความยิ่งใหญ่ ความอุดมสมบูรณ์ ความมีวาสนา อีกทั้งยังเป็นสัญลักษณ์ของบันไดสู่จักรวาลอีกด้วย
ต้นกำเนิดความเชื่อเรื่องพญานาคน่าจะมาจากอินเดีย ด้วยมีปกรณัมหลายเรื่องเล่าถึงพญานาค โดยเฉพาะในมหากาพย์มหาภารตะ นาคถือเป็นปรปักษ์ของครุฑ ส่วนในตำนานพุทธประวัติ ก็เล่าถึงพญานาคไว้หลายครั้งด้วยกัน
ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังมีตำนานเรื่องพญานาคอย่างแพร่หลาย ชาวบ้านในภูมิภาคนี้มักเชื่อกันว่าพญานาคอาศัยอยู่ในแม่น้ำโขง หรือเมืองบาดาล และเชื่อกันว่าเคยมีคนเคยพบรอยพญานาคขึ้นมาในวันออกพรรษาโดยจะมีลักษณะคล้ายรอยของงูขนาดใหญ่
นับเป็นเวลานานมาแล้ว.. ที่มนุษย์มีความเคลือบแคลง-สงสัย..เกี่ยวกับตำนานเรื่องพญานาค
รอยพญานาคที่ปรากฏในวันออกพรรษาที่จ.หนองคาย
หลายคนพยายามแสวงหาคำตอบว่าพญานาคที่แท้จริง คืออะไร มีตัวตนหรือไม่ แม้จะมีรูปที่วาดโดยศิลปิน ซึ่งส่วนใหญ่รูปที่ออกมาจะมีลักษณะคล้ายกันคือ งูใหญ่มีงอน
พญานาคตามจิตนาการ
ภาพจากอินเตอร์เน็ต
มีคนจำนวนไม่น้อยพยายามแสดงให้เห็นว่าพญานาคนั้นมีจริงๆ ดังรูปที่ปรากฎ
ภาพถ่ายที่ชินตาสำหรับคนไทย ที่มีการเล่าขานกันว่า ทหารอเมริกันจับพญานาคได้ แล้วถ่ายรูปเป็นที่ระลึก
ในขณะเดียวกันก็มีความเชื่อเรื่อง สัตว์ทะเลที่มีชื่อว่า "มังกรทะเลลึก" (Dragons of The Deep)
มีนิยายเก่าแก่..ที่บรรยายถึงมังกรทะเลกล่าวไว้ว่า
"มังกรทะเล..มีลำตัวยาวคล้ายงู..หัวเหมือนม้า .มีขนคอสีแดงดุจเปลวเพลิง"
ชาวประมง..เคยพบสัตว์ประหลาดชนิดนี้ .. ขณะที่แล่นเรือหาปลาอยู่ในทะเล
ปัญหาของปลาลึกลับ..ดังกล่าวนี้ นักวิทยาศาสตร์..ได้ทำการค้นคว้าหาความจริง
ในที่สุด..ก็พบความจริงว่า "มังกรทะเลลึก" ที่กล่าวถึงนั้น ที่แท้แล้ว..ก็คือ . ปลาประหลาดชนิดหนึ่ง.ที่เรียกว่า ..ปลาใบพาย .หรือ..ปลาริบบิ้น..นั่นเอง บางทีก็เรียกว่า ..ปลาออร์ (OAR FISH)
ปลาชนิดนี้..มีขากรรไกรยาว.. หน้าผากโหนกคล้ายม้า .ตาโต คลีบบนหลัง..ยื่นออกมายาวเลยหัว ..
มีคลีบพิเศษ..ยื่นออกมาทั้งสองข้างของส่วนหัว..คล้ายใบพาย และมีลำตัวแบน .
ปลาประหลาดชนิดนี้..หาดูได้ยากที่สุดในโลก
เพราะมันอยู่ในความลึกของท้องทะเล..ถึง 3,000 ฟุต และเคยพบตัวใหญ่ที่สุด..มีความยาวถึง 200 ฟุต
ไม่ว่าจะมีผู้พยายามออกมาอธิบายอย่างไรก็ตาม คนไทยส่วนใหญ่ยังคงมีความเชื่อเรื่งพญานาคอยู่เช่นเดิม และเป็นที่คาดว่าออกพรรษาในปีนี้จะมีนักท่องเที่ยวเป็นจำนวนมากหลั่งไหลไปดูปั้งไฟพญานาอย่างล้นหลามที่ จ.หนองคายเหมือนทุกปีที่ผ่านมา