ตอนที่ 4 ของเรื่องเล่าเวทีเวทีเครือข่ายเรียนรู้สู่ความพอเพียง จะเป็นความเห็นของนักวิชาการจากคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย คือ ผศ.อรรถพล อันตรวรสกุล ที่ได้นั่งสังเกตการณ์การถอดบทเรียนรู้ และได้ให้เกียรติมาร่วม วิเคราะห์ผลโดยรวม ที่น่าสนใจให้พวกเราฟัง สรุปได้ดังนี้:
ลักษณะการจัดการเรียนรู้ในการบูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง :
* การเรียนรู้ด้วยหลักคิดของความพอเพียง..ในบริบทของความพอเพียง..เพื่อความพอเพียง
* การเรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติ ลองผิด-ลองถูก มุ่งสู่การแก้ปัญหา
* การบันทึกวิเคราะห์ผลของการเรียนรู้โดยเปรียบเทียบ ก่อนทำ-หลังทำ
* การเรียนรู้แบบบูรณาการที่ "เนียน" จนเข้าไปอยู่ในทุกภาคส่วนของโรงเรียน
* การเรียนรู้ร่วมกันผ่านประสบการณ์ และ "ตกผลึก" เป็นวิธีคิด
* การเรียนรู้ผ่านกระบวนการสร้างศรัทธา พาให้คิด ปฎิบัติสม่ำเสมอ จนอยู่ในวิถีชีวิต
* การเรียนรู้ที่กำกับด้วย ความรู้ สติปัญญา และคุณธรรม
ปัจจัยเงื่อนไขที่มีผลต่อความสำเร็จ :
* การจัดพื้นที่ให้มีแหล่งเรียนรู้ และฐานการเรียนรู้ในโรงเรียน
* การจัดบรรยากาศในโรงเรียนให้สอดคล้องกับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
* การกำหนดวันเวลาสำหรับจัดกิจกรรมอย่างชัดเจน
* ความต่อเนื่องและความสม่ำเสมอในการจัดกิจกรรม
* การมีหลักสูตรระดับหน่วยการเรียนรู้ และมีแผนการเรียนรู้บูรณาการ
* การมีศรัทธาร่วมกันของบุคลากรทุกฝ่ายในโรงเรียน
* การได้รับความสนับสนุนอย่างจริงจังของผุ้บริหารโรงเรียน
* การสร้างเครือข่ายการทำงานร่วมกันของครูแกนนำทั้งภายในและภายนอก
* ความรู้ ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ของของครูในหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและบุคลากรทุกระดับในโรงเรียน
* ความสามารถของครูและบุคลากรในการเชื่อมโยงหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาเชื่อมโยงกับการปฏิบัติงาน
* การสร้างกลุ่มนักเรียนในการทำกิจกรรม
*การสนับสนุนของชุมชน
ความเข้าใจคลาดเคลื่อนในเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง :
* ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นเรื่องเดียวกับเกษตรทฤษฏีใหม่
* ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นเรื่องเดียวกับกิจกรรมการประหยัดและการออม(เป็นเพียงภาคปฏิบัติหนึ่ง)
* การจัดการเรียนรู้ของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงคือการเรียนรู้ทางเศรษฐกิจ (บูรณาการหลักคิดของปรัชญา)
* การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงเป็นภาระหน้าที่ของของกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
* การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงจัดเป็นกิจกรรมเสริมไม่สามารถนำมาบูรณาการในสาระการเรียนรู้
ข้อสังเกตเกี่ยวกับการบูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง :
* การบูรณาการเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียงสู่โรงเรียนไม่ใช่กระบวนการผลักดันให้เกิดการ ทำงานใหม่ หรือเพิ่มภาระให้แก่ผู้เกี่ยวข้อง แต่เป็น การต่อยอด
* แม้จุดเริ่มต้นการทำงานที่ไม่เหมือนกัน บริบทที่แตกต่าง แนวทางที่หลากหลาย หากแต่ยืนอยู่บนการสร้างศรัทธา การระเบิดภายใน ด้วยการเข้าใจ เข้าถึง และพัฒนา เพื่อมุ่งสู่ผลสำเร็จอย่างยั่งยืน
* ครู 4 แบบ คือ
- ทำได้ / รู้ตัว / อธิบายได้
- ทำอยู่ / ไม่รู้ตัว
- อยากทำ /ไม่แน่ใจ / ไม่รู้ทาง
- ยังไม่อยากทำ /ยังไม่เห็นทาง
* ลักษณะ การบูรณาการ :
- บนลงล่าง
- ล่างขึ้นบน
- แนวตั้ง
- แนวนอน
* ประเด็นการบูรณาการ :
- ที่มา/ช่องทาง
- หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นหลักคิดที่นำไปใช้ไม่ใช่สอนตรงๆ
* กระบวนการขับเคลื่อนไม่ไช่แรงกระเพื่อมแต่เป็นระลอกคลื่นที่ส่งพลังต่อเนื่อง
* กิจกรรมทุกวิชาควรดูผลสะท้อนเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง แต่ อย่าติดกรอบ ปฏิบัติมากขึ้นเรื่อยๆ กรอบจะหายไปเอง
การบรรยายข้างต้น..ผู้ร่วมเวทีทุกระดับเขารุมจีบอาจารย์อรรถพลกันเพียบ เพื่อขอ powerpoint ของอาจารย์กลับไปเป็นข้อเตือนใจ ใส่กระเป๋า ไว้ติดบอร์ด ให้เห็นเด่นเป็นสง่าที่โรงเรียน....
ดิฉันขอจบการเล่าไว้แต่เพียงนี้..ของดีๆเชิงลึก โปรดอ่านจากที่ดิฉันสรุปหนังสือเล่มเล็ก ๑๕ ของสรส. สนับสนุนโดยมูลนิธิสยามกัมมาจล ธนาคารไทยพาณิชย์ ที่ได้เคยลงใน blog ของดิฉันไปแล้วค่ะ...
ขอบคุณค่ะน้อง berger..ขอให้มีความสุขนะคะ..