Primary Health Care Mobile Doctor (2)
หมออนามัยเคลื่อนที่ (Mobile Doctor) ครั้งที่ 2
1. ระยะเวลา วันที่ 19 พฤศจิกายน 2552 เวลา 09.00-12.00 น.
2. สถานที่ ณ ศาลาเอนกประสงค์ หมู่ที่ 6 ตำบลชุมพล
3. ผู้ปฏิบัติงาน (บุคลกร)
แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว 1 คน
พยาบาลเวชปฏิบัติทั่วไป 1 คน
นักวิชาการสาธารณสุข 1 คน
ทีมอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) 6 คน
นิสิตแพทย์ชั้นปีที่ 5 รายวิชา Family Medicine 3 คน
4. ผลการปฏิบัติงาน มีผู้มารับบริการทั้งหมด 34 คน โดยแยกตามรายโรคได้ดังนี้
ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง จำนวน 15 ราย
- โรคเบาหวาน จำนวน 7 ราย
- โรคความดันโลหิตสูง 11 ราย
- ไขมันในเลือด 10 ราย
- ทั้งเบาหวานและความดัน 5 ราย
- เบาหวานและไขมัน 6 ราย
- ความดันและไขมัน 8 ราย
- เบาหวาน ความดัน และไขมัน 4 ราย
ผู้ป่วยโรคทั่วไป จำนวน 19 ราย
- โรคทั่วไป 18 ราย
- ไข้เลือดออก 1 ราย
5. เยี่ยมบ้าน
ได้รับการเยี่ยมบ้าน 2 ราย
นัดเยี่ยมบ้านเพิ่ม 2 ราย
6. ตามประวัติจากศูนย์การแพทย์ ฯ 2 ราย
7. ส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ (Lab) 0 ราย
8. ได้รับการส่งต่อ 1 ราย
ผู้ป่วยฉุกเฉิน 0 ราย
9. ผลการประเมินความพึงพอใจผู้รับบริการ
ความพึงพอใจโดยเฉลี่ย 88.75 % (เป้าหมาย > 80 % )
รูปภาพการออกหน่วยอนามัยเคลื่อนที่ หมู่ 6 ตำบลชุมพล
ทีมหน่วย IT ศูนย์การแพทย์ ฯ กำลังวางแผนเพื่อเชื่อมโยงระบบฐานข้อมูลผู้ป่วย ประวัติการรักษา การใช้ยา ระหว่างหมู่บ้าน สถานีอนามัย และศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพ ฯ ผ่านระบบ Telemedicine
นิสิตแพทย์ ชั้นปีที่ 5 ร่วมออกตรวจ Mobile Doctor ในการเรียนการสอนเวชศาสตร์ครอบครัว
พยาบาลเวชปฏิบัติ ส่งเสริมสุขภาพขณะรอตรวจกับแพทย์
ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ 6 กับการมีส่วนร่วมส่งเสริมสุขภาพด้าน Smoking Cessation
จากการดำเนินการโครงการหมออนามัยเคลื่อนที่ (Mobile Doctor) ซึ่งได้จัดขึ้นเป็นครั้งแรกในเขตตำบลชุมพล ส่งผลทำให้ผู้ป่วยโรคเรื้อรังมารับบริการตามนัด และผู้ป่วยที่อยู่ห่างไกลจากสถานบริการ ผู้พิการ ผู้สูงอายุและผู้ด้อยโอกาสสามารถเข้ารับบริการได้อย่างสะดวกมากขึ้น ทำให้เจ้าหน้าที่สามารถติดตามดูแลผู้ป่วยและประชาชนในชุมชนได้อย่างใกล้ชิดมากขึ้น
นอกจากนี้ยังได้ก่อให้เกิดภาพการมีส่วนร่วมของชุมชนของหลายภาคีเครือข่ายเข้ามาเกี่ยวข้องในการดำเนินงาน ตลอดจนผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้แก่ อบต. ผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน อสม. โรงเรียน เป็นต้น ได้เข้ามามีส่วนร่วมและตื่นตัวกับการดำเนินโครงการอย่างมาก มีการเตรียมความพร้อมในเรื่องของสถานที่ และการอำนวยความสะดวกต่างๆแก่เจ้าหน้าที่ ถือเป็นการแสดงความร่วมมือร่วมใจของทุกฝ่ายในการที่จะทำให้โครงการประสบความสำเร็จ ซึ่งจะส่งผลในการพัฒนารูปแบบบริการปฐมภูมิที่จะทำให้ประชาชนได้รับการเข้าถึงบริการหลักประกันสุขภาพอย่างทั่วถึง และยั่งยืนต่อไปได้
