มงคลชีวิต 38 ประการ


มงคลชีวิต

 

มงคลชีวิต ฉบับทางก้าวหน้า

 

       มงคลชีวิตคือ เหตุแห่งความสุขและความเจริญก้าวหน้าแห่่งชีวิตและเป็นอีกหนึ่งหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เป็นหลักสากล ที่ทุกคนสามารถศึกษาและปฎิบัติตามได้ เพราะหลักคำสอนดังกล่าวเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับตัวเราโดยตรง ทุกชาติทุกภาษาสามารถปฏิบัติตามได้ เพราะจะได้ดำเนินชีวิตอย่างไม่ผิดพลาด มงคลชีวิตนั้นมีทั้งหมด 38 ประการ ดังนี้คือ

      มงคลที่ 1 ไม่คบคนพาล คนพาลคือคนที่ใจขุ่นมัวเป็นปกติ เป็นผลทำให้มีความเห็นที่ผิด ยึดถือค่านิยมที่ผิดๆ ไม่รู่ว่าอะไรดี อะไรชั่ว และมักชักนำไปในทางที่ผิด มักต่อต้านกับการทำความดี ควรที่จะหลีกเลี่ยงในการคบคนพาล เพื่อการดำเนินชีวิตที่ดี

      มงคลที่ 2 คบบัณฑิต บัณฑิตคือคนที่มีจิตใจผ่องใสเป็นปกติ ยึดถือความถูกต้อง ดำเนินชีวิตโดยใช้ปัญญา รู้ว่าอะไรดี อะไรชั่ว บัณฑิตมักชักนำไปในทางที่ถูกที่ควร ผู้ใดที่คบบัณฑิต ชีวิตมักประสบแต่ความสุขเสมอ

      มงคลที่ 3 บูชาบุคลที่ควรบูชา การบูชาคือการเลื่อมใส ยกย่องเชิดชู ทั้งต่อหน้าและลับหลัง ควรทีี่จะระลึกนึกถึงและถือเอาเป็นแบบอย่างในการดำเนินชีวิต

      มงคลที่ 4 อยู่ในถิ่นที่เหมาะสม คือแหล่งที่มีสิ่งแวดล้อมที่ดี ไม่เป็นพิษต่อทั้งร่างกายและ้จิตใจ และสนับสนุนให้ผู้อยู่มีความเจริญต่อหน้าที่การงาน สร้างเสริมความดี ถ้าเราอยู่ในที่ที่มีสิ่งแวดล้อมที่ดี ชีวิตก็จะประสบแต่ความสงบสุข

      มงคลที่ 5 มีบุญวาสนามาก่อน บุญ คือ สิ่งที่เกิดขึ้นในจิตใจแล้วทำให้จิตใจใสสะอาด ปราศจากความเศร้าหมองขุ่นมัว บุญจะทำให้ระดับจิตใจ, บุคลิกภาพ, วิถีชีวิต และสังคมของเราให้ดียิ่งขึ้น

      มงคลที่ 6 ตั้งตนชอบ หมายถึงการตั้งเป้าหมายของชีวิต ทั้งทางโลกและทางธรรมไว้อย่างถูกต้อง ดำเนินชีวิตไปตามแนวทางนั้น ๆ

      มงคลที่ 7 เป็นพหูสูต หมายถึงเป็นผู้ที่มีความรอบรู้ ทั้งทางโลกและทางธรรม ร้จักเรียนรู้ในสิ่งที่ควรรู้ ซึ่งคุณสมบัติเหล่านี้เป็นต้นเหตุแห่งปัญญา รู้ลึก รู้รอบ รู้กว้าง รู้ไกล

       มงคลที่ 8 มีศิลปะ คือการแสดงออกมาให้ปรากฏขึ้นได้อย่างงดงามน่าพึงน่าชม หมายถึงการฉลาดทำทั้งทางกาย วาจา และใจ

       มงคลที่ 9 มีวินัย คือมีระเบียบ กฏเกณฑ์ ข้อบังคับ สำหรับการประพฤติทางกายวาจาและใจ ของคนในสังคมให้เรียบร้อยดีงาม เป็นแบบแผนอันเดียวกัน อยู่ร่วมกันด้วยความสงบสุข ช่วยให้ห่างจากความชั่วทั้งหลาย

