Mind Map หรือ Mind-Map แปลตรงตัวว่าแผนที่ความคิด เป็นทฤษฎีในการนำเอาสมองมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดโดยเฉพาะเกี่ยวกับกระบวนการเรียนรู้ของมนุษย์ ทฤษฎีนี้คิดขึ้นโดยโทนี บูซาน (Tony Buzan) นักจิตวิทยาชาวอังกฤษ ในปัจจุบันทฤษฎีของโทนี บูซาน ได้รับความนิยมสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะการนำมาช่วยในการเขียนแผนที่ความคิด การเขียนแผนที่ความคิดในอดีตจะเน้นเขียนลงบนกระดาษว่างๆ จากจุดศูนย์กลาง กระจายเป็นรูปดาวคล้ายๆ การแตกกิ่งก้านของต้นไม้ (การแตกของเส้นเซลสมอง) ปัจจุบันมีทางลัดในการสร้างแผนที่ความคิดโดยการใช้ทูลหรือซอฟต์แวร์ช่วย (มีให้เลือกใช้งานหลายตัวทั้ง Commercial และ Open Source) ข้อดีของการใช้ซอฟต์แวร์คือสามารถเปลี่ยนแปลงแก้ไขข้อมูลได้อย่างอิสระ มีตัวอย่างแผนที่ความคิดให้เลือกใช้งานมากมาย
Mind Map
เป็นแผนผัง (Diagram)
ใช้เพื่อแสดงคำหรือแนวความคิดของมนุษย์ที่แผ่ออกออกจากศูนย์กลาง
ใช้การสื่อความหมายด้วยข้อความและรูปภาพคล้ายๆ
การแตกกิ่งก้านของต้นไม้. Mind Map ถูกสร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นจุดกำเนิด
หรือจุดเริ่มต้นในการทำงานต่างๆ, การจินตนาการ
Mind Map ช่วยทำให้สิ่งต่างๆ มองภาพได้ง่ายขึ้น อาทิ
• สร้างจากสิ่งที่เป็นนามธรรมสู่รูปธรรม
• ช่วยในการเรียนรู้ต่างๆ ของมนุษย์
• ใช้แก้ปัญหาปัญหาต่างๆ ในชีวิตประจำวัน
• ใช้ในการทำการตัดสินใจกรณีมีทางเลือกหลายๆ ทาง
การนำไปประยุกต์ใช้งาน
ผู้ใช้สามารถนำโปรแกรมไปสร้างสรรค์งานได้อย่างหลากหลาย อาทิเช่น
ใช้สร้างแผนที่ความคิด (Mind Map)
ใช้วิเคราะห์กลยุทธ์บริษัท (Strategic
thinking, SWOT Analysis)
ใช้สรุปรายงานการประชุม (Meeting
minutes)
ใช้ระดมความคิดเห็น (Brain storming )
ใช้ประกอบการเรียนการสอน (Teaching)
ใช้วางแผนโครงการ (Project planning)
ใช้กำหนดกลยุทธิ์การตลาด (Marketing
Plans)
ใช้นำเสนอผลงานแทนโปรแกรม PowerPoint
(Presentation)
ใช้ในการอบรมและบรรยายที่ต่างๆ
(Training)
ใช้วางแนวการพัฒนาผลิตภัณฑ์ (Product
Development)
ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ความรู้ แนวคิด
(capture tacit knowledge )
ใช้สรุปแนวคิดเชิงประดิษฐ์และการคิดวิกฤต(คิดก่อนล่วงหน้า) (creative
and critical thinking)
ใช้สร้างผังงานต่างๆ เช่น ผังองค์กร
ผังก้างปลา
ฯลฯ
ใครควรใช้โปรแกรม
?
ผู้บริหารระบดับสูง ระดับกลาง ระดับล่าง
(Managers, Directors, Business Leaders)
ครู อาจารย์ วิทยากร นักวิชาการ นักวิจัย
นักเขียน (Teachers, Trainers, Research, Authors)
ผู้รับคำปรึกษา (Consultants)
ผู้จัดการโปรเจ็กซ์ (Project Managers)
ผู้จัดการฝ่ายขาย (Marketing
Professionals)
ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์ (Software
Developer)
ผู้คิดในเชิงประดิษฐ์ (Creative
Thinkers)
ผู้สรุปรายงานการประชุม-เลขานุการ
(Lecturers)
นักเรียน นักศึกษา (Students)
ผู้สนใจทั่วไป (End Users
โปรแกรมที่ใช้ในการสร้างแผนที่ความคิด
(Mind Mapping Software)
ปัจจุบันโปรแกรมที่ใช้ในการสร้างแผนที่ความคิดมีให้เลือกใช้งานหลายตัวด้วยกันโดยสามารถแยกโปรแกรมในการสร้างแผนที่ความคิดได้
2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ
Commercial Mind Mapping Software
เป็นโปรแกรมใช้สร้างแผนที่ความคิดที่บริษัทเอกชนพัฒนาขึ้นมาเพื่อการค้าโดยเฉพาะ
Open Source Mind Mapping Software
เป็นโปรแกรมใช้สร้างแผนที่ความคิดฟรีลักษณะ Open Source
ผู้ใช้สามารถดาวน์โหลดมาใช้งานได้ฟรี
มาศึกษา mind map
แบบนี้ถือเป็น mind map ได้ไหมคะ
ขอปรึกษาและถือโอกาสมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ค่ะ
เคยเข้าอบรม แต่ยังไม่ได้นำมาฝึกและจัดทำเลยคะ
กำลังจะทดลองทำแผนผังการทำงานและข้อมูลต่าง ๆที่ต้องใช้