beeman 吴联乐
นาย สมลักษณ์ (ลักษณวงศ์) วงศ์สมาโนดน์

ความลับของน้องผึ้ง <๘> : ทำไมน้องผึ้งหลวงจึงดุนักจ๊ะ


แล้วพวกเธอที่ออกไปทั้งหมดนั้น ก็ต้องพลีชีพเพื่อชาติหรือครอบครัวของเธอ คือ ทุกตัวที่ปล่อยเหล็กในออกมา ก็ตายหมด

       เมื่อ ๒ วันก่อน (๑๙ กันยายน) ได้ดูข่าวทางช่อง ๗ สี ว่ามีนักเรียนโรงเรียนหนึ่งในจังหวัดเชียงราย โดยผึ้งหลวงต่อยต้องนำส่งโรงพยาบาล จำนวน ๕๐ คน.. กลับบ้านได้ ๓๔ คน รอดูอาการต่ออีก ๑๖ คน (เข้าใจว่าคงไม่มีใครเสียชีวิต)

        ถ้าดูข่าวเผินๆ ก็เหมือนน้องผึ้งหลวงของเราจะดุ บุกไปทำร้ายคนนะครับ แต่ถ้าอ่านข่าวให้ละเอียดพิจารณาให้เป็นธรรมหน่อย..ลองอ่านที่มาที่ไปหน่อยนะครับ

        ครูใหญ่โรงเรียนนี้เล่าว่า เย็นวันที่ ๑๘ พบผึ้งหลวงบินอพยพมาเกาะอยู่ที่ต้นหางนกยูงข้างโรงเรียน ยังไม่มีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น พอมาวันเกิดเหตุ ช่วงกลางวัน ขณะนักเรียนกำลังเล่นฟุตบอลกันอยู่นั่นเอง..มีเด็กนักเรียน ป.๔ กลุ่มหนึ่ง นึกสนุกอย่างไรไม่ทราบ..ใช้ก้อนหิน ปาใส่รังผึ้ง..ไม่ใช่ปาก้อนเดียวแต่ปาหลายก้อนด้วย

        ท่านลองนึกสภาพ ตอนท่านนั่งเล่นอยู่ที่บ้าน จู่ๆ ก็มีคนมาขว้างก้อนหินใส่บ้านท่าน ๔-๕ ก้อนท่านจะรู้สึกอย่างไรบ้าง...

        เมื่อน้องผึ้งถูกก้อนหินปาใส่รัง เขาก็ไม่ทราบว่าใครเป็นใครหรอกครับ...เห็นสิ่งที่เคลื่อนไหว ก็เห็นว่าเป็นศัตรู แล้วน้องผึ้งพวกที่มีหน้าที่ปกป้องรัง ซึ่งเป็นน้องตัวเมียทั้งหมด ก็ยกพวกไปหาเด็กนักเรียนที่วิ่งเล่นฟุตบอลกันอยู่ เล่นงานจนน่วมไปตามๆ กัน ตามข่าว ๕๐ คน

        แล้วพวกเธอที่ออกไปทั้งหมดนั้น ก็ต้องพลีชีพเพื่อชาติหรือครอบครัวของเธอ คือ ทุกตัวที่ปล่อยเหล็กในออกมา ก็ตายหมด..ถ้าดูภาพตามข่าว พวกเธอก็จะบินกลับมาร่วงหล่นตายอยู่แถวรัง (บินกลับมาตายที่รัง) นั่นเอง

        ถ้าจะเอาภาพตอนเธอตายมาให้ดู ก็จะไม่น่ารักเหมือนภาพที่ผมจะนำมาให้ชมกันนี้ครับ

ผึ้งพันธุ์ป้อนอาหารให้ผึ้งหลวง
ภาพผึ้งพันธุ์ (ซ้าย) กำลังป้อนอาหารให้ผึ้งหลวง (ขวา)
เปรียบเทียบขนาดกันเองนะครับ

         เป็นภาพน่ารักของผึ้งพันธุ์ กำลังป้อนอาหารให้ผึ้งหลวง ภาพนี้ไม่ได้เกิดตามธรรมชาตินะครับ มีคน (คือ beeman) เข้าไปเกี่ยวข้องด้วย เอาไว้ค่อยเล่าอีกบันทึกหนึ่ง..นี่เป็น Tacit Knowledge ของ beeman ที่ทำให้ผึ้ง ๒ ชนิดมาอยู่ด้วยกัน

