ครูผู้สอนเคยมีปัญหาอย่างนี้มั้ย มอบหมายให้นักเรียนเขียนสรุปสาระสำคัญอะไรสักอย่าง นักเรียนมักใช้วิธีตัดข้อความจากหนังสือหรือตำรามาเป็นท่อนๆ โดยจะพิจารณาข้อความใดที่สำคัญแล้วขีดเส้นใต้ไว้ จากนั้นจะลอกประโยคที่ขีดเส้นใต้มาเรียบเรียง จะว่าไปวิธีเช่นนี้ไม่ได้ผิด เพราะย่อมได้เนื้อหาสำคัญอยู่แล้ว แต่ครูจะรู้สึกทันที เพราะท่อนประโยคที่ตัดมาเรียงใหม่ไม่ผสมกลมกลืน กระโดด กระตุก ห้วนหรือเยิ่นเย้อเกิน หาพอดียาก
อีกอย่างที่สังเกตได้ คำหรือประโยคจะเป็นทางการหรือวิชาการเกิน ไม่ใช่ภาษาลูกศิษย์เรา สรุปว่านักเรียนค่อนข้างด้อยเรื่องเขียน เหตุผลมีมากมายอย่างที่รู้ๆ ไม่ค่อยได้ฝึกเขียน ข้อสอบเป็นช้อยส์เสียส่วนใหญ่ จนบางสมัยรมต.ศธ.ท่านหนึ่งถึงกับมีนโยบายให้ครูออกข้อสอบอัตนัยปนบ้าง
แนะและพยายามฝึกลูกศิษย์มากเรื่องนี้ เธอต้องอ่านเรื่องนั้นๆให้กระจ่างเสียก่อน อธิบายปากเปล่าให้ได้ ลองเล่าให้ตัวเองฟังหรืออธิบายให้เพื่อนฟัง จากนั้นจึงค่อยลงมือเขียนตามความเข้าใจตัวเอง ด้วยคำด้วยประโยคของตัวเอง ปิดหนังสือ..จำรายละเอียดบางอย่างไม่ได้ จึงค่อยแอบๆเปิดดูบ้าง อย่ากางตำราเขียน
ข้อสอบชีววิทยาจึงเป็นเขียนตอบส่วนใหญ่ กิจกรรมการเรียนรู้ในห้อง มักให้นักเรียนผลัดกันเล่า ผลัดกันอธิบายอยู่เสมอ นักเรียนบางคนโดดเด่นออกมาจากกลุ่มเพื่อนเลย แต่นักเรียนส่วนใหญ่ก็ยังคงใช้วิธีเดิมๆที่แกถนัด
สอนการสังเคราะห์โปรตีนอีกครั้ง หลังจากชั่วโมงที่แล้วให้เรียนจากสื่อคอมพิวเตอร์ วันนี้สองชั่วโมงเช่นกัน ชั่วโมงแรกให้นักเรียนเขียนสรุปสาระสำคัญ เน้นให้อ่านจากหนังสือเรียนเท่านั้น คู่มือต่างๆอย่าเพิ่งใช้ เพราะถ้าคู่มือมี ก็ไม่ได้ทำด้วยตัวเอง ประโยชน์จะเกิดได้อย่างไร นักเรียนตั้งใจกันดีและส่งงานครบ
ชั่วโมงที่สองเขียนจั่วหัวบนกระดาน“การสังเคราะห์โปรตีน ประกอบด้วย ๒ ขั้นตอนสำคัญ ได้แก่ ๑.การคัดลอกรหัส(Transcription)” แล้วหันมาบอกกติกา..ให้นักเรียนช่วยกันเขียนต่อจากครู โดยแบ่งเขียนคนละขั้นหรือคนละบรรทัดไปเรื่อยๆจนครบทุกขั้นตอนของการสังเคราะห์โปรตีน ลำดับอย่าให้ผิดพลาด
นักเรียนตั้งใจและกระตือรือร้นพอสมควร โดยอ่าน ค้นจากหนังสือ ปรึกษาหารือกัน เล็งอ่านที่เพื่อนเขียนบนกระดานว่าไปถึงไหนแล้ว จะได้เขียนต่อได้ถูก ผลงานที่เขียนไว้ในชั่วโมงแรกนำมาใช้ไม่ได้ เพราะครูเก็บไว้แล้วหมดทั้งหมด(ฮา) จึงเหมือนนักเรียนได้ทวนหรือทำซ้ำ โดยต้องนำความคิดไปผสมผสานกับคนอื่นด้วย ตรวจสอบความเข้าใจของตัวเองไปในตัว
สรุปการเรียนการสอนวันนี้ใช้ได้เลย นักเรียนตั้งใจเป็นส่วนใหญ่ สาระที่ช่วยกันเขียนถูกต้องทั้งหมด มีบ้างที่ตกหล่นหรือข้ามขั้นตอน แต่เพื่อนคนหลังสามารถรู้และแก้ไขได้
แต่ที่ยังเห็นเหมือนๆเดิมก็คือ นักเรียนยังไม่ได้เขียนด้วยคำพูด ด้วยประโยค หรือด้วยความเข้าใจของตัวเอง
สวัสดีค่ะครูธนิตย์
ครูเมี้ยวแวะมาเยี่ยมชมวิธีการสอนของอาจารย์ค่ะ และขอชื่นชมกับวิธีการสอนแบบนี้ค่ะขอเป็นกำลังใจให้ค่ะ
ขอติดตามการสอนของอาจารย์และจะนำไปใช้ในรายวิชานะค่ะ
สวัสดีค่ะอ.ธนิตย์
*** เธอต้องอ่านเรื่องนั้นๆให้กระจ่างเสียก่อน เล่า อธิบายปากเปล่าให้ได้ ชอบวิธีการสอนขั้นตอนนี้จริงๆ
*** ทุกวันนี้เด็กอ่านจับใจความไม่เป็น (สมัยเราเรียกอ่านเอาเรื่อง)เด็กๆไม่รู้ว่าอะไรคือพลความ และอะไรคือใจความสำคัญ เมื่อสั่งให้ย่อความกลายเป็นย่นความ ใช้เวลาสอนเรื่องการย่อความถึง 3 คาบ ด้วยการฝึกเขียนโดยใช้สื่อที่ไม่เหมือนกัน หลายคนยังไม่ผ่าน เพราะนักเรียนยังไม่ได้เขียนด้วยคำพูด ด้วยประโยค หรือด้วยความเข้าใจของตัวเอง
*** แม้จะคนละวิชาแต่ปัญหาเหมือนกันเลย เป็นเพราะอ่อนด้อยเรื่องการอ่านและการเขียนสื่อความหมายทำให้เป็นอุปสรรคในการเรียนรู้วิชาอื่นด้วย