บนถนนการนิเทศ ตอน Best practices"Coaching"
บนถนนการนิเทศ ตอน Coaching Techniques
เมื่อประมาณปี 2534 ระหว่างเป็นศึกษานิเทศก์จังหวัดนนทบุรีได้มีความพยายามที่จะหาวิธีการนิเทศให้หลากหลาย ด้วยความรักในอาชีพนี้ อยากเพิ่มศาสตร์ทางการนิเทศก์ ได้นำแนวคิด ตามวิธีการของ Coach มาลองปฏิบัติการนิเทศภายในโรงเรียน ครั้งแรกดำเนินการที่โรงเรียนวัดไทรม้า และอีกหลายโรงเรียนในเวลาต่อมา ผลงานในเรื่องนี้ได้นำเสนอเป็นผลงาน ทางวิชาการต่อมาได้ย้ายมาเป็นศึกษานิเทศก์สปช.ได้รับการสนับสนุนให้ทำงานในสำนักงานโครงการพิเศษเป็นการทำงานทีมีความสุขมากได้ทำงานที่รวดเร็วเจาะลึกถึงกลุ่มเป้าหมายเพื่อร่วมงานทุกคนทุ่มเท เสียสละ เก่งทุกคน ดีใจที่มีโอกาส ร่วมงานกับคนเก่ง(จะบันทึกเรื่องนี้ในหน้าต่อไป)
งานที่ร่วมรับผิดชอบคือการปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้ และมีกิจกรรมหนึ่งที่ประทับใจคือได้ร่วมรับผิดชอบกิจกรรม การคัดเลือกครู รางวัลครูดีในดวงใจ หรือ Teacher Award นับว่าครั้งแรกที่มีกิจกรรมและใช้ชื่อรางวัลนี้ เป็นนโยบายของท่านเลขาธิการฯ ในเวลานั้น กิจกรรมนี้ดำเนินการติดต่อกันมา 3 ปีทำให้เรามีครูเก่งมากมายนับว่าเป็นแรงบันดาลใจที่นำ Coaching Techniques มาพัฒนาต่อในโรงเรียนต้นแบบการปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้ พัฒนาอยู่ 1 ปี นำเสนอเป็นส่วนหนึ่งของผลงาน เพื่อขอเลื่อนระดับเป็นศึกษานิเทศก์ 9 ถือว่าเป็น Best Practices ของการนิเทศเรื่องหนึ่ง ที่ขอบันทึกไว้ บนถนนการนิเทศ ยินดีแลกเปลี่ยนแนวคิด
เทคนิคการสอนแนะหรือ Coaching Techniques เป็นเทคนิคที่ช่วยพัฒนาครูเป็นรายบุคคล เหมาะสมสำหรับการนิเทศภายในโรงเรียน การนำเทคนิค การสอนแนะไปใช้ ให้คำนึงถึงหลักการสำคัญดังนี้
- 1. มีผู้เชี่ยวชาญหรือผู้มีความสามารถเฉพาะเรื่องที่สามารถเป็น Coach ในโรงเรียน
- 2. การนิเทศเน้นการปฏิบัติร่วมกันระหว่างผู้ทำหน้าที่ Coach และผู้รับการนิเทศ โดยกำหนดบทบาทร่วมกัน เน้นการนิเทศที่ผู้รับการนิเทศเป็นศูนย์กลางโดย
2.1 คำนึงถึงความต้องการของผู้รับการนิเทศเป็นสำคัญ
2.2 ให้คำแนะนำ ดูแล จนกว่าจะบรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ร่วมกัน
2.3 บรรยากาศเป็นมิตร
ต่อไปนี้เป็น แนวปฏิบัติไม่ใช่ขั้นตอนปฏิบัติการนิเทศแบบเสนอแนะ
สำหรับผู้ที่ทำหน้าที่ Coach ดำเนินการตามแนวทาง CQCD ชึ่งประกอบด้วย
C – Complement ถือว่าเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้การนิเทศจะมีความสมบูรณ์ คือ การสร้าง สัมพันธภาพที่ดี ระหว่างCoach และผู้รับการนิเทศ โดยแสดงความจริงใจ ปราศจากอคติในการนิเทศ ใช้ศิลปะการทักทายเสนอให้ความช่วยเหลือแทนการถามหาปัญหา ถามถึงงานแทนการประเมินการทำงาน ให้ความช่วยเหลือในเรื่องส่วนตัวบ้างซึ่งจะเป็นการลดระยะเวลาในการสร้างสัมพันธภาพที่ดี
Q – Question การใช้คำถามซึ่งป็นวิธีการที่ไม่ต้องลงทุนแต่ต้องอาศัยประสบการณ์ความเชี่ยวชาญ
ในที่นี้เสนอตัวอย่างคำถามที่ตะล่อมถามหาจุดที่ต้องการพัฒนา และการถามหาวิธีที่ปฏิบัติไปแล้ว ตลอดจนการถามหาเหตุผล เช่น
“ไม่ต้องกังวล วิธีการที่ทำอยู่แล้วก็เหมาะสมในระยะเวลาหนึ่งลองคิดให้ดีว่าที่ทำไปแล้วมีอะไร ที่เป็นวิธีที่ดีและส่วนใดต้องปรับปรุง”
“...แสดงว่ารู้แล้วว่าจะปรับปรุงส่วนใดและจะพัฒนาส่วนใดให้ดียิ่งขึ้น”
“...ถ้าเช่นนั้นเรามาช่วยกันคิดวาจะใช้วิธีใดที่เหมาะสม”
“ ….ผลงานดีมาก นักเรียนมีคุณภาพ ลองนึกดีๆ แล้วบอกนะคะ…. ว่าทำอย่างไร?บ้าง”
C – Correct เป็นการแนะนำ ช่วยเหลือ หาแนวทางแก้ไขเพื่อปรับปรุงหรือ พัฒนา ถือว่าเป็นส่วนสำคัญของการสอนแนะ เป็นความสามารถเฉพาะตัวผู้นิเทศซึ่งจะเชื่อมโยงกับการใช้คำถาม อาจมีภาพตาราง 3 ช่องเพื่อช่วยวิเคราะห์คำตอบ และนำเสนอแนวทางแก้ไขปัญหา หรือเสนอแนะการพัฒนา เช่น
|
กิจกรรม/วิธีการดีๆ ที่ผู้รับการนิเทศบอก |
กิจกรรม/วิธีการดีๆ ที่ผู้นิเทศนำเสนอ |
กิจกรรม/วิธีการดีๆ ที่ตกลงปฏิบัติร่วมกัน |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
สำหรับความสามารถของผู้นิเทศนอกจากจะเป็นความเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่องแล้ว ควรมีความสามารถในการวิเคราะห์คำตอบเพื่อเลือกวิธีปฏิบัติดีๆที่เหมาะสมและเมื่อเลือกวิธีการพัฒนาร่วมกันแล้วควรกำหนดบทบาทของ Coach และผู้รับการนิเทศ
D – Demonstrate การนำวิธีการ ที่เลือกแล้วสู่การปฏิบัติ Coach ควรเป็นผู้สาธิต หรือ “พาทำ”
ปัจจัยนำไปสู่ความสำเร็จ
ปัจจัยสำคัญที่จะนำการ Coaching ไปสู่ความสำเร็จประกอบด้วย
- 1. ความชำนาญ ความเชี่ยวชาญ ของ Coach
2. ผลงานของ Coach เป็นที่ยอมับและเชิงประจักษ์
- 3. บรรยากาศการนิเทศเป็นการร่วมเรียนรู้
- 4. การถามถึงงาน การชื่นชมความสำเร็จ ตลอดจนการช่วยเผยแพร่งานที่ภาคภูมิใจอย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งที่กระตุ้นการพัฒนางาน
ความเห็น (7)
สนใจเรื่องกัลยาณมิตรนิเทศ ครับ มีใครทำไหมครับ..
ชัดเจน ไทยแท้
เคยอ่านบทความของท่านอาจารย์สุมน อมรวิวัฒน์ เป็นแนวคิดข้อเสนอแนะคะ
สวัสคะ
ขอมาเก็บความรู้หน่อยนะคะ
และอยากจะแนะนำเกี่ยวกับการใส่คำสำคัญคะ เนื่องจากว่าเห็นว่าคำสำคัญในบันทึกนี้ ใส่เป็นประโยคยาว เลยคิดว่าคุณชัดเจนอาจจะยังสับสนเกี่ยวกับการใส่คำสำคัญ
รบกวนลองอ่านบันทึกที่เขียนแนะนำเกี่ยวกับคำสำคัญไว้ ที่ http://gotoknow.org/blog/tutorial4u/tag/คำสำคัญ คะ
การพัฒนาคุณภาพครูในสถานศึกษาตามแนวคิดโรงเรียนผู้นำการเปลี่ยนแปลงนั้น การ Coach แบบกัลยาณมิตรแบบไม่เป็นทางการน่าจะได้ผลดี เนื่องจากทำกับกลุ่มเล้กๆ ที่มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน น่าจะตั้งเป็นทีม Coach แต่ละเรื่อง เช่น การเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ การทำวิจัยชั้นเรียน การผลิตสื่อ/นวัตกรรม การพัมนารูปแบบการสอน การวางระบบงานต่างๆ
โรงเรียนใดทำได้ผลแล้ว นำผลงานมาเผยแพร่บ้างนะคะ
เห็นด้วยค่ะ กับการนิเทศแบบกัลยาณมิตร
เพื่อจะได้สอดคล้องกับการประเมินคุณภาพ ประสิทธิภาพ ของสถานศึกษา แบบกัลยาณมิตร ของสมศ.ค่ะ
เรียนคุณป้าชัดเจนไทยเเท้หนูมาจากโรงเรียนยางชุมน้อย
สุรพิชฌาย์ ฟ้าหวั่น
เรียนพี่ชัดเจน ไทยแท้
เม่นสนใจการนิเทศแบบ Coach และการนิเทศแบบกัลยาณมิตรมาผสมกันได้ไหมคะ แล้วทำเรื่องการขับเคลื่อนหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่สถานศึกษาค่ะ