         ลองไปอ่านนิทานอีสปกันบ้าง...ผมดัดแปลงและแต่งบทสนทนาเพิ่มเติมครับ (ต้นฉบับเป็นภาษาอังกฤษ)

นิทานอีสป เรื่อง "ผึ้งขอพรพระอิศวร"

       นางพญาผึ้งตัวหนึ่ง นำน้ำผึ้งสดๆ จากรวงผึ้งของเธอไปถวายพระอิศวรเป็นประจำ
      วันหนึ่งพระอิศวรจึงตรัสกับเธอว่า "เจ้าอยากได้พรอันใด ก็จงขอมา ข้าจะประทานพรให้เเก่เจ้า"
      นางพญาผึ้งเมื่อไดัรับโอกาสนั้น เธอจึงกล่าวว่า
"ข้าอยากได้เหล็กในและน้ำพิษพระเจ้าข้า เมื่อต่อยเหล็กในอันมีน้ำพิษอยู่ภายในใส่สัตว์โลกชนิดใดก็ตาม สัตว์นั้นจะต้องตายในทันที"
      คำขอของนางพญาผึ้งตัวนั้น ทำให้พระอิศวรทรงกริ้วที่เธอคิดทำร้ายผู้อื่น เเต่พระองค์ก็ทรงจำต้องประทานพรให้ตามที่ลั่นพระโอษฐ์ไว้ "ได้ ข้าจะประทานพรให้เเก่เจ้าตามที่ขอ เเต่คนหรือสัตว์ที่ถูกลูกๆ หลานๆ ของเจ้าต่อยจะไม่ตายในทันที ส่วนลูกหลานของเจ้านั้น เมื่อปล่อยเหล็กในออกมาจากตัวเมื่อใดก็จะต้องตายเมื่อนั้น"

"แต่ข้าเห็นแก่เจ้าที่นำน้ำผึ้งมาถวาย จะยกเว้นให้กับเจ้าและตัวที่สืบทอดอำนาจจากเจ้า จะไม่ตายเมื่อไปต่อยใครๆ"


คติเตือนใจ
ผู้ที่คิดทำร้ายผู้อื่นแม้เพื่อป้องกันตัวเอง ก็มักต้องได้รับผลกรรมที่ก่อนั้นไปด้วย

         ในความเป็นจริงผึ้งต่อยเพื่อป้องกันรัง ไม่ได้มีจุดประสงค์จะไปทำร้ายคน (ถ้าคนไม่ไปทำร้ายเขาก่อน)  และเขาก็ไม่อยากไปทำร้ายคน เพราะเขารู้ว่าเมื่อเขาต่อยแล้วเขาต้องตายครับ

         "ผึ้งหลวง" หรือที่เราเรียกว่า "ผึ้งป่า" เป็นผึ้งที่อพยพได้ไกลๆ..ท่าน ศ.ดร.สิริวัฒน์ วงษ์ศิริ เคยคุยกับ ดร.นิโก้ โคนิงเกอร์ ชาวเยอรมัน ได้ความว่า ผึ้งหลวงบางทีอพยพไกลถึง ๒๐๐ กิโลเมตรเลยทีเดียว

          ด้วยเหตุนี้ ผึ้งหลวงจึงจำเป็นต้องมีนิสัย aggressive คือ ดุเล็กน้อย เพื่อความอยู่รอดของเผ่าพันธุ์ เพราะต้องเผชิญกับศัตรูอยู่ตลอดเวลา แต่ก็มีผึ้งหลวงที่ใจดี ไม่ค่อยดุเหมือนกัน แต่สายพันธุ์นี้เหลือไม่มาก

          ศ.ดร.สิริวัฒน์ เคยบอก beeman ว่า ผึ้ง Killer bee หรือ "ผึ้งเพชฌฆาต" ของอเมริกา มาเจอผึ้งหลวงของเราก็หงอไปเลย เพราะผึ้งหลวงเรามีพิษแรงกว่าครับ....ขอจบแค่นี้ก่อนครับ

beeman by Apinya

มนุษย์ผึ้งมหัศจรรย์  
神奇的蜂爷
  
(shen2  qi2  de1  feng1  ye2)

หมายเลขบันทึก: 130189เขียนเมื่อ 21 กันยายน 2007 11:06 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:22 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (9)