      มงคลที่ 10 มีวาจาสุภาษิต คือคำพูดที่ผู้กลั่นกรองไว้ดีแล้ว ด้วยใใจที่ผ่องใส มิใช่สักแต่พูด เป็นประโยชน์ต่อทั้งผู้พูดและผู้ฟัง

      มงคลที่ 11 บำรุงบิดามารดา เพราะท่านเป็นบุคคลที่มีพระคุณต่อเรามากที่สุดในโลก การทำดีหรือทำบุญต่อบิดามารดา ถือเป็นบุญสูงสุด

       มงคลที่ 12 เลี้ยงดูบุตร เพราะการเลี้ยงดูบุตรให้มีความสุขถือเป็นความภาคภูมิใจของผู้ที่เป็นบิดามารดาทั้งสิ้น เมื่อบุตรประสบความสำเร็จเราก็ยิ่งสุขใจมากเท่านั้น

       มงคลที่ 13 สงเคราะห์ ภรรยา (สามี) เพราะการแต่งงานหมายถึงการที่ต้องการดูแลซึ่งกันและกันอย่างมีความสุข ทั้ง 2 ฝ่ายควรที่จะให้เกียรติกัน ยกย่องสรรเสริญกัน

       มงคลที่ 14 ทำงานไม่คั่งค้าง เพราะสิ่งเหล่านี้จะนำความทุกกายทุกใจมาให้ในภายหลัง หากมีงานควรรีบทำให้เสร็จ เพื่อความสบายใจและเป็นการฝึกนิสัยที่ดีอย่างหนึ่ง

       มงคลที่ 15 บำเพ็ญทาน คือการให้หรือการเสียสละสิ่งของแก่ผู้ที่ทุกข์ยากด้วยความเต็มใจ และสิ่งดีดีก็จะเกิดขึ้นในชีวิตของเราตามมา

       มงคลที่ 16 ประพฤติธรรม คือการปฏิบัติตนให้อยู่ในกรอบของความถูกต้อง ไม่ลำเอียง เป็นหนทางแห่งความสุข

       มงคลที่ 17 สงเคราะห์ญาติ ทั้งทางโลกและทางธรรม เพราะทุกคนล้วนเกี่ยวข้องกับตัวเรา คนรอบข้างมีความสุข ตัวเราเองก็มีความสุขตามมาด้วย

       มงคลที่ 18 ทำงานไม่มีโทษ คือการที่เราไม่ไปเบียดเบียนใคร แต่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น

       มงคลที่ 19 งดเว้นจากบาป เพราะบาปทำให้เราเป็นทุกข์ ควรที่จะหลีกเลี่ยงในการกระทำสิ่งเหล่านี้

       มงคลที่ 20 สำรวมจากการดื่มน้ำเมา เพราะจะเป็นต้นเหตุของการสูญเสียสิ่งต่าง และการกระทำโดยไร้สติ เป็นเหตุของการเกิดทุกข์

       มงคลที่ 21 ไม่ประมาทในธรรม คือการมีสติอยู่กับตัวเสมอ ไม่ว่าจะทำอะไรก็ทำไปตามทางที่ถูกที่ควรอยู่เสมอ

มงคลที่ 22 มีความเคารพ คือการรู้ถึงความดีของผู้อื่น ยอมรับนับถือความดีของเขาด้วยความจริงใจทั้งต่อหน้าและลับหลัง คนอื่นก็จะเคารพเราด้วยความจริงใจเช่นกัน

       มงคลที่ 23 มีความถ่อมตน คือความไม่เย่อหยิ่ง อวดอ้างตน ใครเห็นก็เกิดความรัก ความเมตตา

       มงคลที่ 24 มีความสันโดษ คือยินดีกับของที่ตนมีอยู่แล้ว ไม่เบียดเบียนใคร คล้ายกับหลักเศรษฐกิจแบบพอเพียงนั่นเอง

       มงคลที่ 25 ความกตัญญู คือความรู้คุณ และเป็นเครื่องหมายของคนดีนั่นเอง

       มงคลที่ 26 ฟังธรรมตามกาล คือการฟังธรรมเพื่อยกระดับจิตใจของเราให้สูงขึ้น ผ่องใสขึ้นนั่นเอง

       มงคลที่ 27 มีความอดทน ผู้ใดมีความอดทนชีวิตมักพบแต่ความสงบสุข อยู่เย็นเป็นสุข

       มงคลที่ 28 เป็นคนว่าง่าย คืออดทนต่อคำสั่งสอน ผู้รู้ตักเตือนเราเพราะอยากให้ทำในสิ่งที่ถูกที่ควร ดำเนินชีวิตถูกต้อง จึงควรที่จะรับฟัง

       มงคลที่ 29 เห็นสมณะ คือเห็นผู้ที่ประพฤติตนอย่างถูกต้องเหมาะสม ทำให้คิดแต่เรื่องที่เป็นกุศล ทำแต่ความดี

       มงคลที่ 30 สนทนาธรรมตามกาล เพื่อให้เกิดปัญญากับตัวเรามากขึ้นได้ทั้งความรู้ทางโลกและทางธรรม

       มงคลที่ 31 บำเพ็ญตบะ คือการพยายามที่จะเผาผลาญควาทมชั่วที่มีอยู่ภายในจิตใจเราให้หายไป เพื่อความหมดทุกข์

       มงคลที่ 32 ประพฤติพรหมจรรย์  คือการประพฤติตนตามหลักธรรมอย่างเคร่งครัด จะได้พบแต่สิ่งที่ทำให้สบายใจ เกิดปัญญา

       มงคลที่ 33 เห็นอริยสัจจ์ คือการเห็นความจริงอันประเสริฐ สามารถหลุดพ้นจากเหตุแห่งการเกิดทุกข์ได้

       มงคลที่ 34 ทำนิพพานให้เห็นแจ้ง คือการหาหนทางในการพ้นจากทุกข์ จิตเป็นกุศล

       มงคลที่ 35 จิตไม่หวั่นไหวในโลกธรรม คือสภาพจิตของผู้ที่นิพพาน เป็นอุเบกขา มีใจเป็นสมาธิ เกิดปัญญา

       มงคลที่ 36 จิตไม่โศก การละจากสิ่งที่ทำให้เกิดทุกข์ สังขารเป็นสิ่งไม่เที่ยง ปฏิบัติตนโดยไม่ทำร้ายสิ่งต่างๆ ก็จะไม่เกิดความโศก

       มงคลที่ 37 จิตปราศจากธุลี คือจิตที่หมดกิเลศแล้วทั้งหยาบทั้งละเอียด จิตใจผ่องใส ได้แก่จิตใจของพระอรหันต์

       มงคลที่ 38 จิตเกษม คือความปลอดภัย พ้นภัย สิ้นกิเลส มีความสุข สภาพจิตที่หมดกิเลสไปแล้ว ได้แก่พระอรหันต์นั่นเอง

       หากคนไทยปฏิบัติได้ตามหลักมงคลชีวิตทั้ง 38 ประการได้ประเทศของเราคงจะประสบแต่ความสงบสุข อยู่อย่างไม่เบียดเบียนกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เพราะฉะนั้นควรที่จะเริ่มปฏิบัติจากตัวของเราเองก่อน เพื่อเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับผู้อื่น ปลูกฝังเยาวชนให้ประพฤติปฏิบัติในการทำความดี เมื่อความดีขยายตัวในสังคมมากขึ้น ทั้งตัวเราเองและคนรอบข้าง ทุกคนในสังคมก็จะเกิดความสงบสุขทั้งกายและใจ

 

มงคลชีวิตที่ชอบ

      

