หุงข้าวหนึ่งลิตรแล้วเอามาใส่กะบะไม้ (ที่มีขนาด๓๐ คูณ ๓๐คูณ๑๐ เซนติเมตร จะพอดีกัน)คนให้ร่วนโปร่งทั่วกล่องแล้วนำกระดาษที่อากาศผ่านได้พับสองชั้น ปิดรัดด้วยเชือก
นำไปวางในบริเวณป่าไผ่ที่เตรียมไว้ เอาใบไม้คลุมไว้แล้วคลุมอีกชั้นด้วยสุ่มไก่กันหนู สัตว์อื่นมาขุ้ยเขี่ย แล้วปิดอีกชั้นด้วยพลาสติกกันฝนตกใส่
จากนั้นทิ้งไว้อีก ๔-๕ วัน(ระหว่างนี้ต้องคอยมาเปิดดูว่ามีเชื้อราขึ้นมากหรือยัง มีการมาเจาะของหนูหรือมดหรือไม่) มาเปิดออกหากได้เชื้อราขาวขึ้นขาวขนาดสองในสามของกะบะก็ใช้ได้ จึงเอามาคลุกเคร้ากับน้ำตาลทรายแดงให้เละเป็นโคลนแล้วใส่กระป๋องเก็บไว้ เขียนหมายเลขประจำแต่ละกระป๋องด้วยเพื่อจัดลำดับการใช้ไม่สับสน แต่หากได้เชื้อราสีดำถือว่าเสียต้องทำใหม่
นายสุพล ปานพาน ปศุสัตว์อำเภอเวียงเชียงรุ้ง และนางสาวรัชนีกร บั้งเงิน เจ้าหน้าที่สัตวบาล ออกปฏิบัติงานโครงการพัฒนาปศุสัตว์อินทรีย์ของอำเภอเวียงเชียงรุ้ง โดยวันนี้ออกอบรมหลักสูตรการทำอาหารสัตว์จากวัสดุในท้องถิ่นใช้แนวทางเกษตรธรรมชาติของอาจารย์พงษ์พันธ์ นันทะขว้าง ที่ได้ไปอบรมดูงานนำมาขยายผลสู่เกษตรกร ที่ฟาร์มสาธิตปศุสัตว์อินทรีย์ นายหมั้น ถาคำ หมู่ที่ ๑๐ ตำบลป่าซาง อำเภอเวียงเชียงรุ้ง
น้องหนูตัวน้อยตามยายมาดูด้วยความสนใจ
เพื่อให้ความรู้เพิ่มเติมว่าน้ำหมัก๓ประเภท๗ขนิดนั้นเป็นมาอย่างไรขออธิบายเพิ่มเติมครับ
องค์ประกอบการอบรมการทำการเกษตรแบบธรรมชาติคือคือ
๑.การผลิตเชื้อจุลินทรีย์ ๓ ประเภท ๗ ชนิด
ประเภทที่ ๑ การทำน้ำหมักจากพืชมี ๓ ชนิด -จากพืชสีเขียวและสด
-จากผลไม้สุก
-จากพืชสมุนไพร
ประเภทที่ ๒ การทำน้ำหมักจากน้ำซาวข้าว มี ๓ ชนิด -แลกโตบาซิลลัสจากนมสด
-แคลเซี่ยมจากเปลือกไข่
-ฟอสฟอรัสจากถ่านกระดูกสัตว์
ประเภทที่ ๓ การทำน้ำหมักจากสัตว์ ได้แก่กุ้ง หอย ปู ปลา ไส้เดือน รกหมู ฯลฯ อย่างใดอย่างหนึ่ง รวมกันไม่ได้
๒.การผลิตเชื้อราขาว/จุลินทรีย์ท้องถิ่น
๒.๑. การเก็บเชื้อราขาว
๒.๒.การต่อหัวเชื้อราขาว
๒.๓.การขยายหัวเชื้อราขาว
๓.การทำปุ๋ยหมักจากเชื้อราขาว
๓.๑.โดยคนทำ
๓.๒.โดนสัตว์ทำ
๔.การเลี้ยงสัตว์
๔.๑.การวางแผนการเลี้ยงสัตว์
๔.๒.การผลิตอาหารสัตว์
๔.๓.การผสมอาหารสัตว์