การดำเนินงานครั้งนี้นอกจากจะทำให้ประชาชนเข้าถึงบริการแล้ว ยังส่งผลให้เจ้าหน้าที่และประชาชนได้มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันมากขึ้น อีกทั้งยังทำให้เจ้าหน้าที่ได้เรียนรู้วิถีชีวิตและวัฒนธรรมตามบริบทของชุมชน ทำให้มีความเข้าใจและมีกำลังใจที่จะทำงานเพื่อช่วยเหลือให้ประชาชนพ้นทุกข์จากความเจ็บป่วยมากขึ้นด้วย และจากการได้ออกเยี่ยมบ้านผู้ป่วย ทำให้ได้มองเห็นสภาพชีวิตและความทุกข์ทรมานของผู้ป่วย แต่ในมุมกลับกันก็ยังได้เห็นภาพที่สวยงามและน่าประทับใจของผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลเอาใจใส่จากครอบครัวอย่างดี และที่สำคัญทำให้เจ้าหน้าที่มีความเห็นอกเห็นใจกันในการทำงานมากขึ้น ส่งผลดีต่อการพัฒนาองค์กรและการพัฒนาบุคลากรด้านการบริการปฐมภูมิต่อไป
ประโยชน์ที่ได้รับจากการดำเนินงาน/การใช้ประโยชน์จากผลงานวิจัย/การพัฒนาระบบงาน
- ประชาชนสามารถเข้าถึงการให้บริการทางด้านการแพทย์และสาธารณสุขจากบุคลากร โดยการดูแลแต่แรกทุกเรื่อง ต่อเนื่อง เบ็ดเสร็จ ผสมผสาน บริการเข้าถึงสะดวก รวมถึงระบบการให้คำปรึกษา และระบบส่งต่อ
- สร้างทัศนคติและสัมพันธภาพที่ดีระหว่างบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขกับประชาชน รวมถึงการสร้างภาคีเครือข่ายการมีส่วนร่วมของชุมชน
- สามารถพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการเรียนการสอนระบบบริการปฐมภูมิ เวชศาสตร์ครอบครัวและชุมชนแก่นิสิตแพทย์ แพทย์ พยาบาล บุคลากรสาธารณสุข รวมทั้งผู้สนใจทั่วไปต่อไป
- พัฒนาเป็นต้นแบบและแนวทางในการปรับปรุงการจัดระบบบริการทางด้านการแพทย์และสาธารณสุขด้านระบบบริการปฐมภูมิแก่หน่วยงานอื่นๆ
บทเรียนที่ได้รับและปัจจัยความสำเร็จ
- โครงการหมออนามัยเคลื่อนที่ Primary Health Care Mobile Doctor เป็นเพียงแค่เครื่องมือในการพัฒนาเพื่อ เพิ่มศักยภาพและขยายบริการปฐมภูมิให้เข้าถึงชุมชนโดยความร่วมมือจากทุกภาคส่วนอย่างสอดคล้องกับบริบท โดยเป็นเครื่องมือมีประโยชน์เบื้องต้นดังนี้
- ทำให้เกิดโอกาสการสร้างทำงานเป็นทีมของผู้ให้บริการ
- เปิดโอกาสการสร้างทำงานเป็นทีมกับภาคีเครือข่ายต่างๆในชุมชน
- เป็นการพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิแบบเชิงรุกเพื่อประชาชนเป็นศูนย์กลางอย่างแท้จริง
- พัฒนาศักยภาพของ อสม. เช่น วัดความดัน เจาะน้ำตาลปลายนิ้ว ของตนเอง และยังเพิ่มความมั่นใจในการดูแลประชาชนในหมู่บ้านของตนเอง โดยมีทีมแพทย์เป็นพี่เลี้ยง
- เป็นจุดเริ่มต้นในกระตุ้นให้เกิดความตระหนักในการพัฒนาฐานข้อมูลระดับครอบครัวและชุมชน Family & Community Folder จากการเยี่ยมบ้านของภาคีเครือข่ายในชุมชนตามแนวคิดเวชศาสตร์ครอบครัวในช่วงบ่าย
2. โครงการหมออนามัยเคลื่อนที่ Primary Health Care Mobile Doctor ทำให้ได้ข้อมูลที่แท้จริงจากประชาชนและชุมชนที่มีหน่วยบริการปฐมภูมิและหน่วยบริการรับส่ง-ต่อที่เกี่ยวข้องทำให้มีการพัฒนาจัดระบบบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพและสนับสนุนการพัฒนาบริการปฐมภูมิ
3. ได้มีการพัฒนาฐานข้อมูลระดับตำบล ระบบการช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสและฟื้นฟูผู้พิการ ระบบรายงานปรึกษาและส่งต่อโดยชุมชน เพื่อชุมชนต่อไปได้
4. จากโครงการหมออนามัยเคลื่อนที่ Primary Health Care Mobile Doctor จะสามารถพัฒนาเชื่อมโยงข้อมูลกับโครงการศึกษาชุมชนโดยใช้กระบวนการเรียนรูแบบมีสวนรวมเพื่อการวินิจฉัยชุมชน (Participatory Learning Development in. Health: PLD) ต่อไป
5. นโยบายที่ชัดเจนของคณะกรรมการบริหารเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพ ฯ ในการพัฒนาการบริการปฐมภูมิออกนอกโรงพยาบาล ซึ่งเป็นระดับตติยภูมิ ทำให้โครงการหมออนามัยเคลื่อนที่ Primary Health Care Mobile Doctor เป็นเครื่องมือที่สำคัญและตอบสนองนโยบายดังกล่าวได้เป็นอย่างดี
6. การมีทีมแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว เป็นผู้นำในการขับเคลื่อนโครงการนี้ ทำให้สามารถประสานความร่วมมือทั้งในและนอกโรงพยาบาลได้เป็นอย่างดี ตลอดจนการประสานภาคีเครือข่ายในชุมชนเพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมก็สามารถสำเร็จได้โดยง่าย
เอกสารอ้างอิง
- ม.ร.ว.ธันยโสภาคย์ เกษมสันต์ “แนะนําเวชศาสตร์ครอบครัว” พ.ศ.2538
- นายแพทย์ยงยุทธ พงษ์สุภาพ “ กรอบแนวคิด หลักการ และแนวทางการจัดการเรียนโดยใช้บริบทเป็นฐาน (Context Based Learning: CBL) เพื่อพัฒนาสมรรถนะของผู้ให้บริการปฐมภูมิที่อยู่ในชุมชน ”
โครงการสนับสนุนการปฏิรูประบบบริการสาธารณสุข
http://www.rasihosp.com/modules.php?name=NukeBlog&op=fetch_blog&blog_id=7
3. พ.ญ.ดาริน จตุรภัทรพร . Sicko ระบบการแพทย์แบบไหน ใครจะเป็นคน(ได้)เลือก ,มองด้วยใจ ,2552
4. Rifat A., Henrietta Lang What is good primary care?-What is the evidence that it is “good” ? Developing Primary Care Resource Pack, Jan 1996, M2-4
5. ข้อมูลอ้างอิงจากการคัดกรองโรคและเยี่ยมบ้านของศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านทำนบ ตำบลชุมพล ปี 2552
ความเห็น (5)
สวัสดีครับ กฤษณ์
แวะมาเยี่ยมครับ
ขอบคุณครับ พี่โรจน์ ถ้าแวะมากรุงเทพฯ บอกบ้างนะครับ
กฤษฎิ์
สนใจ เทเลเมดฯครับ เล่าให้ฟังหน่อยดิ
สวัสดีค่ะ
เป้นโครงการที่น่าสนใจและน่าติดตามมากค่ะ
สวัสดีค่ะเป็นโครงการที่น่าสนใจและน่าติดตามมากค่ะ
ขอบคุณมากครับผม