ได้มีโอกาสดู VCD ที่เกี่ยวกับ "การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน" ขอสรุปองค์ความรู้โดยย่อๆ ให้พอเข้าใจดังนี้นะคะ
เก่ง ดี มีความสุข คือ เป้าหมายสำคัญในการสร้างเด็กไทยในยุคปฏิรูปการศึกษา เป็นการลงทุนโดยคาดหวังว่าคนไทยจะคิดเป็น ทำจริง และเรียนรู้ตลอดชีวิต เพื่อแก้ไขวิกฤตต่างๆ ของบ้านเมือง
การศึกษาไทยค่อนข้างจะหยุดนิ่งอยู่กับที่ เราได้แต่เรียนรู้โดยท่องจำ เรียนไปแบบนี้ก็ได้ปริญญา การเรียนรู้แบบนี้ไม่สามารถทำให้เราเผชิญอนาคตได้
คนไทยทั้งชาติต้องร่วมกันคิดและปฏิบัติการปฏิรูปการศึกษา โดยมีพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 เป็นธรรมนูญของแนวทางการปฏิรูปการศึกษาที่สอดคล้องกับความต้องการของท้องถิ่นในลักษณะการกระจายอำนาจบนพื้นฐานของวัฒนธรรม ภูมิปัญญา การมีส่วนร่วมของประชาชน
การบริหารการศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน หรือ School Base Management เป็นแนวทางการจัดการศึกษาที่เหมาะสมกับสภาพของสังคมไทย โดยไม่เอานโยบายของประเทศเป็นฐาน ให้เป็นตัวของตัวเอง โดยฟังความคิดเห็นของผู้ปกครอง ปรึกษาบุคลากรในโรงเรียน และกรรมการสถานศึกษา แล้วจึงมีการประเมิน
ให้ประชาชนในชุมชนมีส่วนร่วมตลอดชีวิตโดยให้คิดว่าสถานศึกษาคือสถานที่ที่รัฐลงทุน ผู้บริโภคคือชุมชน มีส่วนร่วมในการรักษา มีส่วนร่วมในการบริหารวิชาการ คือ ให้มีการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาประยุกต์เข้ากับหลักสูตรเดิมที่โรงเรียนมีอยู่แล้ว เพื่อให้ผู้เรียนเกิดองค์ความรู้ โรงเรียน บ้าน และวัด ต้องมีส่วนร่วมในการสร้างโอกาสการเรียนรู้ จัดการเรียนการสอนแล้วให้ผลเกิดกับผู้เรียน จะเป็นการลดช่องว่างความเหินห่างของวัฒนธรรม
การบริหารแบบขนมชั้นของโรงเรียนท่านางแนววิทยายน จริงๆ แล้วก็คือการบริหารแบบ School within school ของต่างประเทศ คือ การแบ่งโรงเรียนใหญ่เป็น 4 โรงเรียนเล็ก เพราะที่นี่จัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการข้ามรายวิชา จึงแบ่งครูออกเป็น 4 กลุ่ม โรงเรียนเล็กมีหน้าที่พัฒนาให้ผู้เรียน เก่ง ดี มีความสุข ตามเป้าหมายการศึกษาของชาติ ผู้อำนวยการสถานศึกษา เป็นเพียงผู้สนับสนุนการดำเนินงานของโรงเรียนเล็กเท่านั้น การจัดการศึกษาแบบขนมชั้นนี้เปิดโอกาสให้ผู้ปกครองเป็นกรรมการของโรงเรียน การให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดการเรียนการสอน จึงทำให้ชุมชนมีความรู้สึกเป็นเจ้าของโรงเรียนร่วมกัน
การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานของโรงเรียนบ้านสบขุ่น มีการนำชาวบ้านมาเป็นครูช่วยสอน โดยถ่ายทอดความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นให้ผู้เรียน ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ธรรมชาติ และสิ่งที่อยู่รอบตัว สามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ เช่น การเลี้ยงไก่ของนักเรียนในโรงเรียน โดยเนื้อไก่เอามาประกอบอาหาร และไว้ขาย มูลไก่เอามาเป็นปุ๋ยสำหรับใส่พืชผักที่ปลูกไว้ในโรงเรียน
การบริหารโรงเรียนโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานมีศูนย์กลางคือผู้เรียน โดยมีหัวใจสำคัญ คือ ความเป็นอิสระในการบริหารทรัพยากรคน เงิน วิชาการ การกระจายอำนาจให้โรงเรียน ชุมชนร่วมคิดหาสาเหตุ และแก้ปัญหาให้สอดคล้องกับความต้องการได้ทันท่วงที เป็นการสร้างความมีส่วนร่วมของความเป็นเจ้าของ และเป็นอีกด้านของการตรวจสอบการประกันคุณภาพการศึกษาภายในชุมชน ที่มีตัวแทนชาวบ้านในฐานะกรรมการสถานศึกษา ศิษย์เก่า ครูภูมิปัญญา ร่วมรับรู้ในการจัดกระบวนการเรียนการสอน
ประเทศไทยกำลังทดลองการใช้ SBM ในการจัดการเรียนการสอน โดย มุ่งหวังเพื่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพ จุดเน้น คือ ต้องการให้มีการปฏิรูปสถานศึกษา ซึ่งเป็นหน่วยงานที่สำคัญที่สุด มีการกำหนดไว้ในพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 ที่ยกฐานะโรงเรียนขึ้นเป็นนิติบุคคล หมายความว่าโรงเรียนสามารถดำเนินงานต่างๆ ได้โดยอิสระ เปิดโอกาสให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการจัดการเรียนรู้เพื่อผู้เรียน
จากการดำเนินงานของสภาการศึกษา ทดลองในโรงเรียนนำร่องพบว่า การใช้ SBM กับโรงเรียนในประเทศไทยมีความเป็นไปได้ สามารถกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษาไปสู่สถานศึกษาได้มากขึ้น การที่ผู้ปกครองเข้ามามีส่วนร่วมก็จะเกิดธรรมาภิบาลในระดับของสถานศึกษา สิ่งต่างๆ เหล่านี้คาดหวังว่าจะเกิดขึ้นกับสถานศึกษาในประเทศไทย
เหมาะสมกับการเรียนของพวกเราเลยจ๊ะ