หิ่งห้อย
จากการสอนนักเรียนในระดับชั้น ม.1 เรื่องพหุบาทสัตวาภิธาน คำว่าหิ่งห้อย เป็นชื่อแมลงชนิดหนึ่งที่มีความพิเศษอยู่ในตัวมากกว่าสัตว์ชนิดอื่น คือเป็นสัตว์ที่มีแสงเรือง ๆ ที่ก้น สว่างวูบวาบเห็นเป็นแสงเขียว ๆ และด้วยเหตุที่หิ่งห้อยมีแสงนี่เองทำให้ เด็ก ๆ สนใจ ว่าแสงนี้มาจากไหน
คนโบราณสนใจเรื่องหิ่งห้อยกันมากแต่ก็ไม่มีใครรู้ว่าทำไมจึงมีแสง จึงต้องแต่งนิทานขึ้นประกอบประวัติของหิ่งห้อยว่า ก่อนนี้ไม่มีหิ่งห้อยแต่มีเด็กคนหนึ่งทำอีแปะตกหาย ด้วยความเสียดายหรือกลัวถูกทำโทษจึงเพียรหาอยู่จนมืดค่ำ พอค่ำลงก็จุดตะเกียงหาแต่ไม่พบ ต่อมาเด็กคนนั้นตายด้วยความผูกพันที่จะหาอีแปะนั้นให้ได้จึงไปเกิดเป็นหิ่งห้อย.......คำตอบอาจไม่ตรงแต่ก็เป็นภูมิปัญญาของชาวบ้าน....ในการหาคำตอบ
สุนทรภู่แลเห็นแสงหิ่งห้อยก็นำไปเปรียบว่าเหมือนเพชรพลอยซึ่งดูมีค่าขึ้น จากนิราศเมืองสุพรรณตอนหนึ่งว่า
ลำพูดูหิ่งห้อย พรอยพราย
เหมือนเม็ดเพชรรัตน์ราย รอบก้อย
วับวับจับเนตรสาย สวาทสบ เนตรเอย
วับเช่นเห็นหิ่งห้อย หับหม้านนานเห็น
นี่คงจะอยู่ในอารมณ์รักหิ่งห้อยจึงดูสวยและมีคุณค่า แต่พอโกรธหิ่งห้อยก็ถูกเปรียบว่า
มึงดั่งหิ่งห้อยน้อยแสง ฤๅจะแข่งกับดวงสุริยฉัน จากเรื่องรามเกียรติ์ตอนศึกไมยราพ
แสงของหิ่งห้อยเกิดขึ้นได้อย่างไร นี่ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจเหมือนกันหากใครมีคำตอบดี ๆ ก็ลองตอบมาบ้างนะคะ
ความเห็น (4)
ขอบคุณมากสำหรับคำตอบ เป็นความรู้ที่ดีมากเลยค่ะ
ขอขอบคุณสำหรับความคิดเห็นที่ดีๆ เคยได้ยินมาว่าหิ่งห้อยตัวเมียไม่มีปีกจะเกาะอยู่ตามต้นไม้และมีแสงสว่างมากกว่าตัวผู้ จะส่องแสงวับๆ เพื่อเป็นสัญญาณให้ตัวผู้รู้ว่าตนเองอยู่ไหน ข้อนี้จริงหรือเปล่าไม่แน่ใจ....