๔.๔.การให้อาหารและน้ำสัตว์
๕.การทำคอก
๕.๑.การสร้างคอกหมูและคอกสัตว์อื่นๆ
๕.๒.การทำพื้นคอก
๖.การปลูกพืช
๖.๑.การวางแผนการปลูกพืช
๖.๒.การบำรุงรักษา
๗.การผลิตจุลินทรีย์ป้องกันและกำจัดศัตรูพืชและสัตว์
๘.การพัฒนาสิ่งแวดล้อม
๘.๑.การกำจัดขยะ
๘.๒.การบำบัดน้ำเสีย
๘.๓.การกำจัดกลิ่นเหม็น
การผลิตเชื้อจุลินทรีย์ ๓ ประเภท ๗ ชนิด ๆที่ ๑ (น้ำหมักเชื้อจุลินทรีย์จากพืชสีเขียวและสด/Fermental Plant Juice-FPS)
๑.ข้อควรพิจารณา
• เลือกเออาส่วนยอดดีที่สุด(ผักบุ้ง,หน่อไม้,หน่อกล้วย)แต่ที่ใช้บ้านเราหาง่ายได้แก่หน่อกล้วย,แตงกวาสีเขียว,เปลือกแตงโม
• เวลาเก็บให้เก็บตอนเช้า/ก่อนตะวันขึ้น เพราะเป็นช่วงที่ยอดกำลังจะเริ่มสังเคราะแสงนำเอ็มไซม์ต่างๆมาสะสมมากมาย
• เลือกเอาส่วนที่เขียวที่สุด
• ห้ามล้างน้ำ
๒. วัสดุที่ใช้
• ภาชนะปากกว้าง
• น้ำตาลทรายแดง
• กระดาษปรู๊ฟ/เชือก
• วัสดุมีสีเขียว
๓.อัตราการใช้ ๗:๓:๑ ได้แก่ วัสดุพืชสีเขียว ๗ กก.น้ำตาล ๓ ก.ก.เกลือ ๑ กำมือ
๔.วิธีการหมัก/
• หั่นวัสดุพืชสีเขียว ขนาด ๒-๔ เซฯติเมตร
• แบ่งน้ำตาลออกเป็น ๒ เท่าแบ่งน้ำตาลออกเป็นสองส่วนเท่ากัน
• เอาน้ำตาลทรายแดงส่วนที่ ๑ แล้วคลุกเบา ใช้ฝ่ามือสอดเบาๆ ใช้ฝ่ามือสอดพลิกกลับกลับมา
• นำไปบรรจุในภาชนะปากกว้าง
• นำของหนักห่อหุ้มด้วยพลาสติก ทับไว้ กดให้แน่น ทิ้งไว้ ๑๒ ชั่วโมง
• หุ้มด้วยกระดาษกรวย
• เอาน้ำตาลทรายส่วนที่ ๒ โรยหน้า และให้ทั่วและเกลือ หนึ่งกำมือข้าว เอาของหนักทับไว้
• เอากระดาษปิด มัดเชื่อก
• ทิ้งไว้ ๘-๑๐ วัน(โดยให้อยู่ในร่ม
๕.รินใส่ขวดให้ได้ ๒/๓ ของขวด ปิดฝาเก็บไว้ในที่ร่ม
๖.ข้อบ่งใช้
• ใช้อัตรา ๒ ซ้อนโต๊ะต่อน้ำ ๑๐ ลิตร ใส่ ราด พ่นในวันที่ ๓-๕-๗ของเดือน(๑๒๓๔๕๖๗๘๙ ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕
• ราดลงดินห่างจากต้น ๑ คืบ ทับด้วยใบไม้แห้งฯลฯ ให้เกิดความชื้น
• น้ำไปใช้ในระยะเวลา ๔๕ วันดีที่สุด ถ้าเปิดใช้แล้ว
• สามรถเก็บไว้ได้ ๓ เดือน ถ้าปิดฝาไม่สนิท
• ทำปู๋ยหมัก
• ผสมน้ำดื่มสัตว์
• ผสมอาหารสัตว์
การผลิตเชื้อจุลินทรีย์ ๓ ประเภท ๗ ชนิด
ชนิดที่ที่ ๒ น้ำหมักเชื้อจุลินทรีย์จากผลไม้สุก(Fermental Fruit Juice:FFJ)
ข้อควรพิจารณา ผลไม้ต้องสุก ควรใช้หลายๆชนิดรวมกัน อย่างน้อยสามชนิด ห้ามล้างน้ำ
วัสดุที่ใช้ ที่ดีที่สุด
1. กล้วยน้ำว้า, มะละกอ,ฟักทอง/ถ้าไม่มีอะไรก็ได้
2. น้ำตาลทรายแดง
3. โอ่งเคลือบ
4. กระดาษและเชือก
อัตราการใช้ ผลไม้สุก ๑ ส่วน ต่อ น้ำตาลทราย ๑ ส่วน
วิธีทำ/หมัก
• หั่นผลไม้สุกเป็นชิ้นๆ ๒-๔ เซนติเมตร
• แบ่งน้ำตาลทรายแดงออกเป็น ๒ ส่วน เท่าๆกัน
• เอาน้ำตาลทรายแดงส่วนที่ ๑ คลุกกับผลไม้สุกเบาๆ
• นำไปบรรจุลงในภาชนะห้ามกด เกลี่ยหน้าให้เสมอกัน เสร็จแล้วเทน้ำตาลส่วนที่๒ โรยทับหน้า เช็
• เอาน้ำตาลทรายส่วนที่สองโรยทับหน้า เช็ดปากโอ่งให้แห้ง
• เอากระดาษปิดไว้ ๘-๑๐วัน (ไม่ต้องใช้ของหนักทับ
• ห้ามขยับหลังปิดแล้ว ๖ ชั่วโมง
• ครบกำหนดรินใส่ขวดให้ได้ ๒/๓ ของขวด ปิดฝาเก็บไว้ในที่ร่ม
ข้อบ่งใช้
•
1. อัตราใช้ ๒ ซ้อน ต่อน้ำ ๑๐ ลิตร ใส่ ราด พ่น วันที่ห่างกัน ๓ , ๕ ,๗ ต่อเดือน
2. ราดลงดินห่างจากต้น ๑ คืบ ทับด้วยใบไม้แห้ง(เพื่อรักษาความชื้น)
3. ผสมน้ำให้สัตว์กิน
4. ผสมอาหารสัตว์
5. ทำปุ๋ยหมัก
6. ใช้ภายใน ๔๕ วันดีที่สุด
7. สามารถเก็บไว้ได้ ๓ เดือน
กลุ่มถัดไปไกล้ๆกับที่หันผลไม้ก็กำลังขมักขเม้นหั่นปูเลยหรือภาคกลางเรียกไพล หรือวานไฟของพี่น้องอีสาน เตรียมเสร็จในเวลาไกล้เคียงกัน เอาไปเรียงเตรียใว้ทำน้หมักชนิดที่สามครับ
การผลิตเชื้อจุลินทรีย์ ๓ ประเภท ๗ ชนิด
ชนิดที่ที่ ๓ การทำฮอร์โมนพืชสมุนไพร(Orient Herb Hormone Nutrial:OHN)
ข้อควรพิจารณา สามารถทำได้อีก ๕ ครั้ง หลังจากทำครั้งแรกรวม ๖ ครั้ง
วัสดุที่ใช้(อย่างใดอย่างหนึ่งรวมกันไม่ได้)
• ชะเอม
• โสมตังกุย
• อบเชย
• กระชายดำ
• ถ้าไม่มี ใช้ ขิง ข่า กระเทียม มะแขว่น ปูเลย สมุนไพรที่คน กินได้ใช้ได้หมด
• เบียรหรือเหล้าสาโท ๒ ขวด อย่างใดอย่างหนึ่ง
• น้ำตาลทรายแดง ๑/๒ กิโลกรัม
• เหล้าขาว ๔๐ ดีกรี ๒ ขวด
อัตรา วัสดุสมุนไพร ๑ กิโลกรัม ต่อ เหล้าหรือเบียร์ ๒ ขวด ต่อ น้ำตาลทรายแดง ครึ่งกิโลกรัม
เหล้าขาว ๔๐ ดีกรี ๒ ขวด
วิธีทำ/หมัก
1. ขวดโหล มีฝาปิด ล้างให้สะอาดทิ้งให้แห้ง
2. นำวัสดุจำนวน ๑ กิโลกรัมใส่
3. เอาเหล้าขาว/เบียร์ อย่างใดอย่างหนึ่ง ๒ ขวดเทให้ท่วมวัสดุ
