อะไร คือ
แบคทีเรีย?
ถ้าสมมุติว่า
แบคทีเรียคือมนุษย์...ที่เรารู้จัก
มนุษย์แบ่งเป็น
เพศชายและเพศหญิง
แบคทีเรียก็แบ่งเป็น Gram positive และ
Gram negative
มนุษย์มีรูปร่างอ้วนและผอม
แบคทีเรียก็มีรูปร่างเป็น Cocci
และ Bacilli เหมือนกัน
มนุษย์มีทั้งพวกที่ชอบอยู่คนเดียวและอยู่เป็นกลุ่ม
แบคทีเรียเองก็เหมือนกันนะ มีทั้ง
single ,in pair ,cluster
มนุษย์มีทั้งพวกที่ไม่เป็นพิษเป็นภัยกับใครแล้วก็พวกอันตรายสุด
ๆอ้อแล้วก็พวกชอบฉวยโอกาส
คุณแบคทีเรียก็เหมือนกันนะ มีทั้ง Pathogenic
,non-pathogenic และก็
opportunistic
พอเป็นแบบนี้แล้วก็เลยไม่รู้สึกเลยว่า
คุณแบคทีเรียจะแตกต่างจากเราตรงไหน
ตรงกันข้าม
พอมองในมุมนี้ปุ๊บก็เริ่มรู้สึกว่าจะเข้าใจคุณมามากขึ้น
ซะอย่างงั้นแหละ
สรุปเป็นทางการนิดนึงก็...
แบคทีเรีย เป็นสิ่งมีชีวิตประเภทใหญ่ประเภทหนึ่ง
มีขนาดเล็ก มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น ส่วนใหญ่มีเซลล์เดียว และมีโครงสร้างเซลล์ที่ไม่ซับซ้อนมาก
และโดยทั่วไปแบคทีเรียแบ่งได้หลายรูปแบบ
- แบ่งตามรูปร่าง แบ่งได้หลายแบบทั้งกลม (cocci) ,แบบท่อน
(bacilli,rod) ,แบบเกลียว (spiral)
ซึ่งแต่ละแบบก็จะมีการจัดเรียงเซลล์ต่างกัน
- แบ่งตามการย้อมติดสีแกรม (Gram's strand)
มีได้สองลักษณะคือพวกที่ติดสีแกรมบวก (Gram positive)
และที่ติดสีแกรมลบ (Gram negative)
แต่บางชนิดสามารถติดสีทั้งสองเรียกว่า Gram variable
ซึ่งเกี่ยวข้องกับผนังเซลล์ของแบคทีเรีย
- แบ่งตามความต้องการใช้อ๊อกซิเจน ซึ่งมีหลายแบบคือ aerobic
bacteria, anaerobic bacteria, facultativeaerobic bacteria,
microaerofilic bacteria เป็นต้น
- แบ่งกลุ่มแบคทีเรียตามแหล่งอาหารและพลังงานได้เป็น
- ออโตโทรป (autothroph) แหล่งคาร์บอนสำหรับสร้างสารอินทรีย์มาจาก CO2
ได้แก่แบคทีเรียที่สังเคราะห์ด้วยแสงได้
- เฮเทอโรโทรป (heterothroph)
แหล่งคาร์บอนมาจากการย่อยสลายสารอินทรีย์
ได้แก่แบคทีเรียที่ดูดซับสารอาหารเป็นแหล่งพลังงานทั่วไป
- โฟโตโทรป (photothroph) ได้พลังงานเริ่มต้นจากแสง
- คีโมโทรป (chemothroph) ได้พลังงานเริ่มต้นจากสารเคมี
แบคทีเรียบางชนิดอยู่รอดในสภาพที่เลวร้ายหรือไม่เหมาะสมต่อการเจริญได้โดยการสร้างเอ็นโดสปอร์ (endospore)
เมื่อสภาวะแวดล้อมเหมาะสม
เอ็นโดสปอร์จะดูดซับน้ำและเจริญเป็นแบคทีเรียใหม่ เอ็นโดสปอร์ทำลายยาก
บางชนิดอยู่ได้ถึง 100 ปี