สวัสดีครับ

ได้ความรู้ดีครับ แต่ไม่มีภาพประกอบ

น่าจะนำภาพผึ้งหลวงมาให้ดู มาประกอบหรือเปรียบเทียบให้เห็นก็จะดี

เพราะบางคนก็ไม่ได้ตามข่าวทางโทรทัศน์ครับ

สวัสดีครับ คุณ waz

  • ยังเขียนไม่จบดีครับ
  • นำภาพผึ้ง ๒ ชนิดมาให้ชมเพื่อการเปรียบเทียบแล้วครับ
  • พวกเธอเป็นผึ้งงานเพศเมียครับ
  • ตามมาดูคะ อาจารย์ เคยมีผึ้งทำรังที่ต้นชมพู่ข้างบ้านคะ..แต่อยู่ประมาณ 2 ปี กว่า
  • ตอนนี้เขาทิ้งรังไปแล้วคะ..รังใหญ่มากเลย
  • ตอนนั้นต้องหากระดาษมากรุกระจกหมดทั้งบ้านคะ
  • เพราะเวลาเปิดไฟกลางคืนเขาจะฮือกันออกมาเกาะ..และต้องตายเป็นอาหารจิ้งจก ตุ๊กแกคะ

สวัสดีค่ะ อ.beeman

  • ถึงจะดุขนาดไหนแต่น้ำผึ้งก็....หอม...หวาน....อร่อยมากค่ะ  

Pnaree suwan :

  • ขอบคุณที่นำเรื่องผึ้งหลวงมาแลกเปลี่ยนกันนะครับ
  • ผึ้งหลวงที่ต้นชมพู่นี้อยู่นานดีจัง เกือบ ๒ ปี การที่เขาต้องทิ้งรังไป เพราะว่าถ้าอยู่นานๆ ผึ้งงานที่เกิดใหม่จะตัวเล็กลง เนื่องจากความจำกัดที่ "หลอดรวง" หรือ "Cell" จะหนาขึ้น เพราะผึ้งตัวก่อนๆ ทิ้งคราบ "ดักแด้" ไว้
  • ปกติ "ผึ้ง"หรือ "แมลง" ทั่วไป เขาชอบเล่นไฟ เล่นเพลินๆ พอมาถูกหลอดไฟร้อนๆ เขาก็ร่วงลงมาตาย ก็เลยเป็นอาหารของจิ้งจก ตุ๊กแก..เป็นสภาพของการ "กินกันเป็นทอดๆ" หรือ เกิด "ห่วงโซ่อาหาร"
  • การเอากระดาษมากรุกระจก แทนที่จะ "ไล่" ผึ้งไป..เป็นวิธีอยู่ร่วมกันอย่างสันติครับ
  • น้ำผึ้ง..หอม..หวาน..จริงๆ ครับ ครูหญ้าบัว

ได้ยินว่าผึ้งหลวงมันสู้กับ"ตัวต่อ"ได้สูสี มากกว่าผึ้งยุโรป ใช่มั้ยครับ

  • ไม่เคยเห็นครับ
  • แต่ผึ้งหลวงเป็นผึ้งที่มีขนาดใหญ่ รวงรังเปิดโล่ง ผึ้งหลวงจึงต้องมี Guard หรือผึ้งทหารคอยปกป้องรังจำนวนมาก
  • ถ้ามีต่อมาโจมตี ก็คอยกระพือปีกไล่พร้อมกันหลายๆ ตัว ต่อก็ไม่กล้ามายุ่งเท่าไร และน่าจะต่อสู้กันได้อย่างสูสีอย่างที่ว่า
  • แต่ว่าผึ้งยุโรปตัวเล็กกว่าต่อมาก และไม่ดุเหมือนผึ้งหลวง ดังนั้นจึงไม่มีทางสู้กับต่อซึ่งเป็นผู้ล่า (Predator) โดยธรรมชาติได้

ล่าสุดเคยอ่านจากหนังสือแนววิทยาศาสตร์เล่มนึง เค้าบอกว่ามันใช้วิธีรุมกอดตัวต่อจนเกิด HeatShock ครับ(ผึ้งหลวงทหารและต่อจะตายด้วยกัน แต่ผึ้งจะมีพรรคพลมากกว่า ต่อเลยไม่อยากเสี่ยง)
ส่วนผึ้งยุโรปยังไม่ค่อยได้เจอผู้ล่าชนิดนี้ เมื่อต่อหัวเสือเริ่มรุกขึ้นไปยังแถบเหนือ จึงกลายเป็นตัวปัญหาชวนปวดเศียรเวียนเกล้าต่อผู้เลี้ยงผึ้งยุโรปครับ -_-

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท