ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเลนส์มือหมุน

การนำเลนส์มือหมุนมาใช้กับกล้อง DSLR สมัยใหม่นั้น จากการลองผิดลองถูก เล่นไปตั้งแต่ยังไม่ค่อยจะรู้เรื่อง แต่อาศัยถามๆผู้รู้ กับขนขวายอ่านตามแหล่งข้อมูลต่างๆ เลยตั้งข้อว่าทำไม Canon ถึงสามาระเอาเลนส์ชาวบ้านมาใส่ผ่าน Adapter แล้วสามารถใช้งานได้หลากหลายกว่า Nikon ไม่ว่าจะเป็นการเอาเลนส์ Mount M42 Mount Leica หรือ Nikkor เองนั้น เนื่องมาจาก Canon นั้น สามารถผลิต Adapter ให้ใช้กับ mount อื่นๆ ได้ง่ายที่สุด ส่วนการนำเลนส์ที่มี mount ค่ายอื่นมาใช้กับกล้อง Canon นั้น เลนส์นั้นก็ต้องมีคุณสมบัติดังนี้ครับ
1. เลนส์นั้นควรจะมีความสามารถในการปรับ Aperture ด้วยมือเอง เพราะว่าระบบไฟฟ้าที่คุมวงจรระหว่างเลนส์ กับ กล้องจะใช้ไม่ได้ (มี Adapter คั่นไปแล้วนี่นา) แต่จุดเด่นที่สุดของกล้อง Canon คือ ไม่ว่าจะเอาเลนส์ค่ายไหนมาใส่ Canon วัดแสงได้หมดครับ ดีไปอย่างนึง
2. Mount ของ Canon กว้างมาก เท่าๆที่กะด้วยสายตา น่าจะกว้างที่สุดแล้ว ทำให้เอาเลนส์ค่ายอื่นๆ มาใส่ได้ง่าย
3. ระยะระหว่าง Mount Flange กับ Film Plane ระยะนี้คือระยะห่างระหว่าง mount ของตัวกล้อง ไปยัง Sensor หรือ Film วัดเป็น MM เท่าที่ทราบมีดังนี้ครับ
Olympus E1 (4/3) - 38.7mm
Canon FD - 42mm
Canon EF - 44mm
Contax (Zeiss) - 45.5mm
M42 - 45.5mm
Olympus OM (Zukio) - 46mm
Nikon - 46.5mm
Leica R - 47mm
จะเห็นว่า Olympus 4/3 มีระยะทางเลนส์ที่สั้น และเลนส์ทีออกแบบมาสำหรับ mount อื่น ที่มีระยะไกลกว่า ทำให้ Olympus 4/3 สามารถแปลงมาใช้เลนส์อื่นได้ง่าย และถือว่าสามารถนำเลนส์มือหมุนเก่าๆ มาใช้ได้เยอะ และครอบคลุมมากที่สุดครับ
4. ช่วงท้ายของเลนส์ ไม่ยื่นไปชนส่วน Film Plane เพราะถ้าชนแล้ว กระจกจะยกขึ้นมาแล้วติดค้างอยู่บนส่วน Rear Element ซึ่งปัญหานี้มักจะเกิดกับพวก เลนส์ Wide หรือ Ultrawide ครับ

เคยมีคนถามผมว่าสายตาไม่ค่อยดี แล้วมาเล่นมือหมุนได้ไหม ตอบว่า ได้ครับ แต่ต้องใช้ความพยายาม ผมเองเป็นคนสายตาทั้งสั้นและเอียง แรกๆ มาเล่นมือหมุน ยอมรับเลยว่าทั้งกะระยะ ทั้งการหมุน ไม่เข้าท่าเอาเลย แต่พอได้มีการฝึกหัด ฝึกสมาธิให้นิ่ง มือนิ่ง ควบคุมกำหนดลมหายใจได้ ทุกอย่างจะค่อยๆดีขึ้นมาเองครับ ดังนั้นจากคำถามที่ถามมา ผมว่าต้องลองเองครับว่าเหมาหรือไม่ มuหลายคนสายตาดีเยี่ยม ไม่ต้องใส่แว่น แต่ใช้มือหมุนไม่ได้ ถามว่าเพราะอะไร เพราะสมาธิสั้นครับ หาต้องการตัวช่วยก้อมีหลายตัวครับ ไม่ว่า Adapter แปลงแบบมี Confirm หรือ Image Split Screen แบบกล้องฟิลม์ ก้อมีให้เลือกซื้อมาติดตั้งครับ
ใช้มือหมุนขอดีมีหลายอย่าง
- ได้เลนส์ราคาถูกกว่า AF ไปพอควร
- ได้เอกลักษณ์ของเลนส์รุ่นเก่าๆ สิ่ง Optic ของเลนส์ทำได้ดีกว่าปัจจุบัน เสน่ห์แบบนี้หาได้ไม่ง่ายในเลนส์ปัจจุบัน
- ฝึกสมาธิ และความพยายามในการถ่ายภาพ อย่าลืมนะครับคนสมัยก่อนกล้องเขาไม่ได้มีอะไรบอก Confirm เขายังถ่ายภาพกันออกมาเก็บไว้ให้รุ่นพวกเราได้ชมได้ศึกษาถึงเรื่องราวในอดีต ผ่านเลนส์มาได้
ข้อเสียของมือหมุนก้อมีนะครับ
- ถ่ายภาพได้ช้ากว่า AF ในกรณีเร่งด่วนอาจไม่ทันการณ์ เช่นงานแต่ง งานบวช นอกจากเราเป็นกล้องที่ 2 หรือถ่ายแบบ Candid เล่นๆ อันนั้นไม่ว่ากัน
- ปวดตา ใช้สายตามากกว่าปรกติ
- เสียทรัพย์ เพราะหลังจากมี 1 ตัวแล้ว ตัวอื่นๆ ก้อจะตามมาเป็นขบวน ผมเองสมัยเล่นใหม่ๆ มีแค่ 1 - 2 ตัว แต่ปัจจุบันขนาดว่ามีการซื้อ-ขาย แลกเปลี่ยนมากพอสมควรแล้ว ก้อยังมีมือหมุนอยู่ในครอบครองหลายตัวครับ