ทรัพยากรท้องถิ่น

ชุมชนบ้านวังอ้อ พลิกดงเผาถ่านเป็นผืนป่าแหล่งทัศนาจร

ชุมชนบ้านวังอ้อ เป็นชุมชนชาวอีสานที่พลิกบทบาทจากชุมชนเผาถ่านมาเป็นนักอนุรักษ์ผืนป่าดงใหญ่ เนื่องจากรับรู้ได้ถึงผลกระทบอย่างรุนแรงที่เกิดขึ้นจากการบุกรุกทำลายป่าของพวกเขาเอง ทำให้เกิดสำนึกถึงบุญคุณของป่า ธรรมชาติ และสายน้ำ จึงหันกลับมาร่วมใจกันดูแลรักษาและฟื้นฟูป่าดงใหญ่เพียงผืนเดียวของชุมชนให้กลับคืนมา จนเกิดเป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศบ้านวังอ้อขึ้น เพื่อถ่ายทอดบทเรียนและประสบการณ์การพลิกฟื้นผืนป่าดงใหญ่ให้คนทั่วไปมีจิตสำนึกและเป็นแบบอย่างในการอนุรักษ์ธรรมชาติ

หลังจากนั้น ทีมวิจัยและชุมชนจึงได้ร่วมกันกำหนดรูปแบบกิจกรรมและการจัดการการท่องเที่ยวที่เหมาะสมกับป่าชุมชนดงใหญ่ โดยเริ่มจากการต้อนรับ แสดงลำกลอนพื้นบ้านเล่าประวัติหมู่บ้านและป่าดงใหญ่ จากนั้นพานักท่องเที่ยวเดินเข้าป่า โดยมีคณะทำงานนำนักท่องเที่ยวเดินทางไปตามฐานต่าง ๆ ที่กำหนดไว้ มีวิทยากรให้ความรู้ประจำแต่ละฐานและมีวิทยากรสันทนาการจากชุมชน
ฐานที่ 1 ฐานแผนที่ เป็นฐานแรกที่จะบอกเส้นทางเดินป่าให้นักท่องเที่ยวรู้ว่าเขาจะพบกับฐานอะไรบ้าง โดยมีแผนที่ขนาดใหญ่แสดงที่ตั้งของฐานต่าง ๆ
ฐานที่ 2 ฐานอนุรักษ์ไก่ป่า ให้ความรู้เรื่องไก่ป่า เป็นบริเวณที่มีไก่ป่าอาศัยอยู่ มีที่ให้อาหารไกป่า และมีมูลไก่ปรากฏให้เห็น
ฐานที่ 3 ฐานสมุนไพร เป็นแหล่งของสมุนไพรนานาชนิด ซึ่งแต่ละชนิดมีสรรพคุณในการรักษาโรค
ฐานที่ 4 ฐานทำลาย มีจุดเด่นอยู่ที่เตาหลุมเผาถ่านขนาดใหญ่ เป็นฐานที่ชี้ให้เห็นว่าการเผาถ่านเป็นสาเหตุที่ทำให้ป่าเสื่อมโทรมลง และส่งผลกระทบกับชุมชนอย่างใหญ่หลวง
ฐานที่ 5 ฐานอนุรักษ์ป่าชุมชนและการใช้ประโยชน์จากป่า จุดเด่นอยู่ที่ต้นไม้ใหญ่ และป้ายกฎระเบียบของป่าดงใหญ่
ฐานที่ 6 ฐานเถาวัลย์ มีเถาวัลย์ให้ศึกษาหลากหลายชนิด ความสวยงามแปลกตาของเถาวัลย์จำนวนมาก สร้างความงดงามให้กับผืนป่าได้อย่างน่าอัศจรรย์
ฐานที่ 7 ฐานลำเซบาย เป็นจุดชมวิวและล่องเรือตามลำน้ำเซบาย ลำน้ำที่งดงามและมีคุณประโยชน์ต่อการดำรงชีวิตของคนวังอ้อ