พัฒนาทักษะวิทย์และการคิดด้วยโครงงาน ตอนที่ 5


ทำผลงาน:นวัตกรรมชุดฝึกกิจกรรมการทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พัฒนาทักษะวิทย์ด้วยโครงงานวิทยาศาสตร์...............

 โครงงานนั้นสำคัญไฉน? ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 มุ่งเน้นให้สอนโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ การสอนโดยการทำโครงงาน เป็นวิธีการหนึ่ง โดยแบ่งโครงงานออกเป็น 2 ประเภท คือ

  • 1. โครงงานตามสาระการเรียนรู้ เป็นโครงงานที่นักเรียนมีกรอบการทำงานภายใต้จุดประสงค์ของการเรียนรู้ในเนื้อหาแต่ละเรื่อง
  • 2. โครงงานตามความสนใจ ครูควรมีความรู้และทักษะการจัดกิจกรรมโครงงานก่อน
  • โครงงาน คืออะไร?
           
    โครงงาน คือ งานวิจัยเล็กๆสำหรับนักเรียนเป็นการแก้ปัญหาหรือข้อสงสัย หาคำตอบโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หากเนื้อหาหรือข้อสงสัยเป็นไปตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ใด จะเรียกว่าโครงงานในกลุ่มสาระการเรียนรู้นั้นๆ
    เราใช้ทักษะกระบวนการอะไรบ้าง?
  • 1.  เมื่อนักเรียนเกิดปัญหา ใช้กระบวนการแก้ปัญหา 
  • 2.  นักเรียนเดาคำตอบของปัญหา ใช้ทักษะการตั้งสมมุติฐาน
  • 3.  นักเรียนจะต้องออกแบบการทดลอง เพื่อพิสูจน์ปัญหาว่าจริงหรือไม่ ใช้ทักษะการทดลอง
  • 4.   ทักษะการสังเกต การวัด การคำนวณ การจำแนกประเภท การสื่อความหมายข้อมูล การลงความคิดเห็นจากข้อมูล การหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปสกับสเปส และสเปสกับเวลา และทักษะการพยากรณ์
  • 5.  การกำหนดนิยามศัพย์เฉพาะ/ทักษะการกำหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ
  • 6.  การกำหนดตัวแปรที่ใช้ในการทดลอง/ทักษะการกำหนดตัวแปร
  • 7.  ที่สำคัญที่สุด...คือ "ทักษะกระบวนการคิดระกับสูง"

             -คิดวิเคราะห์ คิดสังเคราะห์:เพื่อเลือกหัวเรื่องที่จะทำโครงงาน และการ

               ออกแบบการทดลอง

             -คิดอย่างมีวิจารณญาณ คิดแก้ปัญหา: เพื่อพิสูจน์สมมุติฐาน

             -คิดสร้างสรรค์: เพื่อจัดทำแผงโครงงาน และการนำเสนอด้วยวาจา

        ขั้นตอนสำคัญของการทำโครงงานคืออะไร?

ขั้นที่ 1 การคิดและเลือกชื่อเรื่องหรือปัญหาที่จะศึกษา

        ขั้นตอนนี้เป็นขั้นที่สำคัญที่สุดและยากที่สุด ตามหลักการแล้วนักเรียนจะเป็นผู้คิดและเลือกหัวข้อเรื่องที่จะศึกษาด้วยตนเอง  แต่ครูอาจมีส่วนช่วยคิดได้

ขั้นที่ 2 การวางแผนในการทำโครงงาน

        เป็นการวางแผนในการเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์  การออกแบบการทดลอง การควบคุมตัวแปร  วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล  แล้วนำเสนอครูที่ปรึกษา (เค้าโครงของโครงงาน)

ขั้นที่ 3 การลงมือทำโครงงาน

        ลงมือปฏิบัติการทดลองตามที่ออกแบบไว้ บันทึกผลตามตารางการออกแบบการทดลอง เก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล และสรุปผลกาศึกษาค้นคว้า

ขั้นที่ 4 การเขียนรายงาน

        ถ้าเป็นนักเรียนประถมศึกษา ควรเขียนด้วยลายมือ ระบายสีให้สวยงาม เพื่ออธิบายให้ผู้อื่นทราบรายละเอียดของโครงงาน  จะเขียนเป็น 4/5 บทก็ได้ อาจมีหัวข้อ.....ปัญหา/ที่มาของโครงงาน วัตถุประสงค์ วิธีการศึกษา วัสดุ/อุปกรณ์ สรุปผลการศึกษา ประโยชน์ ข้อเสนอแนะที่ได้จากการทำโครงงาน และเอกสารอ้างอิง/บรรณานุกรม

ขั้นที่ 5 การนำเสนอผลงาน

        เป็นการเสนอผลงานให้ผู้อื่นรับรู้ อาจจัดนิทรรศการ  และสาธืตประกอบรายงานปากเปล่า  ซึ่งอาจจัดในชั้นเรียน  ในงานประจำปีของโรงเรียน หรือการส่งไปประกวดแข่งขันระดับเขตพื้นที่การศึกษา และระดับประเทศต่อไป

        เป็นอย่างไรบ้างคะ..........การพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และทักษะกระบวนการคิดระดับสูง.........ด้วยการฝึกให้นักเรียนในระดับประถมศึกษาได้มีโอกาสจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์.......ไม่ใช่เรื่องยาก  แต่ผลที่ได้รับคุ้มค่ายิ่ง........

        หลังจากนี้......ครูวิทยาศาสตร์ก็จัดทำชุดฝึกกิจกรรม เริ่มจากขั้นตอนที่ 1-5 (5เล่ม) สุดท้ายนักเรียนสามารถทำโครงงานวิทยาศาสตร์ได้  คุณครูก็เขียนรายงานผลการใช้ชุดฝึกกิจกรรม.......และในภาคผนวกของรายงาน เราก็เลือกรายงานโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียนที่ทำได้ดีที่สุดแนบ.....เท่านี้ท่านก็สามารถทำเป็นผลงานทางวิชาการได้เลย.........ต้องการคำแนะนำเพิ่มเติม  เชิญเลยนะคะ

พบกันใหม่ .......เรื่องการฝึกทักษะกระบวนการคิดระดับสูงในกลุ่มสาระวิทยาศาสตร์ป.3 และ ป.6

       

หมายเลขบันทึก: 162527เขียนเมื่อ 31 มกราคม 2008 16:36 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 20:42 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (6)
มุกดาภรณ์ พนาสรรค์

อยากได้ตัวอย่างชุดฝึกกิจกรรมการทำโครงงานวิทยาศาสตร์ค่ะ

ขอบคุณล่วงหน้าค่ะ

เรียนคุณครูนราวัลย์คะ คือดิฉันไม่ได้จบเอกวิทย์โดยตรงแต่ต้องมาสอนวิทย์ค่ะ แต่ก็มีความตั้งใจที่จะให้เด็กได้ความรู้มากที่สุดค่ะ จึงอยากได้คำแนะนำค่ะ สอนวิทย์ ป.4-ป.6 ค่ะ อยากได้ตัวอย่างชุดฝึกกิจกรรมการทำโครงงานวิทยาศาสตร์ด้วยค่ะ

ขอขอบพระคุณเป็นอย่างสูงค่ะ

เรียน คุณครูนราวัลย์

ดิฉันอยากได้ตัวอย่างโครงงานวิทย์ ระดับประถมศึกษาและชุดฝึกกิจกรรมการทำโครงงานวิทย์

ขอขอบพระคุณเป็นอย่างสูงค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท