โครงงาน…..กับการพัฒนาการเรียนรู้ของนักเรียน
ครั้งแรกที่ได้สัมผัสกับคำว่า …โครงงาน…. ข้าพเจ้ายอมรับว่ามันเป็นสิ่งที่ท้าทายความสามารถในการที่เราจะใช้ยุทธวิธี เทคนิคหรือ วิธีการ ต่างๆที่จะต้องพัฒนาผู้เรียน ซึ่งนั่น
ก็หมายถึง ว่าเราจะต้องทำอะไรก็ได้ ใช้เทคนิค วิธีการ ที่มีอยู่จัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อให้เด็กเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของตนเองไปในทางที่ดี
ข้าพเจ้าเองรับผิดชอบในการสอนประจำสาระวิทยาศาสตร์ ครั้งแรกก็สอนหลายสาระจนกระทั่งเดี๋ยวนี้ รับผิดชอบสาระเดียวแต่ต้องสอน 2 ช่วงชั้น คือช่วงชั้นที่ 2 และ 3 สิ่งที่ข้าพเจ้าเกิดความภาคภูมิใจที่สุดที่อยากจะเล่าขาน สู่เพื่อนๆ ในครั้งนี้ก็คือ ความสำเร็จจากการ
จัดกิจกรรมการเรียนรู้สู่โครงงาน ของข้าพเจ้า ซึ่งกว่าที่จะประสบความสำเร็จ ข้าพเจ้าต้องยอมเหนื่อย ทุ่มเททั้งแรงกายแรงใจ ต้องเสียสละและมีความอดทนเป็นอย่างสูงที่ข้าพเจ้าบอกว่ามีความอดทนเป็นอย่างสูงก็เพราะว่า การที่จะสอนให้เด็กได้เรียนรู้และทำโครงงานได้นั้นต้องใช้เวลาเป็นอย่างมาก เด็กนักเรียนที่ข้าพเจ้ารับผิดชอบในการสอนและให้ทำโครงงานในครั้งแรกนั้น ไม่เคยรู้จักและสัมผัสกับคำว่า โครงงาน มาก่อนเลย ข้าพเจ้าใช้ความพยายามหลายครั้งในการอธิบายให้เด็กเข้าใจและเพื่อให้เด็กเกิดจินตนาการมองเห็นภาพว่ามันเป็นอย่างไร แต่สิ่งที่ข้าพเจ้าได้รับและสะท้อนกลับนั้นก็คือคำพูดซื่อๆของนักเรียนว่า ทำไม่ได้ นึกไม่ออก นั่นเป็นครั้งแรกที่เริ่มต้นสอนโครงงาน ข้าพเจ้ากลับมานอนคิดที่บ้านเพื่อที่จะหาวิธีการให้เด็กเหล่านี้ทำโครงงานให้ได้ จะทำอย่างไร เปิดหนังสือและตำราอยู่หลายเล่ม ค้นคว้า เพื่อหาวิธีการมาสอนเด็กให้ได้ เวลาผ่านไป 1 สัปดาห์ ช่างประจวบเหมาะในตอนนั้นพอดี ที่เชียงใหม่เขามีการจัดนิทรรศการประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนพอดี ข้าพเจ้าทำหนังสือขออนุญาตท่านผู้อำนวยการพานักเรียนไปดูนิทรรศการประกวดโครงงานที่เชียงใหม่ทันทีโดยไม่ขอเบิกเงินจากทางโรงเรียนแม้แต่บาทเดียว ในตอนนั้น โดยนักเรียนที่พาไปจะเป็น ตัวแทน หรือผู้นำ ของแต่ละห้อง
หลังจากกลับมาจากดูงานในครั้งนั้นข้าพเจ้าก็เริ่มจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โดยใช้เทคนิค การตั้งคำถาม กับนักเรียนซึ่งเป็นคำถามพื้นฐานที่นักเรียนได้พบในชีวิตประจำวันของเขา
สิ่งแรกที่จัดกิจกรรมคือต้องฝึกให้เด็กได้วิเคราะห์สภาพปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้นทั้งในและนอกโรงเรียนหรือในชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่ เพราะการทำโครงงานคือการแก้ปัญหาที่พบ จากนั้นเราก็จะมาเริ่มใช้ เทคนิคการตั้งคำถาม เพื่อให้นักเรียนตอบ ดังนี้
+ นักเรียนพบหรือเจอปัญหาอะไรบ้าง?
+ นักเรียนจะใช้วิธีไหน? ในการแก้ปัญหาที่พบ
+ เพราะเหตุใด? นักเรียนถึงคิดที่จะแก้ปัญหานั้น
+ นักเรียนจะแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นได้อย่างไร?
+ มีอะไรบ้าง? ที่จะใช้ในการแก้ปัญหานั้น
+ เมื่อแก้ปัญหานั้นแล้วจะเกิดอะไร? ขึ้น
+ จากการแก้ปัญหานักเรียนคิดว่าจะได้อะไร?
ครูต้องฝึกเด็กตอบคำถามเหล่านี้ให้ได้และให้ละเอียด อย่าคิดแทนเด็กแต่คอยให้คำปรึกษาแก่เขาซึ่งแรกๆอาจจะเหนื่อยแต่เราต้องอดทน อย่าพึ่งท้อแท้ ส่งเสริมและให้กำลังใจแก่เขา
จาก เทคนิค การตั้งคำถาม รวมกับประสบการณ์ตรง ที่นักเรียนได้พบเห็นด้วยตนเอง
นี้แหละที่ทำให้นักเรียนของข้าพเจ้าเกิดองค์ความรู้และสามารถนำมาเชื่อมโยงกันเกิดเป็น ผลงาน/ ชิ้นงานขึ้น และผลงานหรือชิ้นงานนี้สามารถที่จะนำไปแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันของเขาได้และที่สำคัญเขาจะเกิดความภาคภูมิใจในผลงานของตนเอง เหมือนกับข้าพเจ้าที่ภูมิใจในความสำเร็จของนักเรียนที่ตนเองรับผิดชอบเป็นต้น………….และวันข้างหน้าครูก็ไม่ต้องกังวลใจในการที่จะสอนนักเรียนให้เรียนรู้เรื่องโครงงานอีกต่อไป++++++++++++++++++
มะลิซ้อน
ได้รูปแบบการนำเสนอโครงงานที่ครอบคลุมมากค่ะ
ครูแนน
เยี่ยมมากเลยครับพี่ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมการทำงานของเด็ก เปิดโลกแห่งการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองของนักเรียน จัดกิจกรรมที่ดีต่อไปน่ะครับ
ขอบคุณอาจารย์ เป็นอย่างมากที่เข้ามาเยี่ยมชม ดิฉันเป็นสมาชิกใหม่ยังไงก็ขอกำลังใจจากอาจารย์เป็นพี่เลี้ยงด้วย ขอบคุณคะ..ที่แวะมาเยือน
สวัสดีคะมะลิซ้อน
ดีใจท่รู้จักครูมะลิซ้อนท่เป็นครูนักสู้ นักวิจัย และนักค้นหา ไม่ย่อท่อจนพบความจริงว่าการจัดการเรียนการสอนแบบโครงงานมันไม่ยากเลย และเหมาะสมกับวิชาวิทยาศาสตร์มากคะ และสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้คะ
ขอบคุณสำหรับ...นกเล็ก.. เพื่อครูวิทยาศาสตร์ด้วยกันและเป็นกำลังใจให้ขอขอบคุณด้วยความจริงใจคะ
คุณคือครูมืออาชึพอย่างแท้จริง อานิสงฆ์แห่งความมุ่งมั่นจะทำให้ครูมะลิซ้อนประสบความก้าวหน้าในวิชาชีพ ขอเป็นกำลังใจให้นะคะ
การเล่าประสบการณ์ในการทำโครงงานให้ผู้อื่นได้รับรู้ โดยเฉพาะการเริ่มต้นด้วยการพบปัญหาและทำการแก้ไขจนประสบความสำเร็จ นับว่าเป็นแบบอย่างและแนวทางที่ดีให้ผู้ที่เริ่มต้นจะทำ มีแบบอย่างหรือทางเดินที่ถูกต้อง ขอบคุณ จริง ๆ ค่ะ
เมื่อมีโครงงานวิทย์ใหม่ ๆ เล่าสู่กันฟังนะครับ จะรอ
ขอบคุณท่าน ศน. เป็นอย่างยิ่งที่ให้กำลังใจสมาชิกใหม่อย่างพวกเรา ถ้ามีพี่เลี้ยงดีๆคอยให้กำลังใจอย่างนี้สู้ตายแน่ และสพท.ลำพูนเขต 1 ของเรารับรองมีอะไรดีๆมาเล่าสู่และแลกเปลี่ยนประสบการอีกมากมาย
ขอขอบคุณในกำลังใจครั้งนี้
มะลิซ้อน