4. ปิดฝา
5. ทิ้งไว้ ๑๒ ชั่วโมง เสร็จแล้วเอาน้ำตาลทรายแดงใส่ ครึ่งกิโลกรัม พร้อมทั้งเหล้า ๔๐ ดีกรี ๒ ขวด ทิ้งไว้ ๘-๑๐ วัน รินใส่ขวดเก็บไว้
ข้อบ่งใช้
• ใช้อัตรา ๑ ซ้อน ต่อ น้ำ ๑๐ ลิตร
• ใส่ในน้ำเป็นอาหารเสริมเร่งการเจริญเติบโต
• ใส่ในน้ำผ่อนคลายความเครียด
• ผสมเหล้าดองยาอื่นๆ ได้หลายชนิด
• พ่นสัตว์ ทำลายเห็บ หมัด ยุง ผื่น ขี้เรื้อนหาย
• ผสมกับจุลินทรีย์อื่นๆ ให้สัตว์กิน
การทำจุลินทรีย์เพื่อป้องกันและกำจัดศัตรูของพืชและสัตว์ ก็เป็นแบบที่เคยอ่านเอกสารของกรมวิชาการเกษตรหรือศูนย์เรียนรู้ต่างๆ แต่ว่าก็ไม่เห็นทำกัน เสียดายหนังสือที่แจกยังไหม่ๆอยู่ฝาบ้าน
เราอยากรณรงค์ให้ทุกบ้านทำกันจะได้ประหยัดเงินดี ไม่ต้องเสี่ยงต่อสารเคมีที่ชื้อจากร้านค้า วัสดุก็หาง่าย ปลอดภัยดีต่อสุขภาพ
ได้แต่ฟังเขาเล่ามาคราวนี้ได้เห็นของจริงตลอดจนวิธีการขั้นตอนต่างๆ ทำกันจริงเอาใบสะเดามากองเต็มไต้ถุนบ้านเด็ดเอาแต่ใบชั่งนำหนักให้ได้ตามต้องการแล้วทำตามเอกสารเชิงปฏิบัติการของอาจารย์แดง ดังนี้
วัสดุที่ใช้ ใช้อย่างใดอย่างหนึ่ง ใช้ผสมกันไม่ได้
1. วัสดุที่ใช้ เช่นสาบเสือ,ใบยูคา,ใบยาสูบ,ไหลแดง(โล่ติ้น),หนอนตายอยาก,ตะไคร็หอม,บอระเพ็ด,กระเทียม,พริกขี้หนู,ดีปลี
2. อัตราส่วน พืช ๗ ส่วน ต่อ น้ำตาลทรายแดง ๓ ส่วน
3. วิธีทำ/หมัก หั่นวัสดุให้เล็กขนาด ๒-๔ เซนติเมตร เพื่ออให้มีหน้าสัมผัสของวัสดุกับน้ำตาลทราย
4. แบ่งน้ำตาลทรายแดงเป็น ๒ ส่วนเท่าๆกัน
5. เอาน้ำตาลทรายส่วนที่หนึ่ง คลุกกับวัสดุ คลุกเบาๆ
6. นำไปบรรจุในภาขนะ (ปากกว้าง)กดให้แน่นเติมน้ำ หนัก๑/๒เท่ากับสมุนไพรที่ใช้ เช่นใช้สะเดา ๑๔ กิโลกรัม ก้เติมน้ำ ๗ กิโลกรัม
7. เอาของหนักทับไว้ ๑ คืน
8. เอาของหนักออก
9. นำน้ำตาลทรายส่วนที่ ๒ โรยหน้าให้ทั่วแล้วเอาของหนักขึ้นทับ
10. เอากระดาษปิด มัดเชือก
11. ทิ้งไว้ ๘-๑๐ วันโดยให้อยู่ในร่ม กรองเอาไว้ใช้ต่อไป
ข้อบ่งใช้
1. พ่นศัตรูพืช ๓-๔ ซ้อน ต่อ น้ำ ๑๐ ลิตร
2. พ่นสัตว์ ๓-๔ ว้อน ต่อ น้ำ ๑๐ ลิตร
3. พ่นวัชพืช ๗-๑๐ ช้อน ต่อ น้ำ ๑๐ ลิตร การปราบหญ้าให้ถางให้เตียนแล้วค่อยพ่นน้ำยาชีวภาพช่วงหญ้างอก ๒ ชั่วโมง ทำ ๓ ครั้ง ติดต่อกัน