วันนี้ผมและทีมงานสนับสนุนการปฏิบัติงานตามโครงการหรือยุทธศาสตร์การปรับเปลี่ยนการใช้ประโยชนที่ดิน ซึ่งมีที่มาและที่ไปตาม 2 บันทึกต่อไปนี้
ขณะนี้เราได้เริ่มดำเนินการแล้ว และในลำดับต่อไปคือการสัมมนาเจ้าหน้าที่ภาคสนาม ในวันที่ 14 มกราคม นี้ ที่โรงเรมชากัวราวริเวอร์วิว เพื่อชี้แจง สร้างความเข้าใจและหาแนวการทำงานร่วมกัน โดยในวันนี้มีทีมงานบางส่วนที่จะร่วมกันชี้แจงและหาแนวทางการทำงานซึ่งมีในส่วนเจ้าหน้าที่ของสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัด ที่ดูแลเรื่องการจัดการทั่วไป เจ้าหน้าที่จากสำนักงานเขตเกษตรเศรษฐกิจ ซึ่งเป็นผู้ออกแบบและดูแลในส่วนของการจัดเก็บข้อมูลเกษตรกรที่เข้าร่วมกิจกรรมรายบุคคล เพื่อประเมินผลการทำงาน และนักวิชาการจากสำนักงานเกษตรจังหวัด ซึ่งผมจะเป็นผู้ออกแบบและดูแลในส่วนที่เป็นกระบวนการทำงานในภาพสนามทั้งหมด
กระบวนการที่จะจัดชี้แจงและร่วมกันหาแนวทางการปฏิบัติงานในภาคสนาม ส่วนที่เป็นการชี้แจงจากหน่วยต่างๆ ก็กำหนดไว้เรียบร้อยแล้ว ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานของพัฒนาที่ดิน ชลประทาน ประมง ปศุสัตว์ ฯ
ส่วนผมได้ออกแบบในการสัมมนาเพื่อหาแนวทางร่วมกันไว้ ซึ่งจะดำเนินการในช่วงบ่ายไว้ดังนี้ (ใช้เวลาช่วงบ่ายประมาณ 2 ชั่วโมง)
* กลุ่มที่ 1 ให้ร่วมกันพิจารณาและเพิ่มเติมแบบจัดเก็บข้อมูลพื้นฐาน ที่จะนำมาเป็นข้อมูลเบื้องต้นในการจัดเวทีชุมชน (ตามแบบที่ผมยกร่างไว้แล้ว) เพื่อคัดกรอง เพิ่มเติม หรือปรับปรุง
* กลุ่มที่ 2 ให้ร่วมกันตรวจสอบและปรับปรุงกระบวนการ/ขั้นตอนการทำงานร่วมกัน ว่ามีประเด็นใดที่ควรเพิ่มเติม ประเด็นใดที่ไม่จำเป็นควรตัดออก เป็นต้น จากที่ผมยกร่างไว้ส่วนหนึ่งแล้ว(เพื่อการประหยัดเวลา)
(ยกร่าง) ขั้นตอน / แนวทางการปฏิบัติงานโครงการปรับเปลี่ยนการใช้ประโยชน์ที่ดิน | ||
กระบวนการ/ขั้นตอน |
วัตถุประสงค์ |
เครื่องมือที่ใช้/ผู้ปฏิบัติ/เวลา |
1. การศึกษาข้อมูลแบบเร่งด่วน |
* เพื่อศึกษาข้อมูลเบื้องต้น |
* เจ้าหน้าที่ภาคสนาม ใช้แบบ |
* ทราบข้อมูล/สถานการณ์ |
1-5 และ แบบรายบุคคล/แผนที่ |
|
* ศึกษาข้อมูลมือ 2 |
||
* ก่อนการจัดเวทีชุมชน |
||
2. การจัดเวทีชุมชน |
* ตรวจสอบ-เพิ่มเติมข้อมูล |
* GIS / ผลการการวิเคราะห์ |
* ชี้แจงสร้างความเข้าใจ |
* การสนทนากลุ่ม |
|
* คัดเลือกเกษตรที่สนใจ |
* นำเสนอข้อมูลของชุมชน/บุคคล |
|
3. การจัดเวทีกลุ่มย่อย |
* วิเคราะห์ข้อมูล / ปัญหา |
- ข้อมูลชุมชน / รายบุคคล |
( ที่เข้าร่วมโครงการทดลอง) |
* หาแนวทางพัฒนา/ปรับปรุง |
- ข้อมูลทางเลือก |
- ฯลฯ |
||
การจัดเวทีครั้งที่........... |
||
4. การประเมินผลแบบมีส่วนร่วม |
* เพื่อทราบผลการปฏิบัติ |
- การประเมิบแบบมีส่วนร่วม |
* แนวทางพัฒนา/ปรับปรุง |
- ระหว่าง - หลังการปฏิบัติงาน |
|
5. การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ |
* รายงานผลการปฏิบัติงาน |
* เวทีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของ |
การทำงาน |
* แลกเปลี่ยนประสบการณ์ |
เจ้าหน้าที่ผุ้ปฏิบัติงานภาคสนาม |
* ข้อเสนอแนะในการปฏิบัติงาน
* กระตุ้นการปฏิบัติงาน |
* ผู้ปฏิบัติงานทุกคน |
|
* ประชุมทุก 1 - 2 เดือน/ครั้ง |
* กลุ่มที่ 3, 4 ร่วมกันระดมความคิดเพื่อกำหนดกลยุทธ์หรือแนวทางในการทำงานเพื่อให้เกษตรกรปรับเปลี่ยนการผลิตให้ตรงตามศักยภาพ ผมได้คิดไว้แล้วบางส่วน แล้วให้กลุ่มช่วยต่อเติม
ในส่วนรายละเอียดที่ผมนำมาบันทึกไว้นี้ จะไม่ตายตัว แต่ทุกขั้นตอนสามารถยืดหยุ่นหรือปรับได้ตลอดระยะเวลาของการทำงาน ท่านใดมีข้อเสนอแนะ หรืออยากจะแลกเปลี่ยนโปรดแนะนำหรือให้ข้อเสนอแนะด้วยนะครับ
บันทึกมาเพื่อการ ลปรร.
วีรยุทธ สมป่าสัก 11 มกราคม 2550
นับเป็นการก้าวไปอีกก้าวหนึ่งของงานส่งเสริมการเกษตร มันต้องอย่างนี้ ซิ เรามีวิชาการเอาวิชาการไปถึงชาวบ้าน แล้วฟังเขา แลกเปลี่ยนกับเขา แล้วปรับวิชาการให้สอดคล้องกับเงื่อนไขของเขาแบบลำดับความสำคัญ เช่น
วิเคราะห์ได้ว่า ตรงนี้เป็นดินโคราช (สมมุติ) และหมาะแก่การปลูกไม้ผล ดังนั้น recommendation ที่นักวิชาการเกษตรออกมาก็อาจจะมีตัวเลือก 5 ระดับ หรือ 5 priority พบว่าเมื่อเราบอกว่าต้องมีส่วนร่วมจึงเอาไปคุยกับเกษตรกร ดังนั้นเกตรกรฟังแล้วก็ อาจจะคล้อยตาม บางส่วนก็อาจจะคิดว่า ...จะดี...รื้อ.. บางส่วนก็ต่อต้านเล็กๆ เช่นฟังแต่ไม่เอาด้วย ก็อย่างไปตกใจนะ เป็นเรื่องธรรมดาที่จะเกิดปรากฏการณ์ต่างๆทางสังคมเช่นนี้ ก็รับฟังแล้วหาข้อมสรุปร่วมกัน
ประเด็นคือ
บัดนี้เรานักวิชาการเอาวิชาการ ความถูกต้อง ความควรจะเป็นไปได้ เป็นหลัก แต่เกษตรกรเขาไม่ได้เอาวิชาการเป็นหลัก เขาเอาความอยู่รอดเป็นหลัก ตรงนี้เขาฟัง แต่จะเอาไม่เอานั้น อย่าเพิ่งไปดันมาก ให้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์
เป็นงานที่สำคัญครับ เอาใจสนับสนุนและจะติดตามผลนะครับ
หวัดดีครับ