Reflection from practice: ผิดนัด
" ทำไมป้ามาเอาป่านนี้ ผิดนัดไปตั้งสองเดือน ไม่กลัวตายหรือไง"...เสียงใครคนหนึ่ง แว่วมาในความทรงจำของฉัน
ใกล้เที่ยง ฉันกุลีกุจอเก็บของเพื่อรีบไปขึ้นรถ ซึ่งจะออกไปโรงพยาบาลชุมชน ช่วงนี้เป็นช่วงเตรียมความพร้อมร่วมกับ รพ.ชุมชน ที่นักศึกษาแพทย์ปี 6 จะออกไปปฎิบัติงาน..แต่แล้วพยาบาล OPD ก็รีบเข้ามาบอกว่า มีผู้ป่วยอีกรายนึง ที่ไม่ได้มาตามนัดแต่มาวันนี้แทน..ฉันรู้สึกฉุนขึ้นมาเล็กน้อย แต่ก็บอกให้ผู้ป่วยเข้ามา
เธอ..เป็นลูกสาวของผู้ป่วย COPD with cor pulmonale ซึ่งท้องและขาบวมชัดเจน ตัวผู้ป่วยเพียงแค่เดินใกล้ๆ ก็หอบ ( O2 sat ที่ room air 60!)และยังมี severe demantia ทำให้พามาโรงพยาบาลลำบาก..ที่สำคัญผู้ป่วยจะโวยวายทุกครั้งที่ไป รพ.
ฉันกับพี่ขนุน (พยาบาลเยี่ยมบ้าน) เพิ่งไปดูแกที่บ้านเมื่อสัปดาห์ก่อน ลูกสาวผู้ป่วยคนนี้กระตือรือร้นในการดูแลแม่มาก ตอนที่เราลงความเห็นว่าผู้ป่วยควรได้รับ Home O2 therapy เธอก็ไปซื้อเครื่องผลิตออกซิเจน พร้อมเครื่องวัดออกซิเจนจากปลายนิ้ว ด้วยความรอบคอบ ยังหาออกซิเจนแท้งค์มาสำรองเผื่อไฟดับด้วย
เมื่อเราลงความเห็นว่า ต้องการผลเลือดดู โซเดียม โพแทสเซียม เพราะผู้ป่วยได้รับ Lasix, Spironolactone และอาจจำเป็นต้องรับ Digitalis เพราะมี rapid ventricular respons atrial fibrillation เธอก็บอกว่าจะไปขอ พยาบาลที่รู้จักมาช่วยเจาะเลือดไปส่งที่โรงพยาบาล และนัดให้เธอมาฟังผล "วันจันทร์"
โอ ตายจริง! ฉันเองที่นัดเธอให้มาฟังผลเลือด 2 วันก่อน แต่วันนั้นฉันก็ลืมสนิท แล้วออกไป รพ.ชุมชน..เธอคงต้องเสียเวลามารอผลเลือดที่ได้มาอย่างยากลำบาก..
ฉันอยากจะขอโทษแต่บางอย่างก็ทำให้ฉันเลี่ยงถามไปว่า"คุณแม่เป็นอย่างไรบ้าง"..."ขาก็ยังบวมอยู่คะ ตอนกลางคืนก็ไม่ยอมนอน หลังพ่นยาก็ทำท่าจะอาเจียนอาจเพราะแกไม่ยอมสูดยา"เธอตอบ "แล้วรู้ผลเลือดหรือยังคะ"ฉันถาม "ยังเลยคะ วันจันทร์เห็นคุณหมอไม่อยู่ เลยขอมาอีกทีวันนี้ ต้องขอโทษด้วยคะที่มาใกล้เที่ยง เพราะไม่อยากแซงคิวคนไข้คนอื่นที่นัดวันนี้"
...เมื่อฉันเิปิดดูผลเลือดในคอมพิวเตอร์ ปรากฎว่า lab error เหตุผลก็เพราะ พยาบาลที่เธอรู้จักมาเจาะให้ได้ตอนค่ำ เธอจึงเก็บเลือดไว้มาส่งตอนเช้า ..โอ ฉันลืมย้ำจุดนี้ และ..มันอาจจะดีกว่านี้หากทีมเราจะ(ยอมให้)เจาะเลือดผู้ป่วยที่บ้านได้.."ขอโทษด้วยคะ หมอลืมบอกไปว่าเลือดต้องเก็บไว้ไม่เกิน 3 ชั่วโมง เลือดที่เจาะมาหนก่อน อ่านค่าไม่ได้ คงต้องรบกวนเจาะอีกครั้งหนึ่ง.." เธออึ่งไปเล็กน้อย..ฉันไม่รู้จะทำอย่างไรดีนอกจากจับไหล่เธอเบาๆ "เหนื่อยหน่อยนะคะ"
" ไม่เป็นไรคะ" เธอยิ้ม "จะบอกให้พี่พยาบาลเจาะเช้าพรุ่งนี้แล้วรีบมาส่งคะ" ฉันนัดว่าจะไปเยี่ยมผู้ป่วยอีกครั้งสัปดาห์หน้้า
"หมอคะ.." ฉันเตรียมใจ ต่อการถูกต่อว่าอย่างจำนน " น้ำเสาวรสคะ ขอบคุณที่ช่วยดูแลคุณแม่คะ" เธอยิ้มยื่นกล่องใส่น้ำเสาวรสสองขวด ฉันรับมาอย่างงงๆ..
" ทำไมป้ามาเอาป่านนี้ ผิดนัดไปตั้งสองเดือน ไม่กลัวตายหรือไง"...เสียงนั้นดังขึ้น ดังขึ้น และดังขึ้น ในแว่วประสาทของฉัน..
ความเห็น (6)
ผม: "ป้าหายไปไหนมา ทำไมไม่รีบรักษา...$%#@!#$ . "
คนไข้: "ผัวฉันตาย กลับไปจัดงานศพ"
ผม: ...!! เพล้ง! เสียงหน้าแตก
" ทำไมป้ามาเอาป่านนี้ ผิดนัดไปตั้งสองเดือน ไม่กลัวตายหรือไง"...
อาจจะหวังดี แต่การสื่อสารโหดเหลือเกินกับความรู้สึกคนไข้และญาติค่ะ... ควรให้โอกาสเขาได้บอกว่าทำไมขาดนัด
ในทางกลับกันถ้าเราเป็นคนไข้หล่ะ แล้วได้รับการคำพูดแบบนี้ ...จะรู้สึกอย่างไร?
เจอแบบ อาจารย์เต็ม ก็คงอึ้งไปเหมือนกันคะ
ขอบคุณพี่เกด ที่ให้คำแนะนำคะ
- สวัสดีค่ะ
- แวะมาทักทายค่ะ และมาให้กำลังใจคนทำงานด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ค่ะ
- ขอบคุณบันทึกดี ๆ ที่นำมาแบ่งปันกันค่ะ
คุณบุษรา ขอบคุณที่มาเยี่ยมเยือนคะ เหตุการณ์นี้นำมาบันทึกเพื่อเตือนใจตัวเองทุกครั้ง ก่อนที่จะบ่น เวลาคนไข้ผิดนัด
เพราะความเป็นมนุษย์ คนเราย่อมมีเหตุผลของตัวเอง หรือความผิดพลาดกันได้ทุกคน
ยิ่งการที่ผู้ป่วยเห็นใจแพทย์มากเท่าไหร่ ยิ่งทำให้แพทย์ละอายที่จะละเลยความเข้าใจผู้ป่วยมากเท่านั้นคะ
โดนใจมากครับ ฝากบอกน้องๆแพทย์รุ่นหลังด้วยครับ ว่าก่อนใช้ประโยคเหล่านี้ให้หยุดคิดสักนิดครับอาจารย์