KM (แนวปฏิบัติ) วันละคำ : ๕๖๘. ต่อยอด KM การพัฒนาเมืองน่าอยู่ ชุมชนน่าอยู่ ด้านสุขภาพ
วันนี้ขอเขียนเชียร์ลูกเขยเสียหน่อย ใครอยากทราบว่าทำไมหมอสุเทพ เพชรมาก ผอ. ศูนย์อนามัยที่ ๕ นครราชสีมา จึงเป็นลูกเขยผม ให้มาถามหลังไมค์ แต่ที่มีเรื่องนี้มาลงบันทึกก็เพราะทีม KM ของศูนย์อนามัยที่ ๕ นครราชสีมา เอาเอกสารปึกหนึ่งมอบให้ผมที่อุบล ในงานตลาดนัดการจัดการความรู้กรมอนามัย เมื่อวันที่ ๒ ก.ย. ๕๑ ผมเอาเล่มที่ชื่อ “เรื่องเล่าความสำเร็จ การพัฒนาเมืองน่าอยู่ ชุมชนน่าอยู่ ด้วยกระบวนการจัดการความรู้” ก็ปิ๊งว่า น่าจะเขียนบันทึกเสนอแนะวิธีใช้ KM ต่อยอดความรู้ในหนังสือ เล่มนี้อีกหลายๆ รอบ จะได้ประโยชน์แก่คนในเทศบาลตามในหนังสืออย่างมากมาย และเจ้าหน้าที่ของศูนย์ฯ ก็จะได้ผลงานด้วย
หนังสือเล่มนี้กระทัดรัดดีมาก มีเรื่องเล่า ๔๑ เรื่อง ในกลุ่มความสำเร็จของการพัฒนาเมืองน่าอยู่ ๘ ด้านคือ
□ อาหารปลอดภัย : ตลาดสดน่าซื้อ, Clean Food Good Taste
□ การจัดการขยะชุมชน
□ การบำบัดน้ำเสียชุมชน และคุณภาพแหล่งน้ำ
□ การจัดการเหตุรำคาญ
□ ชุมชนเข้มแข็ง
□ การส่งเสริมสุขภาพ
□ การป้องกันควบคุมโรค
□ การพัฒนาสถานบริการ และสถานที่ทำงานน่าอยู่ น่าทำงาน
ที่น่าชื่นชมคือผู้เล่าเรื่องทั้ง ๔๑ คนเป็นเจ้าหน้าที่ของเทศบาลทั้งหมด แสดงว่าเจ้าหน้าที่ของศูนย์ฯ ตีบทของตัวเองแตก ทำหน้าที่ “คุณอำนวย” ไม่ใช่เข้าไปแย่งหน้าที่ “คุณกิจ” ของเจ้าหน้าที่เทศบาล
ใน ๔๑ เรื่อง มีเรื่องการพัฒนาตลาดสดถึง ๘ เรื่อง น่าจะต่อยอดด้วย CoP ชวนเจ้าของเรื่องเล่าทั้ง ๘ มาตั้งวงคุย ว่าตลาดสดที่น่าซื้อมีลักษณะสำคัญๆ อะไรบ้าง จัดคุณสมบัติของตลาดน่าซื้อเป็นหมวดๆ สัก ๕ – ๑๐ หมวด แล้วให้แต่ละคนเล่าว่าตลาดสดในความดูแลของตนมีลักษณะตามแต่ละหมวดอย่างไรบ้าง ดำเนินการอย่างไรจึงได้ผลเช่นนั้น แล้วช่วยกันให้คะแนนคุณภาพหมวดนั้นของเทศบาลนั้น จากคะแนน ๑ (ยังไม่ดี), ๒ (พอใช้), ๓ (ค่อนข้างดี), ๔ (ดี) ถึง ๕ ดีเด่น) ทำจนครบทุกหมวดและทุกเทศบาล (๘ แห่ง) และในระหว่างเล่าก็มีการซักถามแบบชื่นชมไปด้วยว่าคิดอย่างไรจึงมีวิธีดำเนินการอย่างนั้น จนได้ผลดีถึงขนาดนั้น ฯลฯ ก็จะสรุปได้เกณฑ์ตลาดสดที่น่าซื้อ และได้ ลปรร. ลงลึกในเคล็ดลับวิธีดำเนินการ
ทำอย่างนี้หลายๆ รอบ รอบละ ๔ – ๖ เดือน คุณภาพของตลาดสดน่าจะพัฒนาขึ้นมาก และความรู้ปฏิบัติของเจ้าหน้าที่เทศบาล ๘ ท่านก็จะพัฒนาขึ้นอย่างมากมาย “คุณอำนวย” ของศูนย์ก็งัดกลเม็ดเด็ดพรายในการทำหน้าที่คุณอำนวยออกมาใช้ โดยเแพาะอย่างยิ่งด้านการชื่นชมยกย่องผลงาน และส่งเสริมให้เอาความสำเร็จไป ลปรร. กับเจ้าหน้าที่ของเทศบาลอื่นๆ
การดำเนินการแนวนี้ใช้กับเรื่องอื่นๆ ได้อย่างไม่จำกัด เทคนิคนี้เรียกว่าเทคนิคการใช้ ตารางแห่งอิสรภาพ ซึ่งอ่านได้จากหนังสือ “การจัดการความรู้ ฉบับนักปฏิบัติ” ฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๓ หน้า ๗๖ – ๗๘, ๑๔๘ – ๑๕๑, และ ๑๘๒ – ๑๘๓
วิจารณ์ พานิช
๓ ก.ย. ๕๑
ความเห็น (2)
- เจ้าหน้าที่ของศูนย์ฯ ตีบทของตัวเองแตก
- ครับเป็นเช่นนั้นระดับหนึ่งแล้ว
- ทีมอนามัยสิ่งแวดล้อมยังจะต้องทำงานอีกเยอะในปีต่อไป
- มันพอมองภาพออกครับว่าจะไปทิศทางไหน
- ขอบคุณครับ
suwan chamchuklin
-ขอบคุณคะสำหรับคำชมและข้อชี้แนะ ในฐานะผู้รับผิดชอบงานเมืองน่าอยู่และผู้จัดทำหนังสือเล่มนี้ รู้สึกดีใจที่อาจารย์ให้ความสำคัญ ข้าพเจ้าจะได้นำความคิดเห็นของอาจารย์ไปขยายผลและพัฒนาการจัดการความรู้ในระดับเทศบาลและอบต.ที่รับผิดชอบของศูนย์ฯเขต5ต่อไป