การเดินทางอันเป็นความปรารถนาครั้งสุดท้ายของก๊ง
เมษายน 2552 ประเทศแคนาดา
ฉันได้รับโทรศัพท์จากหม่าม๊าบอกว่าก๊งเพิ่งจากเราไปนะ แม้จะเป็นสิ่งที่พวกเราพอจะคาดเดาได้ว่าจะเกิดขึ้นในวันหนึ่ง แต่ฉันก็ยังอดใจหายไม่ได้อยู่ดี ภาพความทรงจำใน 2 สัปดาห์ที่ผ่านมาก็เริ่มกลับเข้ามาในความทรงจำ
ก๊งเริ่มป่วยด้วยโรคตับในช่วงปีที่ผ่านมา โดยมีกู๋พงษ์ (นายแพทย์จิรพงษ์ ปวิตรปก) และลูกๆทุกคนคอยดูแลอย่างใกล้ชิด แม้การดูแลในช่วงแรกๆจะเป็นการนอนที่โรงพยาบาลเพื่อการตรวจวินิจฉัยและการรักษา แต่ช่วงหลังๆก๊งได้รับการดูแลที่บ้านมากขึ้นเนื่องจากสะดวกสบายกว่าและเสี่ยงต่อการติดเชื้อแทรกซ้อนน้อยกว่า กู๋พงษ์ผู้ซึ่งอยู่บ้านติดกับก๊งรับหน้าที่เป็นหมอประจำตัวที่ดูแลก๊งอย่างดีตลอดมา
ช่วงเดือนเมษายน 2552 ฉันตั้งใจไปเรียนรู้ดูงานการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่เมืองบาร์เซโลน่า ประเทศสเปน ประมาณ 2 สัปดาห์ ให้บังเอิญช่วงที่ฉันเลือกไปตรงกับวันหยุดยาวอีสเตอร์ในประเทศสเปน ทำให้ในที่สุดแล้วโครงการดูงานนี้ต้องถูกยกเลิกไป ช่วงเวลาเดียวกันนั้นอาการของก๊งดูเหมือนจะแย่ลง ฉันจึงตัดสินใจกลับเมืองไทย 2 สัปดาห์แทน ซึ่งทำให้ฉันได้เรียนรู้งานการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่สำคัญที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิตแทน
ตอนที่เจอก๊งวันแรกก๊งดูผอมไปมาก มีแผลติดเชื้อที่ขาสองข้างหลายแผล และไม่มีแรงลุกยืนด้วยตัวเอง แต่ก็ยังมีสีหน้าสดใส ก๊งบอกว่าอยากไปเที่ยวพัทยาเพราะเป็นช่วงวันหยุดยาว จะได้อยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตาหลายครอบครัว ฉันไม่คิดว่าก๊งจะเดินทางไหวในตอนแรกที่เจอ แต่ในที่สุดลูกๆหลานๆทุกคนก็ช่วยกันพาก๊งไปเที่ยวพัทยาตามที่ก๊งต้องการ ลูกๆของก๊ง 7 คนจากทั้งหมด 9 คนรวมทั้งหลานๆอีกหลายคนเดินทางไปด้วยกันที่พัทยาในช่วงสงกรานต์นี้ มีหยี่อี๊ซึ่งอยู่ที่สิงคโปร์และโซ๊ยอี๊ที่ติดภารกิจอื่นจึงตามมาเยี่ยมที่บ้านทีหลัง
สิ่งที่ท้าทายของการเดินทางครั้งนี้ก็คือ การพาก๊งขึ้นและลงจากรถที่คุณลุงขับพาก๊งไปพัทยา กู๋อ๊อดต้องช่วงอุ้มก๊งทั้งตอนขึ้นและลง เราต้องจ้างรถกระบะขนของย้ายบ้านเพื่อย้ายอุปกรณ์ทางการแพทย์ทั้งหมด เช่น รถเข็นและอุปกรณ์ทำแผลไปพัทยาด้วย เมื่อลงจากรถก๊งจะนั่งรถเข็นเพื่อขึ้นไปที่พัก ระหว่างขึ้นลงบันไดเล็กๆไปที่ห้องพัก ลูกชายทั้ง 4 คน ทั้งคุณลุง กู๋เอี๋ยว กู๋พงษ์ และกู๋อ๊อด ต้องช่วยกันยกรถเข็นเพื่อให้ข้ามผ่านบันไดไป กิจวัตรประจำวันที่ต้องทำร่วมกันคือการช่วยก๊งอาบน้ำซึ่งกู๋อ๊อดรับหน้าที่นี้มานานแล้ววันละหนึ่งครั้งตอนเช้า ตอนที่ทำแผลเป็นอีกช่วงที่พวกเราทุกคนต้องมาร่วมแรงร่วมใจกัน มีทั้งคนคอยซื้อยา (กิ๋มเต่า) ป้ายยา (บอมกับบูม) ตัดก๊อซ (หม่าม๊า, )พันแผล ยกขา และอื่นๆอีกมากมาย พอตอนเย็นน้าแอ๋ว (พ.ญ. จิรวรรณ ปวิตรปก) จะมาแทงเส้นเลือดให้ก๊งเพื่อให้ยาปฏิชีวนะ พอตกกลางคืนก็จะมีคนมาอยู่เวรนอนเฝ้าก๊งทั้งอี๊เจี๊ยบ หม่าม๊าและกู๋เอี๋ยว เรียกว่าเราเปลี่ยนโรงแรมให้เป็นโรงพยาบาลเต็มรูปแบบกันเลยทีเดียว ระหว่างวันทุกๆคนก็จะผลัดกันเข้ามาช่วยเกาผิวหนังให้ก๊งเนื่องจากก๊งมีอาการคันตามตัวเป็นอาการหลัก ทำให้เกิดการสัมผัสใกล้ชิด พอตอนเช้า หม่าม๊ากับซาอี๊ก็ช่วยกันป้อนข้าวให้ก๊ง
แม้ว่าก๊งจะค่อนข้างอ่อนเพลียจากภาวะที่เป็นและการเดินทางแต่ก๊งก็พยายามเข้าร่วมกิจกรรมทุกอย่างเท่าที่จะทำได้ เรายังได้พาก๊งไปกินอาหารทะเลที่ร้านและไปริมชายทะเล ตอนเช้าๆเด็กๆรุ่นเล็กทั้ง ปั้น แป้ง กาย ก้ามจะส่งเสียงเจี๊ยวจ๊าวช่วยให้ก๊งไม่เหงา แล้วก็วิ่งไปสวัสดีครับ ค่ะ ก๊งทุกเช้า
ฉันคิดว่าครอบครัวของเราได้ทำสิ่งที่ดูเหมือนจะเป็นไปไม่ได้ให้เป็นไปได้และเป็นไปอย่างดี จากวิวห้องพักที่เราอยู่มองออกไปจะเห็นประสาทสัจธรรมตั้งตระหง่านอยู่ เหมือนจะเตือนเราว่าสัจธรรมของชีวิตก็คือการเกิดแก่เจ็บตาย และแม้เราจะไม่สามารถห้ามการเกิดแก่เจ็บตายได้ แต่เราสามารถทำให้เส้นทางการเดินทางไปสู่สิ่งเหล่านั้นเป็นเรื่องที่สวยงามได้ เหมือนประสาทสัจธรรมที่ตั้งอยู่กลางท้องทะเลที่สวยงาม ฉันเดินทางไปพัทยาหลายครั้ง แต่ฉันไม่เคยรู้สึกว่าพัทยาสวยงามอย่างวันนั้นมาก่อน ฉันสัมผัสได้ถึงความรักความเอาใจใส่ของคนในครอบครัวเราที่มีต่อก๊งได้ แล้วความรู้สึกดีๆเหล่านั้นดูเหมือนจะลอยอยู่ใกล้ในอากาศจนรู้สึกได้ ฉันย้อนกลับไปคิดว่าถ้าก๊งนอนอยู่ที่โรงพยาบาลแล้วขอหมอออกมาเที่ยวแบบนี้คงจะเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้เลย