      มงคลชีวิตข้อที่ชอบก็คือการบำรุงบิดามารดา พระพุทธเจ้าท่านยังทรงตรัสไว้ว่าถ้าบุตรจะพึงวางบิดามารดาไว้บนบ่าทั้งสองข้างของตนประคับประคองท่านอยู่บนบ่านั้นป้อนข้าวป้อนน้ำและถ่ายอุจระบนบ่านั้นเสร็จ แม้บุตรจะมีอายุถึงร้อยปีและปรณนิบัติท่านไปตลอดชีวิต ก็ยังนับว่าตอบแทนบุญคุณท่านไม่หมด เพราะพระคุณของบิดามารดาทึี่เลี้ยงดูเรานั้นไม่สามารถหาสิ่งใดๆ มาเทียบได้เลย ที่เลือกมงคลชีวิตข้อนี้เพราะว่าบิดามารดามีพระคุณต่อตัวเราอย่างหาที่เปรียบไม่ได้ ไม่ว่าจะตอบแทนสักเพียงไร พ่อแม่เปรียบเสมือนเป็นพรหมของลูก เทวดาคนแรกของลูก ครูคนแรกของลูก และเป็นพระอรหันต์ของลูก เพราะพ่อแม่ตั้งแต่เราเกิดมาคอยปกป้องคุ้มภัยเรา เลี้ยงดูเรา อบรมสั่งสอนทั้งคำพูดกิริยามารยาท ไม่ถือสาในสิ่งที่เราทำผิด ให้อภัยเสมอ ให้ทั้งความรักและความปรารถนาดี เป็นเนื้อนาบุญของลูก เป็นผู้ที่ลูกควรทำดีต่อท่าน เป็นผู้ที่เหมาะสมแก้การกราบไหว้ของลูก เมื่อพ่อแม่มีพระคุณต่อเราเพียงนี้เรราจึงควรที่จะตอบแทนท่านด้วยการแสดงความกตัญญูกตเวที คือการที่เราเห็นคุณค่าของท่านและทดแทนพระคุณของท่่านนั่นเอง

      การตอบแทนบุญคุณนั้นเราควรทำด้วยใจ ไม่ใช่สักแต่ว่าทำไปพระเป็นหน้าที่ เพราะที่ท่านปฏิบัติต่อเราตั้งแต่เล็กยันโตท่านก้ทำด้วยใจเสมอมาซึ่งเราสามารถรับรู้ได้ด้วยใจเช่นกัน ไม่ว่าเราจะโตแค่ไหนท่านก็ยังเห็นว่าเราเป็นเด็กในสายตาของท่านเสมอ ความรักที่ผู้อื่นมอบให้กับเรานั้นเทียบกับความรักที่พ่อแม่มีให้ต่อเราไม่ได้เลย เช่นเมื่อแต่งงานไปแล้วมีภรรยา มีสามี เมื่ออยู่ด้วยกันก็รักกัน แต่เมื่อหย่ากันแล้วก็เหมือนกับเป็นคนอื่น ไม่เหมือนกับพ่อแม่ยังไงก็รักเราเหมือนเดิมไม่เปลี่ยนแปลง

      เพราะฉะนั้นเมื่อยามที่ยังมีชีวิตอยู่ก็ควรที่จะทำหน้าที่ลูกที่ดีให้มากที่สุด เมื่อท่านมีความสุข เราก็จะมีความสุขเหมือนกับท่าน เมื่อยามที่ท่านจากโลกนี้ไปแล้วก็ยังสามารถทำหน้าที่ลูกที่ดีโดยการทำบุญอุทิศส่วนบุญ ส่วนกุศลไปให้ท่านได้ ทำตนให้เป็นคนดีต่อสังคมและประเทศชาติ เพราะจริงๆ แล้วพ่อแม่ไม่ได้หวังให้เราตอบแทนอะไท่าน ท่านหว้งแต่เพียงว่าเราจะสามารถใช้ชีวิตอยู่รอด และเป็นคนดีของสังคมเพียงเท่านี้เอง ดิฉันคิดว่าถ้าใครมีความกตัญญูรู้คุณต่อพ่อแม่ชีวิวิตก็จะประสบความสำเร็จ มีความสุขในการดำเนินชีวิตอย่างแน่นอน

หมายเลขบันทึก: 168322เขียนเมื่อ 29 กุมภาพันธ์ 2008 22:19 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 12:19 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (5)
  • ขอบคุณมากครับ  กำลังหาอยู่เชียว  อิอิ

[ ดีจัยมาคหาIจอIเa= ]

อ่านแล้วดีมาก ๆ เลยค่ะ นำไปใช้ในชีวิตประจำได้เยอะเลย

ขอบคุณมากค่ะพี่หนูกำลังหาพอดี น่าสนใจดีคะ

ขอบคุณค่ะที่สร้าง web นี้

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท