การดูแลสุขภาพตนเองและการพัฒนาสุขภาพชุมชน
จากสภาพการณ์ในปัจจุบัน เราจะเห็นว่ามีการตื่นตัวทางด้านการดูแลสุขภาพตนเองที่เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นเกิดขึ้น อย่างมากไม่ว่าจะเป็นการแพทย์ทางเลือก การใช้สมุนไพร ชีวจิต การนวดเพื่อการบำบัด ต่างๆเล่านี้เป็นต้น ได้กลายเป็นกระแสที่สะท้อนปรากฏการณ์ถึงความต้องการแสวงหาทางเลือกในการดูแลสุขภาพของประชาชนสังคมไทย ทั้งๆที่ปัจจุบันท่ามกลางความเจริญก้าวหน้าทางการแพทย์ชีวเวชศาสตร์ (Biomedicine) ซึ่งมีวิวัฒนาการในประเทศมาไม่ต่ำร้อยปี มีการแพทย์ที่ทันสมัยเจริญก้าวหน้า มีแพทย์ที่เชี่ยวชาญ มีเครื่องมืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ทันสมัย
จากกระแสความตื่นตัวและการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวมีปัจจัยสาเหตุหลายประการ ที่ทำให้เกิดการหวนกลับสู่ “ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ” เมื่อวิเคราะห์พบว่าปัจจัยส่วนหนึ่งนั้นมาจากอิทธิพลของกระแสโลกที่ผู้คนเริ่มตระหนักถึงข้อจำกัดของการแพทย์ชีวเวชศาสตร์ (Biomedicine) ซึ่งทำให้วิถีการดูแลตามแนวธรรมชาติและการแพทย์ตะวันออกได้รับความสนใจมากยิ่งขึ้น อีกส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากองค์กรต่างๆ ที่มีส่วนในการฟื้นฟูภูมิปัญญาการแพทย์ดั้งเดิมของไทย และการหันมาเน้นย้ำในการส่งเสริม ป้องกันสุขภาพมากกว่าการแก้ไขที่เป็นในลักษณะ "การบำบัดรักษา"...
จากการลงพื้นที่ภายใต้โครงการไตรภาคีฯ ที่จังหวัดพัทลุงในช่วง Phase แรกของการศึกษานี้ทำให้ดิฉันได้มองเห็นความตื่นตัวของคนในท้องถิ่นในเรื่องการดูแลสุขภาพ โดยเฉพาะในกลุ่ม อสม. ที่เป็นแกนกำลังสำคัญในการช่วยผลักดันให้การพัฒนาสุขภาพสามารถเดินเรื่องไปได้เองโดยคนในท้องถิ่น มากกว่าบุคลากรของรัฐเข้าไปผลักดันอยู่ฝ่ายเดียว