ฉันนึกย้อนไปถึงผู้ป่วยระยะสุดท้ายคนแรกที่เคยดูแลตอนที่เป็นแพทย์ประจำบ้านปีหนึ่ง คุณทิพย์ผู้ป่วยของฉันเคยบอกฉันว่าอยากเห็นทะเลเป็นครั้งแรกและครั้งสุดท้ายก่อนที่จะจากไป แต่เนื่องจากลูกๆไม่สามารถพาผู้ป่วยไปทะเลได้เนื่องจากไม่มีความพร้อมและความช่วยเหลือในการดูแลผู้ป่วยหนักระยะสุดท้าย ฉันจึงทำได้เพียงเอารูปทะเลไปให้ผู้ป่วยดูในช่วงสุดท้าย
การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่บ้านต้องอาศัย 2 ปัจจัยที่สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน อย่างที่หนึ่งได้แก่ ความรักความผูกพันในครอบครัวที่จะนำมาซึ่งการดูแลด้วยความเอาใจใส่ผู้ป่วยอย่างเต็มที่ และอย่างที่สองคือ ความพร้อมทางด้านการดูแลรักษาพยาบาล ซึ่งหมายถึงการมีทีมแพทย์พยาบาลมาดูแลที่บ้านพร้อมกับอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่จำเป็น ครอบครัวของเราโชคดีที่มีกู๋พงษ์และน้าแอ๋วที่เป็นหมอซึ่งอยู่บ้านติดกับก๊ง มีหม่าม๊าและป่าป๊าที่เป็นเจ้าของร้านขายยาทำให้สั่งอุปกรณ์การแพทย์ต่างๆได้สะดวกมากขึ้นและมีลูกๆที่เอาใจใส่และช่วยเหลือผลัดเปลี่ยนกันมาดูแลก๊ง ในสังคมไทยเรามีสิ่งที่ดีมากคือความตั้งใจอยากดูแลบุพการีให้ดีที่สุด แต่ส่วนใหญ่ปัจจัยเรื่องความพร้อมทางการรักษาพยาบาลจะเป็นปัญหาใหญ่เนื่องจากยังไม่มีระบบดูแลผู้ป่วยที่บ้านแบบต่อเนื่อง ฉันหวังว่าจะพัฒนางานเยี่ยมบ้านเพื่อดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่โรงพยาบาลรามาธิบดีให้เป็นรูปเป็นร่างจริงจัง เพื่อเป็นต้นแบบในการพัฒนางานด้านนี้สำหรับผู้ป่วยชาวไทยต่อไป
เหตุการณ์นี้ทำให้ฉันรู้สึกว่าเรายังทำอะไรได้อีกมากสำหรับงานการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย และไม่มีอะไรเป็นไปไม่ได้หากเราตั้งใจดี อาจจะเป็นจุดประสงค์ของก๊งก็ได้ที่จุดประกายให้เราเดินทางท่องเที่ยวด้วยกันเป็นครอบครัวใหญ่เป็นครั้งแรก และเราหวังว่าจะมีครั้งต่อๆไปอีกอย่างต่อเนื่อง ฉันรู้ดีว่าวิญญาณของก๊งคงเฝ้ามองดูพวกเราอยู่ห่างๆอย่างภาคภูมิใจในตัวลูกหลานทุกคน
ด้วยรักและระลึกถึง
เป้
แพทย์หญิงดาริน จตุรภัทรพร
ความเห็น (4)
สวัสดีครับเป้ ยินดีที่เข้ามาเขียน blog นะ แล้วจะเข้ามาอ่าน +ment บ่อยๆ ครับ
ได้เลยจ้ะ นี่เขียนเพราะได้กำลังใจจาก comment พี่โรจน์เลยนะเนี่ย
เห็น beech scene ในเรื่อง my sister's wish แล้วจินตนาการถึงว่าอากงของพี่เป้ท่านคงมีความสุขไม่น้อย ในช่วงเวลานั้นคะ
ใช่แล้วจ้ะ ชอบเพลง It feels like home ที่ประกอบเนอะ